FACT Σαββατοκύριακο 11-12 Ιουνίου.

Edito: “Τα δικαιώματα επί ΣΥΡΙΖΑ”

Του Νίκου Κ. Αλιβιζάτου*

Όπως κάθε χρόνο, η διεξαγωγή του Αthens Pride είναι μια καλή αφορμή για να στοχαστεί κανείς για την κατάσταση των δικαιωμάτων στη χώρα μας. Mετά από ενάμιση χρόνο διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, πώς διαμορφώνεται το τοπίο; Βελτιώθηκε ή χειροτέρεψε η προστασία τους;

H επέκταση του συμφώνου συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια είναι ασφαλώς το μείζον γεγονός του περασμένου χρόνου (ν. 4356/2015). Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρ’ ότι εξακολουθεί να ερωτοτροπεί στο εθνοπατριωτικό μπλοκ και να στηρίζεται στον κ. Καμμένο, νομοθέτησε σε ένα πεδίο που οι ΑΝΕΛ ανέκαθεν θεωρούσαν ταμπού.  Αγνοώντας τις έντονες –μέχρι και χυδαίες- αντιδράσεις ορισμένων ιεραρχών, ενίσχυσε έτσι την ισοπολιτεία,  εκεί όπου Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ δεν είχαν τολμήσει.  Η Ελλάδα, καθυστερημένα έστω, συμμορφώθηκε προς τις νόρμες του Στρασβούργου και άφησε στην Ιταλία το θλιβερό προνόμιο να είναι η τελευταία ευρωπαϊκή χώρα  που δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει  τη ομόφυλη σχέση.

Η άλλη μείζων νομοθετική παρέμβαση στο πεδίο των δικαιωμάτων ήταν η ενίσχυση της ελευθεροτυπίας, με την αλλαγή του νόμου για την αστική ευθύνη του τύπου λόγω προσβολής της προσωπικότητας  (ν. 1178/1981). Οι διαδοχικές καταδίκες του Μανώλη Βασιλάκη είχαν δείξει προ ετών ότι οι δικαστές μας δεν είναι ακόμη ώριμοι  να ευθυγραμμισθούν με την νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Έπρεπε λοιπόν  να παρέμβει ο νομοθέτης. Εν τούτοις, όπως φάνηκε πρόσφατα από τις υποθέσεις Ρίχτερ (που η δικαστική πλευρά της έληξε απρόσμενα κατ’ ευχήν) και Θάνου κατά Τσακυράκη, η όχι λιγότερο τυποκτόνα ποινική διάσταση της ευθύνης των μέσων ενημέρωσης, παραμένει εκκρεμής.

Από τα παραπάνω -αλλά και τη θετική λύση που δόθηκε σε μιαν άλλη μεγάλη εκκρεμότητα, την ιθαγένεια των παιδιών των μεταναστών που γεννιούνται στην Ελλάδα-   μπορεί κανείς να βγάλει, άνευ ετέρου, το συμπέρασμα  ότι ο απολογισμός είναι  θετικός; Υπάρχουν δυστυχώς αρκετά άλλα περιστατικά που θολώνουν την εικόνα. Ενδεικτικά θα ανέφερα τις απαράδεκτες πιέσεις σε βάρος δικαστών για τον χειρισμό συγκεκριμένων υποθέσεων, τη νομιμοποίηση της χρήσης παράνομα κτηθέντων αποδεικτικών στοιχείων και τις μεθοδεύσεις του κ. Παπά για τις τηλεοπτικές άδειες.

Να πρόκειται, άραγε για ένα ακόμη πεδίο στο οποίο η Αριστερά, καθυστερημένα έστω,  «προσγειώνεται»;  Σε σύγκριση με άλλους τομείς, ο απολογισμός της πάντως δεν είναι ο χειρότερος.

*Ο κ. Ν.Κ. Αλιβιζάτος είναι καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πέντε #facts από την εβδομάδα που πέρασε.

  • Την Πέμπτη το βράδυ, στο EWG ολοκληρώθηκε επιτυχώς η α’αξιολόγηση του 3ου ελληνικού προγράμματος (Μνημόνιο ΣΥΡΙΖΑ) κι έτσι, προχωράμε στη διαδικασία εκταμίευσης της α’υποδόσης των 7,5 δισ.€. Τα κοινοβούλια ορισμένων χωρών της Ευρωζώνης, καλούνται με τη σειρά τους να επικυρώσουν τη συμφωνία, μια διαδικασία που θεωρείται πλέον τυπικού χαρακτήρα. Η απόφαση για την εκταμίευση των χρημάτων θα ληφθεί στις 16 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο, από το Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM). Σήμερα, “Η Ναυτεμπορική” δημοσιεύει σχολιασμένο το τελικό κείμενο της συμφωνίας και κάνει και μια αναλυτική καταγραφή των προαπαιτούμενων για τη β’υποδόση του Σεπτεμβρίου αφού, ως γνωστόν, τα λεφτά μας φτάνουν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Από την εβδομάδα αξίζει να κρατήσουμε την είδηση (#FACT) για την έρευνα του ΕΒΕΑ σύμφωνα με την οποία 7 στους 10 αδυνατούν να πληρώσουν φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές κι αυτό, πριν ξεκινήσει η νέα φοροεπιδρομή που προβλέπει το “Μνημόνιο ΣΥΡΙΖΑ”.
  • Το πιο εύστοχο σχόλιο με αφορμή το κλείσιμο της αξιολόγησης το έκανε ο ΣΕΒ μιλώντας για “Το τέλος των ψευδαισθήσεων” (naftemporiki.gr) επισημαίνοντας ότι τα τελευταία μέτρα βάζουν, ξανά, τη χώρα σε νέα υφεσιακή τροχιά που ο Σύνδεσμος εκφράζει την ευχή να είναι και η τελευταία. Η κοινωνική ειρήνη και η σταδιακή μείωση των φόρων, εφόσον σταθεροποιηθούν τα δημοσιονομικά της χώρας, είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη για να μπούμε, κάποια στιγμή, σε τροχιά ανάπτυξης. Ο Σύνδεσμός επισημαίνει ακόμα κάτι που πιστεύουμε ότι αξίζει να το κρατήσουμε: “είναι σαφές ότι η χώρα έχει χάσει κάθε αξιοπιστία έναντι των εταίρων και δανειστών μας, με δεδομένη την μεταχείριση που μας επεφυλάχθηκε όσον αφορά στην εφαρμογή όλων των προαπαιτούμενων, πριν εκταμιευθεί η δόση”.
  • Ολοκληρώθηκε η πολύπαθη αποκρατικοποίηση του Ελληνικού. Τα προηγούμενα χρόνια, η έκταση του παλαιού αεροδρομίου είχε γίνει εμβληματικό πεδίο σύγκρουσης για τον ΣΥΡΙΖΑ και σύμβολο του “αντιμνημονιακού αγώνα”. Όπως ήταν φυσικό, την ημέρα της υπογραφής της συμφωνίας, η κοινή γνώμη θυμήθηκε τα (όχι τόσο) παλιά (#FACT)… Όταν καθίσει η σκόνη, θα μπορέσουμε να αξιολογήσουμε καλύτερα τα πράγματα. Σήμερα, για παράδειγμα, διαβάσαμε πάλι στη “Ναυτεμπορική” πως η υπογραφή της συμφωνίας σήμανε και την αναζωπύρωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος.
  • Οι αναφορές (#FACT) σε επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος με τη χρήση δημοψηφισμάτων δηλαδή, κατά παράβαση του άρθρου 110 του Συντάγματος που περιγράφει ρητά τη διαδικασία αυτή καθώς και ένας νέος γύρος δηλώσεων (#FACT) του Υπουργού Παιδείας κ.Νίκου Φίλη με αφορμή την διοργάνωση της αντικυβερνητικής διαμαρτυρίας “Παραιτηθείτε”, δημιούργησαν μια αποπνικτική ατμόσφαιρα στη δημόσια σφαίρα. Το καταγράφουμε γιατί πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε θέματα θεσμών και δημοκρατίας.
  • Στις ΗΠΑ η Χίλαρι Κλίντον έγραψε ιστορία (#FACT) ως η πρώτη γυναίκα υποψήφια για το αξίωμα του Προέδρου. O Πρόεδρος Ομπάμα δήλωσε ότι στηρίζει την υποψηφιότητά της και μπαίνει κι εκείνος δυναμικά στον προεκλογικό αγώνα για τις εκλογές που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο του 2016. Ο αγώνας αυτός θα είναι επίπονος σε πολλά επίπεδα. Ο συνυποψήφιος για το αξίωμα Ντόναλντ Τραμπ, έχει δώσει ήδη δείγματα για το πώς αντιλαμβάνεται τη διεκδίκηση ενός αξιώματος και οι δύο υποψήφιοι ήδη ξεκίνησαν τις αψιμαχίες αρχίκα από τα σόσιαλ μήντια και το τουίτερ. Εκλογές έχει μπροστά της (26/6) και η Ισπανία, με τον ακροαριστερό συνασπισμό των Podemos και των Κομμουνιστών να έρχεται δεύτερος, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Όλα θα παιχτούν μετεκλογικά, με πιθανότερο σενάριο αυτό της κυβερνητικής συνεργασίας των Κεντροδεξιών του Μαριάνο Ραχόι με τους Φιλελεύθερους του Άλμπερτ Ριβιέρα. Στις προεδρικές εκλογές (#FACT) στο Περού, νικητής αλλά απολύτως οριακά, αναδείχτηκε ο φιλελεύθερος κεντροδεξιός Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι, πρώην οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Στην Τουρκία η ανάγνωση του Κορανίου (#FACT) στο μνημείο της Αγίας Σοφίας δημιούργησε πολλές αντιδράσεις τόσο εντός της χώρας από τις δυνάμεις των κοσμικών όσο και εκτός και συγκεκριμένα στη δική μας χώρα. Χθες, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντηπάρτμεντ παρενέβη (ANT1) στο ζήτημα, ζητώντας από την τουρκική κυβέρνηση να διασφαλίσει “σύνθετη ιστορία του μνημείου”.

Τρία #facts για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Με αφορμή το σημερινό Athens Pride ζητήσαμε από τον δικηγόρο κ.Αλέξανδρο Μίχα να μας καταγράψει τρεις σταθμούς στην ιστορία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη χώρα μας.

#FACT: Απαγόρευση της δουλείας.

Το σύγχρονο Ελληνικό κράτος μπορεί να είναι περήφανο για το γεγονός ότι, ήδη από την επαναστατική περίοδο, με το υπ’ αριθμόν αρχείου 151 έγγραφο του Αρχιγραμματέα της Επικρατείας, Μινίστρο των Εξωτερικών Υποθέσεων και Πρόεδρο του Συμβουλίου των Μινίστρων Θεόδωρο Νέγρη απευθυνόμενο προς τον Μινίστρο του Πολέμου, όριζε ότι «εις την ελληνική επικράτειαν ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος. Αργυρώνητος δε παντός γένους και πάσης θρησκείας, άμα πατήσας το Ελληνικό έδαφος, είναι ελεύθερος και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος». Η ίδια διατύπωση επαναλαμβάνεται στο πρώτο Σύνταγμα του 1844.
Διεθνής σύγκριση: Η Βρετανική Αυτοκρατορία κατήργησε ολοκληρωτικά τη δουλεία το 1833, μέσω του Slavery Abolition Act3. Στις Ηνωμένες Πολιτείες η δουλεία καταργήθηκε με την 13η Τροπολογία που υπέγραψε ο Αβραάμ Λίνκολν το 1865.
#FACT Δικαίωμα ψήφου.

Η καθολική ψηφοφορία για τους ενήλικους άνδρες καθιερώνεται στο Σύνταγμα του 1864. Επεκτείνεται στις γυναίκες, καθιστώντας την ψηφοφορία πραγματικά καθολική, το 1952. (Σημείωση: Πρώτη συμμετοχή γυναικών ως εκλογέων σε εκλογές απαντάται στις Δημοτικές του 1934, όταν, όμως, επετράπη η ψήφος μόνο στις εγγράμματες και άνω των 30, με αποτέλεσμα να προσέλθουν στις κάλπες μόλις μερικές δεκάδες)
Διεθνής σύγκριση: Η πρώτη χώρα που απέδωσε στις γυναίκες δικαίωμα ψήφου είναι η Νέα Ζηλανδία (1893) και, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Φινλανδία (1907). Ενδεικτικά, ακολούθησαν η Βρετανία (1918 – μόνο οι άνω των 30), οι Ηνωμένες Πολιτείες (1920), η Γαλλία (1955) και η Ελβετία (1971 σε Ομοσπονδιακό επίπεδο).
Ενδιαφέρουσα είναι και η χρονική απόσταση μεταξύ αναγνώρισης καθολικής ψηφοφορίας στους άνδρες και επέκτασης του δικαιώματος στις γυναίκες: Ενδεικτικά, στην Ελλάδα χρειάστηκαν 88 χρόνια, στην Γαλλία 107 (1848-1955), στην Ελβετία 123 (1948-1971). Ενδιαφέρουσα πηγή, εκπαιδευτικού χαρακτήρα, εδώ.

#FACT: Κατάργηση της θανατικής ποινής.

Στην Ελλάδα η θανατική ποινή καταργήθηκε σε δύο στάδια: Αρχικά νομοθετικά, με το άρθρο 33 του ν.2172/19934· και κατόπιν συνταγματικά, με την Αναθεώρηση του 2001. Η τελευταία εκτέλεση θανατοποινίτη στην Ελλάδα έλαβε χώρα το 1972 και επρόκειτο για τον Βασίλη Λυμπέρη, ο οποίος κρίθηκε ένοχος για την ανθρωποκτονία της εν διαστάσει συζύγου, της πεθεράς και των δύο τέκνων του και εκτελέστηκε με τουφεκισμό.
Διεθνής σύγκριση: Η Διεθνής Αμνηστία καταγράφει ως πρώτη χώρα που κατήργησε την θανατική ποινή την Βενεζουέλα (1863). Στην Ευρώπη η πρώτη κατάργηση καταγράφεται το 1865 από το κρατίδιο του Σαν Μαρίνο, για να ακολουθήσει η Ισλανδία το 1928.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2015, 140 χώρες έχουν καταργήσει την θανατική ποινή. Στην Ευρώπη, θλιβερή εξαίρεση αποτελεί μόνο η Λευκορωσία, η οποία τον τελευταίο χρόνο καταδίκασε σε θάνατο δυο πολίτες, χωρίς, όμως, να προχωρήσει στην εκτέλεσή τους. Θανατική ποινή υφίσταται ακόμη (μεταξύ άλλων) στην Κίνα, την Ινδία, την Ιαπωνία, την Αίγυπτο, την Λιβύη, το Ιράν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και την Βόρεια Κορέα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες παρατηρήθηκε κάμψη της εφαρμογής κατά τον τελευταίο χρόνο. Συγκεκριμένα, το 2015 εκτελέστηκαν 28 πολίτες σε έξι πολιτείες έναντι 35 πολιτών σε επτά πολιτείες το 2014.

Διαβάσαμε και προτείνουμε.

  • Η Λίνα Γιάνναρου, στο σημερινό ρεπορτάζ της στην “Καθημερινή” γράφει την ιστορία του σκύλου-οδηγού τυφλών Έκτορα. Με αφορμή, βέβαια, τον Έκτορα και την σχέση του με τον ιδιοκτήτη του κ.Στρατή Χατζηχαραλάμπους, μαθαίνουμε ορισμένα βασικά για τους σκύλους-οδηγούς, αυτούς τους ακάματους εργαζόμενους της Κοινωνίας των Πολιτών. “Με τον Εκτορα βλέπω πλέον μακριά”.
  • Δεν χρειάζεται να είσαι ιδιαίτερα βιβλιόφιλος για να σε γοητεύουν οι βιβλιοθήκες και η ιστορία τους. Το βιβλίο είναι τόσο πολύ “μυθολογημένο” ως αντικείμενο, ως objet, που ακόμα κι ως τέτοιο γράφει μια αυτόνομη ιστορία. Στον Amagi ο Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος γράφει μια ολόκληρη σειρά άρθρων για το θέμα “βιβλιοθήκες”, είτε καταγράφοντας τις αναπαραστάσεις τους στα έργα της Λογοτεχνίας είτε αφηγούμενος την ιστορία των βιβλιοθηκών διάσημων προσώπων. Αυτή την εβδομάδα γράφει για την βιβλιοθήκη του Ανδρέα Εμπειρίκου. Πρόκειται για ένα πραγματικά πολύ όμορφο και ενδιαφέρον κείμενο. “Η βιβλιοθήκη του Ανδρέα Εμπειρίκου”.
  • Σχεδόν από την αρχή του προεκλογικού αγώνα των προκριματικών εκλογών για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, οι New York Times, εφημερίδα που πρόσκειται φιλικά προς το κόμμα, δήλωσε μέσω της κύριας στήλης της εφημερίδας που υπογράφει η συντακτική της ομάδα ότι υποστηρίζει την υποψηφιότητα Κλίντον, τεκμηριώνοντας, αναλυτικά, αυτή την απόφαση. Μετά την κατάκτηση του χρίσματος η εφημερίδα επανήλθε, περιγράφοντας τα εμπόδια που θα πρέπει να υπερβεί η Χίλαρι Κλίντον αλλά ορίζοντας και τις ευκαιρίες που θα έχει, μέσω του προεκλογικού της αγώνα, να συμβάλλει στην προαγωγή της πολιτικής στη χώρα της. Πρόκειται για ένα αριστούργημα πολιτικής αρθρογραφίας. Διαβάστε το. “Hillary Clinton’s Triumph, and Burden”.
  • Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν όντως μια εμμονή με την ανθρώπινη φύση, με αυτά, δηλαδή, που λέμε “ανθρώπινα”.  Μόλις πρόσφατα και με την έκρηξη των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης και την εξάπλωση της χρήσης των ρομπότ, ορισμένοι μελετητές αρχίζουν και διακρίνουν την αρχαϊκή τους ύπαρξη στους πυκνούς και πληθωρικούς ελληνικούς μύθους όπου από πολύ νωρίς συνυπήρχαν οι εφευρέσεις ανθρωποειδών, ανθρωπόμορφων και ζωόμορφων “ρομπότ”, τα οποία εμπλέκονταν στις αφηγήσεις των ηρώων. Όλα αυτά τα ολίγον σοφιστικέ αλλά πάντα γοητευτικά διαπραγματεύεται το άρθρο της Adrienne Mayor, “Bio-techne”.
  • Ποιος θα το φανταζόταν! Μετά τα πικ-απ επιστρέφουν και οι κασσέτες! Το διαβάσαμε στο Quartz και δεν πιστεύαμε στα μάτια μας. “Audio Cassettes are back”. Μόδα των hipster βέβαια αλλά συγκλονιστικός και ο λόγος που επιβίωσαν οι κασσέτες της μουσικής: στις αμερικανικές φυλακές απαγορεύονται τα CD γιατί μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως όπλο. “Roll, Tape: Cassettes Find New Life Behind Prison Bars”.

Drink Pink.

Αύριο Κυριακή 12 Ιουνίου από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 8 το βράδυ, στο Ξενοδοχείο Χίλτον, διοργανώνεται έκθεση ροζέ κρασιών. Η έκθεση δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να δοκιμάσει πάνω από 100 ροζέ κρασιά από την Ελλάδα και όλον τον κόσμο. Η είσοδος κοστίζει 8 ευρώ, και το concept ξεφεύγει από τα καθιερωμένα αφού τα κρασιά θα βρίσκονται εκτεθειμένα μέσα στην αίθουσα χωρίς την παρουσία των παραγωγών και ο επισκέπτης θα σερβίρεται μόνος του όσα και όποια κρασιά θέλει να δοκιμάσει. Ο κατάλογος της έκθεσης είναι ένας πληρέστατος οδηγός των ροζέ κρασιών που μπορούμε να βρούμε στην Ελλάδα τα οποία μάλιστα, είναι χωρισμένα σε 5 μεγάλες γευστικές κατηγορίες για να διευκολυνθούν οι οινόφιλοι όταν θα θελήσουν να τα ταιριάξουν με φαγητό.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.