Στην αρχή δεν μπορούσα να το πιστέψω, νόμιζα πως δεν είχα καταλάβει καλά. Μετά μου πήρε αρκετή ώρα για να μεταβολίσω τη συγκίνηση που ένιωσα από την είδηση της ανακάλυψης (Ν.Κοντράρου-Ρασσιά epress) στο Δέλτα του Φαλήρου και στο χώρο του Ιδρύματος Πολιτισμού “Σταύρος Νιάρχος”, τάφου που σχετίζεται με τα πολιτικά γεγονότα της Αθήνας που καταγράφτηκαν στην ιστορία ως “Κυλώνειο Άγος”.
Την ανακοίνωση την έκανε χθες και κατά την συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, η έφορος αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων δρ Στέλλα Χρυσουλάκη, αφήνοντας, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τους συναδέλφους της στο ΚΑΣ άναυδους. Η ανασκαφή γίνεται με την οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος “Σταύρος Νιάρχος”.
Πρόκειται για μια μαζική ταφή 80 ανδρών (πολυάνδριο), οι σκελετοί των οποίων βρέθηκαν αλυσοδεμένοι στα χέρια, πλην ενός που ήταν δεμένος στα πόδια. Οι σκελετοί, βρέθηκαν τοποθετημένοι κατά παράταξη, πράγμα που σημαίνει ότι εκτελέστηκαν στον χώρο όπου ετάφησαν και μαζί τους βρέθηκαν ως σπονδές της ταφής, δυο μικρές οινοχόοι που χρονολογούνται περί το 632 π.Χ δηλαδή την εποχή του Κύλωνα.
Την ιστορία της απόπειρας πραξικοπήματος του Κύλωνα την καταγράφουν ήδη ως αρχαία ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης και ο Πλούταρχος. Πρόκειται ένα επεισόδιο της αρχαϊκής πολιτικής ιστορίας των Αθηνών, το τέλος του οποίου σημαδεύεται με την έλευση του Σόλωνα ο οποίος πραγματοποίησε την πρώτη σοβαρή μεταρρύθμιση στο πολιτικό σύστημα της Αθήνας.
Νέος, ωραίος, δημοφιλής ως Ολυμπιονίκης που ήταν αλλά άμυαλος, όπως αποδείχθηκε, ο Κύλων από τα Μέγαρα, στραβωμένος από τη δημοφιλία του και παρακινημένος, ίσως ,από τον πεθερό του Θεαγένη, τύραννο των Μεγάρων, σκέφτηκε να κάνει πραξικόπημα και να γίνει άρχοντας της Αθήνας. Μάλιστα πήρε και χρησμό απο το Μαντείο των Δελφών γιαυτό. Ο Πλούταρχος ισχυρίζεται ότι δεν ερμήνευσε σωστά τον χρησμό κι έτσι, δεν επέλεξε τη σωστή χρονική στιγμή να καταλάβει την Ακρόπολη των Αθηνών.
Όταν το έπραξε, σύσσωμος ο λαός της Αθήνας ξεσηκώθηκε εναντίον του και τον πολιόρκησε στο αθηναϊκό οχυρό (που ήταν η Ακρόπολη από τους προϊστορικούς χρόνους) και τους έκοψε και το νερό. Η πολιορκία διήρκεσε αρκετά και οι στρατιώτες του Κύλωνα απελπισμένοι και καταπονημένοι, ετοιμοθάνατοι σχεδόν, μπήκαν ως ικέτες στον Ναό της Αθηνάς. Μπροστά στον κίνδυνο ο θάνατός τους να μολύνει τον ιερό χώρο της Αθηνάς Πολιάδος, οι Εννέα Επώνυμοι Άρχοντες συμφώνησαν μαζί τους να παραδοθούν και να απομακρυνθούν από την Ακρόπολη χωρίς να τους πειράξουν. Κατά την εκκένωση του οχυρού οι Αθηναίοι αθέτησαν την υπόσχεσή τους και τους σκότωσαν. Το να σκοτώσεις ικέτη ήταν “άγος” δηλαδή ντροπή. Κι επειδή των γεγονότων ακολούθησαν μια σειρά από συμφορές για την πόλη της Αθήνας, οι Αθηναίοι το ερμήνευσαν ως τιμωρία για την ατιμία που είχαν διαπράξει. Υπάρχει μεγάλη συνέχεια στην ιστορία μέχρι που εμφανίζεται ο Σόλων και βάζει τάξη στα πράγματα και λήγει τη διαμάχη μεταξύ των φυλών. Το “Κυλώνειο Άγος” όμως κωδικοποιήθηκε ως όρος που δηλώνει κάθε συλλογικό ντροπιαστικό σφάλμα.
Φαίνεται πως οι 80 που βρέθηκαν στον τάφο στο Φαληρικό Δέλτα ήταν στρατιώτες του Κύλωνος που δολοφονήθηκαν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του Κύλωνος.
Η ιστορία με σάρκα και οστά. Ή μάλλον μόνο με οστά. Πολύ συγκινητικό.
Για να λαμβάνετε το δελτίο στο εμέηλ σας, εγγράφεστε εδώ.