Τρίτη 22 Νοεμβρίου: Ναυάγιο σε βουνό

Στις 2 τα ξημερώματα σήμερα κι από το Μον Πελερέν της Ελβετίας, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος κ.Νίκος Χριστουδουλίδης, σήμανε την ανεπιτυχή λήξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, δηλώνοντας μέσω τουίτερ πως δεν υπήρχε επιτυχής κατάληξη στα κριτήρια επί του εδαφικού.

Τρία ζητήματα βρίσκονταν πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων:
α. Ο αριθμός των προσφύγων που θα επιστρέψουν υπό Ε/Κ διοίκηση.
β. Το ποσοστό επί του εδάφους.
γ. Η ακτογραμμή.

Ακόμα δεν γνωρίζουμε ποια ήταν η πρόοδος που σημειώθηκε στα θέματα β και γ. Ξέρουμε ότι η διαφωνία καταγράφηκε στον αριθμό των προσφύγων που θα επιστρέψουν υπό Ε/Κ διοίκηση. Ονόματα περιοχών δεν “έπεσαν” στο τραπέζι αλλά  από τον αριθμό που δέχονταν η Τ/Κ πλευρά (70.000 αντί των 90.000 που πρότειναν οι Ε/Κ) κατέστη φανερό ότι στη συμφωνία δεν περιελάμβαναν την περιοχή της Μόρφου. Σύμφωνα με πληροφορίες η διαφορά ανερχόταν στους 13.000 πρόσφυγες. Ο Μ.Ακιντζί πρότεινε να αφήσουν το θέμα αυτό να λυθεί στην πολυμερή διάσκεψη, ο Ν. Αναστασιάδης δεν το δέχτηκε και σ’αυτό το σημείο διεκόπησαν οι συνομιλίες.

Σημειώστε ότι η περιοχή της Μόρφου περιλαμβανόταν στο Σχέδιο Ανάν και η Ελληνοκυπριακή πλευρά ως εκ τούτου γνώριζε πολύ καλά ότι δεν ήταν δυνατόν να περάσει σε δημοψήφισμα καμία πρόταση που θα προέβλεπε μικρότερο ποσοστό επί των εδαφών από την προηγούμενη συμφωνία. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Πρόεδρος Ν.Αναστασιάδης επέμενε να “κλειδώσει” πρώτα η συμφωνία στο εδαφικό, να αποτυπωθεί στη συνέχεια σε χάρτη και μετά να προχωρήσει μια “πολυμερής συνάντηση” (δηλαδή με την Ελλάδα και την Τουρκία, παρούσες) για να συμφωνηθεί και το θέμα των εγγυήσεων.

Η ανακοίνωση του ΟΗΕ:
“Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί έχουν εμπλακεί σε σοβαρές και διαρκείς διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια των δυο τελευταίων ημερών στο Μον Πελεράν. Παρά τις καλύτερες των προσπαθειών τους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί δεν μπόρεσαν να επιτύχουν τις απαραίτητες περαιτέρω συγκλίσεις στα κριτήρια για εδαφικές προσαρμογές που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία πράξη των συνομιλιών. Οι δυο πλευρές αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Κύπρο και να προβληματιστούν (reflect) για τη μετέπειτα πορεία”.

Τί λένε οι Ελληνοκύπριοι:
Η Ελληνοκυπριακή πλευρά απέφυγε να μπει στο λεγόμενο “blame game” δηλαδή, στο παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών, κάτι που θα σήμαινε ότι το θέμα πρέπει να θεωρείται λήξαν, ωστόσο εννόησε ότι η Τ/Κ πλευρά έδειξε να υπαναχωρεί από αυτά που έδειχνε πρόθυμη να συμφωνήσει όλο το προηγούμενο διάστημα. Ανταποκριτές στην Ελβετία επισημαίνουν ότι υπάρχει η αίσθηση ότι ο Μ.Ακιντζί διαπραγματευόταν όλο αυτό το διάστημα χωρίς να έχει συνεννοηθεί  με την Άγκυρα και είναι η παρέμβαση της Άγκυρας που τον κράτησε τελικά πίσω. Σε κάθε περίπτωση η Ε/Κ πλευρά δήλωνε καθαρά ότι δεν είναι καθόλου ευτυχής με την εξέλιξη. Καταδίκασε το γεγονός ότι η Τ/Κ έσπευσε ν’αποδώσει ευθύνες και επιφυλάχθηκε να προβεί σε εκτενή ενημέρωση με την επιστροφή της Ε/Κ αποστολής στην Κύπρο όπου ο Προεδρος Ν.Αναστασιάδης θα εκφωνήσει διάγγελμα στον κυπριακό λαό και θα ενημερώσει τα κόμματα.

Τί λένε οι Τουρκοκύπριοι:
Οι Τ/Κ έσπευσαν να ρίξουν το φταίξιμο στην Ε/Κ πλευρά και στις “μαξιμαλιστικές θέσεις” του Προέδρου Αναστασιάδη. Ο εκπρόσωπος του Μ.Ακιντζί δε δήλωσε χαρακτηριστικά:
“Ήρθαν (οι ε/κ) με μαξιμαλιστικές θέσεις σε όλα. Δεν ήταν καθόλου υποβοηθητική η στάση τους στο εδαφικό. Έβαλαν χωρίς διαπραγμάτευση των αριθμό των 90.000 προσφύγων. Αυτό 12 χρόνια μετά το σχέδιο Ανάν δεν είναι βοηθητικό. Δεν προσπάθησαν καν να διαπραγματευτούν. Ήρθαν στην Ελβετία για να βάλουν στην τσέπη τους και όχι να βγάλουν”.

Ποιο ρόλο έπαιξε η ελληνική πλευρά:
Υπάρχει μια ολόκληρη συζήτηση για το εαν η παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης που δήλωσε ότι αναλαμβάνει πρωτοβουλίες στο κυπριακό έπαιξε ρόλο στο ναυάγιο των συνομιλιών. Υπάρχουν πληροφορίες ότι η Άγκυρα αντέδρασε σ’αυτές ακριβώς τις δηλώσεις και παρενέβη στον Μ.Ακιντζί. Σημειώνουμε και τη συγκυρία του προσφυγικού κακώς και των πολύ κακών σχέσεων που υπάρχουν μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ αυτή την περίοδο. Πάντως, η ελληνοκυπριακή πλευρά απορρίπτει καθαρά κάθε αιτίαση σε βάρος της ελληνικής κυβέρνησης.
Σήμερα το μεσημέρι, ο Υπουργός Εξωτερικών κ.Ν.Κοτζιάς επικοινώνησε με δική του πρωτοβουλία με τον ειδικό σύμβουλο του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό κ.Έσπεν Μπαρθ Άιντε και τον ενημέρωσε ότι η ελληνική πλευρά επιθυμεί τη λύση του Κυπριακού και τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων.

Τί θα γίνει τώρα:
Κανείς δεν ξέρει. Πηγές της Ε/Κ αντιπροσωπείας που επικαλούνται όλα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία επιμένουν ότι η αποτυχία στο Μον Πελερέν δεν συνιστά “οριστικό ναυάγιο” και πιστεύουν ότι ο διεθνής παράγοντας θα παρεπέμβει για να διασωθούν οι συνομιλίες. Στη Λευκωσία πάντως, εντείνεται η ανησυχία ότι η Τουρκία θα προχωρήσει σε μια “de jure” προσάρτηση των κατεχομένων εδαφών ενώ ο Ρ.Τ.Ερντογάν απείλησε ότι θα τερματίσει τις προσπάθειες στο Κυπριακό, εαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθετήσει αρνητικό ψήφισμα για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.

Γύρω στις 20.00 πληροφορηθήκαμε από τον “Πολίτη” ότι τα Ηνωμένα Έθνη αναλαμβάνουν πρωτοβουλία διάσωσης των συνομιλιών. Στόχος, όπως αναφέρει η εφημερίδα, από πηγές που πρόσκεινται στη διαδικασία, είναι οι ηγέτες να έχουν τις επόμενες ημέρες σειρά συναντήσεων στη Λευκωσία, ώστε να καταστεί δυνατή η κατάληξη στα κριτήρια του εδαφικού και στην κατάθεση χαρτών, ούτως ώστε να μπορέσουν οι πλευρές να συνεχίσουν στην διεθνή διάσκεψη με αντικείμενο τις εγγυήσεις και την ασφάλεια. Οι ίδιες πηγές επιβεβαιώνουν τη συνάντηση Τσίπρα-Ερντογαν ενώ λίγο νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ.Δ.Τζανακόπουλος δεν επιβεβαιώσε κάτι τέτοιο.

Πηγές: 
1. Οι δύο ανταποκρίσεις του Γιώργου Κασκάνη για την εφημερίδα “Πολίτης” της Κύπρου:
α. “Αντί σε συμφωνία φτάσαμε σε κρίση”.
β. “Ναυάγιο λόγω Μόρφου”.
2. Το αντιπολιτευτικό στον Πρόεδρο Αναστασιάδη “Τους χαλά το πάρτι η Ελλάδα”, του Κώστα Βενιζέλου.
3. Το ρεπορτάζ του Μιχάλη Τσικαλά για την “Καθημερινή” Κύπρου, “Η δυστοκία Ακιντζί για Μόρφου “ναυάγησε” το Μον Πελερέν”.
4. Το ρεπορτάζ στην αγγλική έκδοση της τουρκικής εφημερίδας Hurriyet.