Γράφει ο Στέφανος Παραστατίδης*
Η συζήτηση για τη δραχμή γίνεται κυρίως με αμιγώς οικονομικούς όρους. Κι όμως, είναι μία συζήτηση βαθιά πολιτική.
Η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα είναι μία επιλογή αναντίστοιχη των καιρών, μία συντηρητική προσέγγιση σε έναν πλανήτη που αλλάζει, μία πράξη απομονωτισμού σε έναν διασυνδεδεμένο κόσμο.
Η μετάβαση σε μία νέα πολιτική περίοδο δεν είναι συνάρτηση της ελεύθερης διακίνησης των ανθρώπων, των αγαθών, των κεφαλαίων, όπως τουλάχιστον προέβλεψαν οι προηγούμενες γενιές· είναι απόρροια των συνάψεων που δημιουργούνται από τη συνάντηση των χιλιάδων ιδεών. Τα τείχη που πέφτουν στο όνομα της ανοιχτότητας δεν είναι αυτά μεταξύ των εθνών αλλά αυτά που κρατούν τη συλλογική ευφυία υπό περιορισμό.
Η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Η τεχνολογική επανάσταση θα μικρύνει το χρόνο της ανθρώπινης εξέλιξης, θα γίνουν όλα σύντομα, είτε προς το καλό, είτε προς το κακό. Τα πρώτα δείγματα, όπως αυτό του brexit ή της εκλογής Τράμπ, δεν συνιστούν το τέλος μίας περιόδου με συγκεκριμένα δημοκρατικά χαρακτηριστικά αλλά την αντίδραση στην έναρξη μίας νέας περιόδου που έχει ήδη ξεκινήσει και αδυνατούμε να συλλάβουμε στην ολότητά της. Είναι -όπως είχε πει και ο Κέινς σε μία αντίστοιχη συγκυρία το 1930- οι πόνοι στα κόκαλα που δεν προκαλούνται από ρευματισμούς της μεγάλης ηλικίας αλλά από την απότομη ανάπτυξη του σκελετού του 21ου αιώνα· είναι ο φόβος απέναντι στο μέλλον που έρχεται και κανείς δεν μπορεί να αποσοβήσει σε Μακρο επίπεδο.
Σε αυτή την αλλαγή, κάποιοι θα συμμετάσχουν πρώτοι με όρους προοπτικής και κάποιοι θα μείνουν πίσω. Η συμμετοχή είναι αυτή που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για έναν πιο δίκαιο κόσμο, στον οποίο θα λιγοστέψουν οι ανισότητες, θα κερδίσουν χώρο τα ανθρώπινα δικαιώματα, θα προαχθεί η ισότητα των ευκαιριών, θα ωριμάσει η ελευθερία, θα διαφυλαχθεί η βιωσιμότητα του πλανήτη με συλλογική δράση, θα κατάλαβουμε ως κοινωνίες ότι δεν αρκεί η ανεκτικότητα στη διαφορετικότητα αλλά ότι η διαφορετικότητα πρέπει να γίνει η δύναμη της κοινωνίας για να έρθει χωρίς φειδώ η ευημερία των περισσοτέρων.
Ο απομονωτισμός, ο εγκλωβισμός, ο φόβος, το σήκωμα των τειχών, είναι αυτά που θα ενισχύσουν τις κλειστές θρησκόληπτες κοινωνίες των εκλεκτών λαών-φυλών-τάξεων, οι οποίες θα περιβάλλονται από εθνολαικιστικές ιδέες και θα τροφοδοτούνται από θεωρίες συνομωσίας.
Δεν είναι λοιπόν η δραχμή το ζητούμενο. Ούτε η οικονομική αντίληψη της Ευρώπης ως μίας τράπεζας οικονομικών συμφερόντων. Είναι το θεσμικό Ευρωπαϊκό περίβλημα που έχουμε πραγματική ανάγκη -όχι τα χρήματα. Είναι οι ανοιχτοί πολιτικοί και οικονομικοί θεσμοί που θα δημιουργήσουν συνθήκες επανεκκίνησης για τη χώρα. Είναι τα διεθνή πολιτικά και οικονομικά εργαλεία που πρέπει να αξιοποιήσουμε και σίγουρα να αλλάξουμε προς το καλύτερο. Είναι η ειρήνη, η δημιουργία, η δημοκρατία.
Σήμερα, στην Ελλάδα συγκρούονται 2 κόσμοι. Αυτός της ανοιχτότητας, της εξωστρέφειας, της συμμετοχής, της διεκδίκησης, της αξιολόγησης-αξιοκρατίας και απέναντι, η Ελλάδα του φόβου, των εξωτερικών εχθρών, της μετά-αλήθειας, των κλειστών ομάδων συμφερόντων, των θεωριών συνομωσίας. Και μεις καλούμαστε να πάρουμε θέση. Και στη δική μας πολιτική σκέψη, η συζήτηση για τη δραχμή δεν συνδέεται με το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, τη μειωμένη αγοραστική αξία, το διογκωμένο έλλειμμα ή το ισοζύγιο τρεχουσων συναλλαγών αλλά με την Ελλάδα που θέλει ρόλο και μπορεί να διεκδικήσει ένα καλύτερο αύριο, την Ελλάδα που θέλει να συμμετέχει στον κόσμο αυτό των νέων ιδέων που συναντιούνται με ταχύτητα, και ακόμη και η σύγκρουση μεταξύ τους αποδεσμεύει ευημερία. Και στην Ελλάδα που εμείς οραματιζόμαστε η δραχμή δεν έχει καμία θέση. Δεν χωρά στα όνειρά μας, ούτε καν ως εφιάλτης.
*Ο κ.Στέφανος Παραστατίδης είναι γιατρός.
