2023: Πολιτικοί Αγώνες με καλό τέλος

Όσοι διαβάζετε το FACT γνωρίζετε ότι ανθολογούμε συστηματικά τις ειδήσεις που αφορούν τη διαχείριση του δημοσίου χώρου στις πόλεις καθώς και ό,τι αφορά την Εργασία (συνθήκες εργασίας, μισθολογικά θέματα, απεργίες).

Έτσι λοιπόν, για το 2023 επιλέγουμε δύο θέματα, ένα από την Ελλάδα κι ένα από τις ΗΠΑ που προκάλεσαν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και παρήγαγαν όγκο ειδήσεων.  Πρόκειται για ακτιβιστικές πολιτικές δράσεις για το δημόσιο χώρο και τα εργατικά δικαιώματα και μπορούμε να πούμε ότι μέχρις στιγμής είχαν θετικά αποτελέσματα.

Στο FACT πιστεύουμε ότι οι πολιτικοί αγώνες εντός της οργανωμένης δημοκρατικής πολιτείας είναι ο μόνος τρόπος να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας. Ευχόμαστε την επόμενη χρονιά να σηκωνόμαστε όλο και πιο συχνά από τον καναπέ ακόμα κι αν είναι να υπερασπιστούμε τα αυτονόητα.

Έχουμε και λέμε λοιπόν.

Δημόσιος χώρος-Ελλάδα: Το κίνημα της πετσέτας

Αρχές Μαρτίου 2023 γίνεται γνωστό ότι ο αρχαιολόγος της Εφορείας Κυκλάδων Μανώλης Ψαρρός πέφτει θύμα άγριου ξυλοδαρμού από τη μαφία της Μυκόνου. Αντιδράσεις πολιτών στα σόσιαλ μήντια κινητοποιούν τον Τύπο και στη συνέχεια τις κρατικές υπηρεσίες. Έρευνα αποκαλύπτει τις ήδη γνωστές τερατώδεις καταπατήσεις των παραλιών της Μυκόνου. Η δημοσιογραφική έρευνα κυρίως της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και του δημοσιογράφου Γιώργου Λιόλιου κάνει γνωστές ανάλογες αυθαιρεσίες στη Ρόδο, την Πάρο και τη Νάξο. Οι πολίτες στα νησιά οργανώνονται και πραγματοποιούν πορείες στις ίδιες τις κατειλλημένες ακτές.

Παρά την καχυποψία η κυβέρνηση επιβάλλει πρόστιμα και κρατά τις επιχειρήσεις που έχουν παρανομήσει κλειστές και μετά τις εθνικές εκλογές του Ιουλίου.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Γιώργου Λιόλιου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της περασμένης Κυριακής 24/12 mέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί πρόστιμα 39,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων έχουν βεβαιωθεί περίπου 5 εκατ. ευρώ, ενώ οι καταπατημένες εκτάσεις ξεπερνούν αθροιστικά τις 128.000 στρέμματα, χωρίς η καταμέτρηση να έχει ολοκληρωθεί. Η προαναγγελθείσα νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου για την αυστηροποίηση του πλαισίου μισθώσεων και ελέγχων μετατίθεται για τις αρχές της νέας χρονιάς.
Θα συνεχίσουμε να το παρακολουθούμε.

Εργασιακά Δικαιώματα-ΗΠΑ: Μεγάλη νίκη του εργατικού κινήματος

Ήταν μια καλή χρονιά για τα εργατικά συνδικάτα στις ΗΠΑ. Οι μεγάλες απεργίες στις αυτοκινητοβιομηχανίες και το Χόλιγουντ είχαν θετική έκβαση για τους εργαζόμενους ενώ η κοινή γνώμη και σε ποσοστό  67% εγκρίνει πλέον τα συνδικάτα, σύμφωνα με την Gallup. Παρόλα αυτά, όπως επισημαίνουν αναλυτές, αν δεν αλλάξει ο ομοσπονδιακός νόμος που διευκολύνει τις μεγάλες εταιρείες που δεν είναι συνδικαλισμένες να αποτρέψουν τη σύσταση ενός συνδικάτου ακόμα και όταν οι περισσότεροι εργαζόμενοι το επιθυμούν, δεν μπορούμε να μιλάμε για ανατροπή του σκηνικού στην Εργασία.

Το πρωί της 31ης Οκτωβρίου ανακοινώθηκε ότι United Auto Workers, το συνδικάτο εργαζομένων στις αυτοκινητοβιομηχανίες των ΗΠΑ κατέληξε σε συμφωνία και με τη General Motors. Είχαν προηγηθεί συμφωνίες με τις αυτοκινητοβιομηχανίες Ford και τη Stellantis για  να λήξουν τηνμαζική τους απεργία που κράτησε κλειστά τα εργοστάσια για εβδομάδες. Τα συνδικάτα κατάφεραν αυξήσεις στους μισθούς της τάξεως του 25% τα επόμενα 4.5 χρονια. 

Φυσικά το θέμα καλύφθηκε εκτενώς στον αμερικανικό Τύπο. Για του λόγους της επιτυχίας του UAW διαβάσαμε μέχρι και σε κλαδικά έντυπα στρατηγικής που παρακολουθούμε για τη δουλειά μας. 

Όλοι συμφωνούν ότι καταλύτης της επιτυχίας ήταν ο πρόεδρος του συνδικάτου. O Shawn Fain εκλεγμένος κατευθείαν από τα μέλη του Συνδικάτου και όχι δια περιφερειακών μικρότερων οργανώσεων, κάτι που είχε ανοίξει το δρόμο στη διαφθορά και στις συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι» με τους εργοδότες, δήλωνε με περηφάνεια την τάξη του και το γεγονός ότι ήταν παιδί οικογένειας βιομηχανικών εργατών. 

Εκτός από πυγμή επέδειξε και στρατηγική ευφυία καθώς ήταν η πρώτη φορά που προκηρύχθηκαν απεργίες σε όλα τα μεγάλα εργοστάσια μαζί. Η ισχύς εν τη ενώσει.

Ναι οι πολιτικοί αγώνες μπορούν να έχουν και καλό τέλος. 

Το 2024 δεν ελπίζουμε απλώς αλλά συμμετέχουμε για το καλύτερο.

Για άλλη μια χρονιά, ευχαριστούμε που μας διαβάζετε!
Για να λαμβάνετε στο εμέηλ σας ό,τι αξίζει της προσοχής σας εγγράφεστε εδώ.

Ο Σαίξπηρ στις ειδήσεις

Πριν από λίγες εβδομάδες, ένα απόσπασμα από το Graham Norton Show, μια δημοφιλή βρετανική εκπομπή, έγινε viral σε βιβλιοφιλικά μπλογκ και γκρουπ που παρακολουθούμε.
Και δικαίως!
Καλεσμένοι η μεγάλη «σαιξπηρική» ηθοποιός Judi Dench και ο Arnold Schwarzenegger.
Όταν ο Graham Norton ρωτησε τη Dench «πόσο Σαίξπηρ κουβαλάει» στην καθημερινότητά της, απάντησε εύστοχα ότι ο ποιητής έχει καταπιαστεί με όλα τα ανθρώπινα οπότε όλοι μας, θέλοντας και μη, μπορούμε να περιγράφουμε και να νοηματοδοτούμε την καθημερινότητά μας με τα δικά του λόγια.

Ο Graham Norton της ζήτησε στη συνέχεια να απαγγείλει κάτι από το έργο του Βάρδου και όπως θα δείτε επέλεξε το Σονέτο 29, ένα από τα πιο όμορφα ερωτικά ποιήματα που έχουν γραφτεί.

Όμως το μεγαλείο του ποιητή δεν διακρίνεται μόνο στην καθηλωτική απαγγελία. Στη συνέχεια ο παρουσιαστής θυμίζει στον Σβαρτζενέγκερ ότι κι εκείνος έχει απαγγείλει σε κάποια από τις ταινίες του Σαίξπηρ. Δείτε την απάντηση.

Έχουμε την τύχη το Σονέτο 29 να έχει μεταφραστεί και στα Ελληνικά. Είναι μέσα στη συλλογή Σονέτων που έχει μεταφράσει για τις εκδόσεις «Αντίποδες».

Οι μεταφράσεις του Ερρίκου Σοφρά δεν χρειάζονται συστάσεις. Θεωρούνται και είναι μοναδικές.

Του ζητήσαμε να απαγγείλει για τους αναγνώστες του FACT και τη στήλη More Than a Book του newsletter μας το Σονέτο 29 στα Ελληνικά, όπως το έχει μεταφράσει. Ο Ερρίκος Σοφράς εκτός από την ηχογράφηση της απαγγελίας μας έστειλε και ένα σημείωμα-εισαγωγή στα Σονέτα του Σαίξπηρ.
Θα απολαύσετε αυτή την ηχογράφηση.

Ευχαριστούμε θερμά τον κ.Σοφρά αλλά και τις εκδόσεις ΑΝΤΙΠΟΔΕΣ που μας έδωσαν την άδεια να το κάνουμε.

Τα Σονέτα του Σαίξπηρ είναι τα ποιήματα της αιώνια ανανταπόδοτης αγάπης ενός παράφορα ερωτευμένου. Ποιήματα απόλυτης λατρείας, τέλειας απόγνωσης,

όπου ο λυρικός ομιλητής –μια ανήσυχη συνείδηση, απρόβλεπτη και πολύπλοκη–λαχταρά, απογοητεύεται, εκλιπαρεί, ταπεινώνεται.
Εκατόν πενήντα τέσσερα δεκατετράστιχα, από τα εντελέστερα της αγγλικής γλώσσας, και κάθε γλώσσας, που δημοσιεύτηκαν όταν ο Σαίξπηρ ήταν 45 χρονών, το 1609, απόλυτα καθιερωμένος ως ηθοποιός και δραματουργός.

Στο πουριτανικό ελισαβετιανό Λονδίνο του 1609 ο Σαίξπηρ τολμά και τυπώνει το βιβλίο Sonnets, στο οποίο η πλειονότητα των ποιημάτων, τα πρώτα 126, απευθύνονται φανερά σ’ έναν ευγενή «Ωραίο Νέο» (Fair Youth) με ανδρόγυνη

ομορφιά, και όχι σε μια ξανθή κόρη, όπως στα σονέτα του Πετράρχη και στα ποιήματα της μεγάλης παράδοσης που αυτά δημιούργησαν.

Καμία άλλη συλλογή των συγχρόνων του δεν είχε ανάλογο θέμα. Άλλωστε, και τα υπόλοιπα 28 δεν απευθύνονται σε μια εξιδανικευμένη γυναικεία μορφή, όπως συνηθιζόταν, αλλά σε

μια ηδονική, σκοτεινή και επικίνδυνη «Μελαχρινή Κυρία» (Dark Lady). Το βιβλίο δεν ξανατυπώθηκε στα χρόνια του Σαίξπηρ, λησμονήθηκε για 150 χρόνια, και μόνο στα τέλη του 19ου αιώνα άρχισε να διαβάζεται πολύ και να σχολιάζεται εξαντλητικά.

Τα Σονέτα είναι ποιήματα δυσνόητα, δύσβατα, αριστοτεχνικοί πειραματισμοί στο είδος, στη δομή και στη γλώσσα. Η ύψιστη έκφανση της μεγάλης παράδοσης του σονέτου ως ερωτικού εγκωμίου, που διήρκεσε 300 χρόνια κι έδωσε καρπούς σε

πολλές χώρες της Ευρώπης. Η πυκνότητά τους είναι μοναδική, μέχρι και δέκα εικόνες έχουν ανιχνευθεί σε κάποια. Βρίσκει κανείς σ’ αυτά περίτεχνα σχήματα λόγου, γραμματικά τεχνάσματα, στρυφνά και διπλά νοήματα, επιτονισμούς της φωνής και λεπτούς υπαινιγμούς, μια έντονη λοξότητα στην έκφραση: ένας ρητορικός και εκφραστικός ίλιγγος.

Διαθέτοντας ελάχιστα βιογραφικά στοιχεία για τον ποιητή, και με δεδομένη την πεποίθηση των μελετητών πως τα ποιήματα αυτά αγγίζουν ένα αληθινό βίωμα, ριζωμένα στην εμπειρία και όχι στο λογοτεχνικό πειραματισμό, τα Σονέτα

διαβάζονται ως αυτοβιογραφικά, θεωρούνται ως μοναδικό τεκμήριο του ψυχισμού του. «Με αυτό το κλειδί ο Σαίξπηρ ξεκλείδωσε την καρδιά του» θα γράψει ο Γουίλλιαμ Γουόρντσγουορθ το 1827, και ο Χάρολντ Μπλουμ στις μέρες μας: «Το εγώ των Σονέτων είναι ο θεατρικός συγγραφέας και ηθοποιός Σαίξπηρ».

Ε.Σ.2023

Για να λαμβάνετε στο εμέηλ σας τα σημαντικότερα της ημέρας εγγράφεστε εδώ.