Διαβάσαμε στη “Ναυτεμπορική” την παρακάτω είδηση:
“Οι αναφορές για “πραγματικό” ποσοστό ανεργίας δύνανται να οδηγήσουν στη δημιουργία εσφαλμένων εντυπώσεων και θα πρέπει να αποφεύγονται, επισημαίνει η ΕΛΣΤΑΤ, με αφορμή σχετικά σχόλια του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ”.
Ζητήσαμε από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Agilis S.A Γρηγόρη Φαρμάκη, να μας εξηγήσει πώς υπολογίζεται το ποσοστό ανεργίας.
Σύμφωνα με την στατιστική μεθοδολογία που ακολουθούν υποχρεωτικά όλες οι ευρωπαϊκές στατιστικές υπηρεσίες και η Eurostat, κατά την χρονική στιγμή της μέτρησης της ανεργίας καταγράφεται ως εργαζόμενος οποιοδήποτε πρόσωπο εργάστηκε κατά την εβδομάδα αναφοράς της έρευνας τουλάχιστον μία ώρα, είτε επ’αμοιβή ειτε για οικογενειακό όφελος (δηλ. σε μια οικογενειακή επιχείρηση). Ως εργαζόμενος καταγράφεται επίσης και κάποιος που δεν εργάστηκε ούτε μία ώρα την εβδομάδα αναφοράς, αλλά λόγω προσωρινής απουσίας από μόνιμη εργασία.
Αντίστροφα, κάποιος που δεν καταγράφεται ως εργαζόμενος, καταγράφεται ως άνεργος αν δεν έχει εργαστεί ούτε μία ώρα την εβδομάδα αναφοράς, αλλά είτε δηλώνει ότι είναι διαθέσιμος για μισθωτή εργασία ή αυτοαπασχόληση μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες από την εβδομάδα αναφοράς της έρευνας, είτε αναζήτησε ο ίδιος ενεργά εργασία μέσα στις τέσσερις εβδομάδες που προηγήθηκαν της εβδομάδας αναφοράς της έρευνας.
Έτσι κάποιος αδιόριστος εκπαιδευτικός που κάνει επ’αμοιβή δυο ώρες ιδιαίτερο μάθημα την εβδομάδα (ασχέτως αν κόβει απόδειξη!) δεν θεωρείται άνεργος, όπως δεν θεωρείται άνεργος κάποιος που απασχολείται περιστασιακά στην οικογενειακή επιχείρηση μέχρι να βρει δουλειά, ή κάποιος που κάνει δουλειές του ποδαριού, ακόμη κι αν αυτοί οι ίδιοι, αν τους ρωτούσε κανείς θα δήλωναν ότι είναι άνεργοι. Επίσης άνεργος δεν θεωρείται κάποιος που έχει πάψει να αναζητά ενεργά εργασία ή που θα είναι διαθέσιμος για εργασία στο άμεσο μέλλον, αλλά όχι τώρα. Αυτές οι περιπτώσεις κατατάσσονται στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.
Είναι αλήθεια ότι αυτοί οι αυστηροί και περιοριστικοί ορισμοί της απασχόλησης και της ανεργίας ξενίζουν κάποιον μη εξοικειωμένο με την στατιστική, καθώς έρχονται σε αντίφαση με την αίσθηση που έχουμε στην χρήση του όρου “άνεργος” στην καθημερινή γλώσσα, επειδή όμως είμαστε προκατειλημμένοι από μια κυρίαρχη εικόνα μόνιμης μισθωτής εργασίας. Όμως αφ’ενός οι ορισμοί αυτοί είναι μεθοδολογικά απαραίτητοι, αφ’ετέρου αποδίδουν την εικόνα του φαινομενου πιο σωστά, απ’ότι πχ αν απλά ο κάθε ερωτόμενος δήλωνε άνεργος ή εργαζόμενος κατά την δική του εκτίμηση.
Οι ορισμοί είναι απαραίτητοι γιατί όταν μετράς ένα φαινόμενο χρειάζεσαι ένα σαφές κριτήριο της μέτρησης, ώστε οι στατιστικές εκτιμήσεις να είναι συγκρίσιμες ανάμεσα σε διαφορετικές περιόδους ή διαφορετικά κράτη και κυρίως να μην επηρεάζονται από την δειγματοληψία ή άλλους παράγοντες της συλλογής δεδομένων. Μπορεί το “τουλάχιστον μία ώρα την εβδομάδα” να φαίνεται περίεργο, αλλά δεν θα υπήρχε κανένα λογικό επιχείρημα για να συμφωνήσει κανείς σε τρεις, δέκα ή δεκαπέντε ώρες. Και τελικά, επειδή ακριβώς η κατανομή των ανθρώπων ανάμεσα στο καθεστώς της πλήρους απασχόλησης και σε αυτό της περιστασιακής αφορά τα ασαφή “όρια” του φαινομένου της ανεργίας, το που θα τοποθετηθεί ένα κριτήριο δεν επηρεάζει την μέτρηση. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η σύγκριση μεταξύ περιόδων ή κρατών. Αν ο ορισμός θεωρούσε εργαζόμενους αυτούς που δούλεψαν τουλάχιστον δέκα ώρες αντί για μία, η διαφορά στα απόλυτα μεγεθη θα ήταν μερικά δεκαδικά, αλλά χωρίς κανένα νόημα.
Φυσικά το φαινόμενο της μερικής απασχόλησης και της υποαπασχόλησης ενδιαφέρει αυτό καθεαυτό (και για αυτό χρησιμοποιούνται ξεχωριστοί στατιστικοί δείκτες), αλλά δεν πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην ανεργία, αφ’ενός γιατί μπορεί να γίνεται από επιλογή, αλλά κυρίως καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε την υιοθέτηση μιας ιδεολογικής θέσης για την οποία δεν υπάρχει consensus. Επίσης, καθώς η ανεργία και η απασχόληση δεν μετρώνται μόνο ως μεγέθη με κοινωνική διάσταση αλλά κυρίως για την οικονομική τους διάσταση, δηλαδή την επίδραση στην παραγωγή και το εθνικό προϊόν, θα ήταν λάθος να μην προσμετράται η συνεισφορά στην παραγωγή της μερικής απασχόλησης και την υποαπασχόλησης, ακόμα και αν για έναν άνθρωπο αυτή είναι της τάξης της μίας μόνο ώρας την εβδομάδα.
Για να λαμβάνετε στο εμεηλ σας το δελτίο με τις σημαντικότερες ειδησεις της ημέρας εγγραφεστε εδω
