Είναι πολύ όμορφο για ν’αντισταθώ στον πειρασμό να το βγάλω “εκτός facebook” όπου το ανέβασα το πρωί. Η ιστορία του είναι συγκινητική και ταιριάζει με το πνεύμα της εβδομάδας.
Στη φωτογραφία βλέπουμε ένα πίνακα του Νικολάου Γύζη ζωγραφισμένο γύρω στα 1900. Βρίσκεται στη συλλογη της Εθνικής Πινακοθήκης. Για το έργο αυτό μου είχε δώσει κάποιες πληροφορίες η επιμελήτρια της Πινακοθήκης κυρία Μαριλένα Κασιμάτη τις οποίες και αντιγράφω:
“Ο Νικόλαος Γύζης, στο τέλος της ζωής του είχε γίνει οπαδός της Θεοσοφίας, μιας κοσμοθεωρίας που προπαγάνδιζε η Ρωσίδα μύστις Madame Blavatsky, σύμφωνα με την οποία το θείο πηγάζει από την ενδοσκόπηση, πολύ κοντά στον ινδικό μυστικισμό. Αυτός βρίσκει έναν κοινό πυρήνα σε όλες τις θρησκείες και διαμορφώνει την ανθρωπότητα σε μια κοινότητα αδελφών ψυχών.
Ο Γύζης “υλοποιεί” τη θεώρηση αυτή με τον πίνακα αυτόν που ανήκει στη σειρά 4-5 παρομοίων σχεδιασμών για την θεότητα που λατρεύεται από κοινού χωρίς να έχει ειδικό όνομα, και την ονόμασε “Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός”. Καταλαβαίνουμε όλοι τον συμβολισμό. Τη λεπτομερή αυτή αφήγηση για τη βαθιά θρησκευτικότητα του Γύζη την θυμάμαι όπως ακριβώς που την κατέθεσε ο εγγονός της αδελφής του στο Μόναχο.
Από το χαμένο πια ημερολόγιό του έχουμε επίσης τη συγκινητική ομολογία του ότι τα έργα αυτά τα ζωγράφιζε μόνο για τον εαυτό του και ήταν εκείνα που θεωρούσε ότι ήταν πραγματική ζωγραφική. Πέθανε σχεδόν πάνω στο χρόνο της ολοκλήρωσής τους. Δεν ήταν μόνο ο ζωγράφος του “Κρυφού Σχολειού” ο κυρ Νικόλας. Δημιουργός ήταν όταν δεν δούλευε μόνο για να θρέψει τα 4 παιδιά του”.
