Σε ομιλία του στο Παρίσι στις 9 Μαίου 1950, ο Ρομπέρ Σουμάν, τότε υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, πρότεινε μια νέα μορφή πολιτικής συνεργασίας στην Ευρώπη, η οποία θα απέτρεπε κάθε ενδεχόμενο πολέμου μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών. Όραμά του Σουμάν ήταν η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού οργάνου που θα διαχειριζόταν κεντρικά την παραγωγή άνθρακα και χάλυβα, με τη δημιουργία μιας κοινής αγοράς χωρίς δασμολογικά εμπόδια.
Η ιδέα υλοποιήθηκε ένα χρόνο μετά, με την υπογραφή της συνθήκης από τις Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο
Στη διακήρυξη Σουμάν αναφέρεται σαφώς ότι “η αλληλεγγύη κατά την παραγωγή, που θα διαμορφωθεί με αυτόν τον τρόπο, θα αποδείξει ότι κάθε πόλεμος μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας είναι όχι μόνον αδιανόητος αλλά και υλικά αδύνατος”.
Η συνθήκη επικυρώθηκε το 1951 στο Παρίσι και τέθηκε σε εφαρμογή ένα χρόνο αργότερα.
Τα πρώτα έξι μέλη της κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα αποφάσισαν να διευρύνουν την οικονομική τους συνεργασία συστήνοντας την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, με την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης το 1958.
Το 1985, η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη έθεσε το στόχο της δημιουργίας κοινής αγοράς, η οποία με την Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992, οδήγησε στη γέννηση της Ευρωπαικής Ένωσης.
Στις 9 Μαίου λοιπόν, επέτειο της Διακήρυξης Σουμάν, γιορτάζουμε την Ημέρα της Ευρώπης.
