Δευτέρα 17 Απριλίου: Ό,τι πρέπει να ξέρετε για το δημοψήφισμα στην Τουρκία.

“Με δεδομένο το οριακό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και των επιπτώσεων που θα έχουν τα αναθεωρημένα άρθρα του συντάγματος η τουρκική κυβέρνηση πρέπει ν’αναζητήσει τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις στην εφαρμογή τους”.
Η δήλωση αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι χαρακτηριστική του προβληματισμού που επικρατεί στις κυβερνήσεις των δυτικών χωρών και ειδικά των ευρωπαϊκών μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του τουρκικού δημοψηφίσματος για την αναθεώρηση του συντάγματος.

Την οριακή επικράτηση του ΝΑΙ ως καταλυτικού παράγοντα για την διαχείριση της “επόμενης μέρας” του δημοψηφίσματος υπογραμμίζει και στην ανακοίνωσή του το Συμβούλιο της Ευρώπης μέλος του οποίου είναι και η Τουρκία. Στην ανακοίνωσή του κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να σεβαστεί την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, όπως αυτή κατοχυρώνεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. (Reuters)

Λίγες ώρες μετά, σήμερα αργά το μεσημέρι, η επιτροπή παρατηρητών του Συμβουλίου της Ευρώπης που επόπτευσε την εκλογική διαδικασία, ανακοίνωσε πως το δημοψήφισμα δεν ανταποκρίθηκε στα κριτήρια που είχε θέσει ο ευρωπαϊκός οργανισμός κάνοντας λόγο για ανεπαρκές νομικό πλαίσιο αλλά και για αλλαγές της τελευταίας στιγμής στην καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, αναφερόμενη, προφανώς, στην απόφαση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου της Τουρκίας να καταμετρήσει ψήφους που δεν είχαν σφραγιστεί από τους αξιωματούχους. (Ναυτεμπορική)

Τελικώς οι  δημοσκοπήσεις έπεσαν μέσα προβλέποντας οριακή επικράτηση του ΝΑΙ (Reuters)

Το 51,4% που έλαβε το ΝΑΙ αμφισβητείται από την Αντιπολίτευση που κάνει λόγο για αλλοίωση του αποτελέσματος και “χειραγωγήσεις” ενώ δήλωσε πως θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Hurriyet). Σύμφωνα με το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας τα τελικά αποτελέσματα θα εκδοθούν εντός δώδεκα ημερών.

Από τις αντιδράσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων (τις βασικότερες τις καταγράφει το BBC εδώ) ξεχωρίζουμε της καγκελαρίου Μέρκελ δεδομένου ότι στη Γερμανία ζει η μεγαλύτερη τουρκική κοινότητα σε χώρα της ΕΕ η οποία ψήφισε το ΝΑΙ σε ποσοστό 63%. Σε ανακοίνωση λοιπόν που εξέδωσε η Άγκελα Μέρκελ την οποία προσυπογράφει ο (σοσιαλδημοκράτης) υπουργός Εξωτερικών Σίγκμαρ Γκάμπριελ, επισημαίνει ότι “η τουρκική κοινωνία είναι βαθιά διχασμένη”.

Από τις ανακοινώσεις των ελληνικών κομμάτων ξεχωρίζουμε την προσεκτικά διατυπωμένη ανακοίνωση του Ποταμιού που κινείται ακριβώς πάνω στο πνεύμα της Κομισιόν και την προσεκτική αλλά με τις αναγκαίες αιχμές ανακοίνωση του Α. Λοβέρδου για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη. (Β.Ε.)

Updates.

Σύμφωνα με το τελευταίο ρεπορτάζ του Reuters ο πρόεδρος Ερντογάν απέρριψε όλες τις ενστάσεις για την εγκυρότητα του δημοψηφίσματος λέγοντας ότι οι “διεθνείς παρατηρητές πρέπει να ξέρουν τη θέση τους” ενώ ιδιαίτερα επικριτικός υπήρξε για τις δηλώσεις των ευρωπαίων ηγετών μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος λέγοντας ότι πηγάζουν από μια “νοοτροπία σταυροφόρου”. Με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου η κατάσταση έκτακτης ανάγκης παρατάθηκε για τρεις ακόμα μήνες. Πρόκειται για την τρίτη φορά μετά τον πραξικόπημα του Ιουλίου που παρατείνεται η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Χθες, σύμφωνα με ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, ο Πρόεδρος Τραμπ τηλεφώνησε στον Τούρκο πρόεδρο για να τον συγχαρεί για τη νίκη του στο δημοψήφισμα και για να τον ευχαριστήσει για την υποστήριξη της Τουρκίας στην πυραυλική επίθεση που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ στη Συρία. Σε ερώτηση για το πώς τοποθετείται στις καταγγελίες για νοθεία, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου απάντησε ότι οι ΗΠΑ θα περιμένουν την οριστική έκθεση των παρατηρητών για να τοποθετηθούν σχετικά.

Όπως επισημαίνει το Politico η ψήφος των αποδήμων ήταν καθοριστική για το αποτέλεσμα.
Ο Ερντογάν εδώ και δέκα χρόνια έχει επενδύσει στην ανάπτυξη ισχυρών δεσμών με τα 4.6 εκατομμύρια των Τούρκων (σύμφωνα με τους υπολογισμούς του τουρκικού ΥΠΕΞ)  που ζουν σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Οι απόδημοι έχουν αναδειχτεί στο ισχυρότερο μπλοκ ψηφοφόρων του σ’ενα ποσοστό 2 προς 1 σε γενικές εκλογές. Όπως είχε εκτιμήσει ο Guardian προεκλογικά εαν οι απόδημοι ψήφιζαν σ’αυτή την αναλογία τότε ο Ερντογάν θα κέρδιζε 1.4 εκατομμύρια ψήφους.

Η τελική διαφορά αναμένεται να είναι 1.5 εκατομμύρια…

Πάντως, οι απόδημοι Τούρκοι που ζουν στην Ελλάδα ψήφισαν κατά της προτεινόμενης συνταγματικής μεταρρύθμισης σε ποσοστό 65%.

ΟΧΙ σε ποσοστό 56,61% ψήφισαν οι Τουρκοκύπριοι στο κατεχόμενο τμήμα του Κύπρου.

Ο Ερντογάν και το AKP έχασαν για πρώτη φορά από το 1994 την Κωνσταντινούπολη στην οποία στο παρελθόν ήταν δήμαρχος ενώ ΟΧΙ ψήφισαν οι πέντε μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας.

To Politico θυμίζει με αριθμούς την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία.

15 – Τα Πανεπιστήμια που έχουν κλείσει με κυβερνητικό διάταγμα.
178- Τα ΜΜΕ που έχουν κλείσει ή έχουν τεθεί υπό κυβερνητικό έλεγχο.
141- Ο αριθμός των φυλακισμένων δημοσιογράφων.
4.811 – Οι πανεπιστημιακοί που έχουν απολυθεί από 112 Πανεπιστήμια.
47.155- Οι προφυλακισμένοι με κατηγορίες για συμμετοχή στο πραξικόπημα του Ιουλίου. Ο αριθμός αφορά αξιωματικούς του στρατού, της αστυνομίας και δικαστές.
125.485 – Οι δημόσιοι υπάλληλοι που είναι σε διαθεσιμότητα ή έχουν απολυθεί.
113.260 – Οι κρατούμενοι στο πλαίσιο της έρευνας για τη συμμετοχή στο κίνημα του Γκιουλέν και τυχόν συμμετοχή στο πραξικόπημα του Ιουλίου.

Updates.

Διαδραστικό γράφημα του Reuters με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα.

Η Washington Post συγκέντρωσε τις πρώτες αντιδράσεις των πιο έγκριτων αναλυτών της Τουρκίας. Ολόκληρο το αφιέρωμα της εφημερίδας μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Εμείς από αυτό ξεχωρίσαμε την άποψη του Ragip Soylu, ανταποκριτή της φιλοερντογανικής Sabah στην Ουάσινγκτον ο οποίος επισημαίνει ότι οι περισσότεροι δυτικοί δημοσιογράφοι και αναλυτές στέκονται στην προσωπικότητα του Ερντογάν παραβλέποντας την ανάγκη για σταθερότητα που έχει ο λαός της Τουρκίας ενώ ο Omer Taspinar του Brookings Institute σχολιάζει ως αξιοπρόσεκτη την καταψήφιση του Ερντογάν στα μεγάλα αστικά κέντρα και επισημαίνει πως το μεγαλύτερο πρόβλημα της δημοκρατίας στην Τουρκία είναι η διασπασμένη αντιπολίτευση.

“Φαίνεται ότι η τουρκική κοινή γνώμη έδωσε στον Ερντογάν και το ΑΚΡ να αναδιοργανώσει το κράτος καταργώντας τις αξίες πάνω στις οποίες χτίστηκε. Ακόμα κι εαν το ηθικό της αντιπολίτευσης έχει καμφθεί ο Ερντογάν θα συναντήσει αντιστάσεις στην εφαρμογή των αναθεωρημένων διατάξεων.Το αποτέλεσμα αναμένεται να οδηγήσει σε ακόμα πιο απηνείς διώξεις, φυλακίσεις και απονομιμοποίηση της αντιπολίτευσης”, γράφει στο Foreign Policy ο Stephen Cook.

“Η Τουρκία σήμερα είναι εξαιρετικά απομονωμένη από τη Δύση. Τα τελευταία χρόνια ο κ.Ερντογάν έχει κατηγορήσει την Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες για “βρώμικες συνωμοσίες” σε βάρος της Τουρκίας. Το προηγούμενο μήνα επιτέθηκε κατά τις Γερμανίας κατηγορώντας την για “ναζιστικές πρακτικές” και αποκάλεσε τους Ολλανδούς “φασίστες” και “ναζιστικά υπολείμματα” επειδή δεν επέτρεψαν την καμπάνια υπέρ του ΝΑΙ στη χώρα. Αυτή η επιθετικότητα βρήκε απήχηση στους συντηρητικούς Μουσουλμάνους που αισθάνονται αποξενωμένοι από τη Δύση και θυμωμένοι με την άνοδο της ισλαμοφοβίας στις χώρες που ζουν”, γράφει για τους New York Times η Emira Bayarasli.

Updates

Η πρώτη ανάλυση του Eurasia Group.