Σημειώσεις

Ελλάδα και Κοινή Αγροτική Πολιτική.

rff

Γράφει η Ντίνα Σπυροπούλου*

Οι προοπτικές του αγροτικού τομέα βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων ειδικά εν μέσω αγροτικών κινητοποιήσεων και αναλύσεων (μελέτη McKinsey Ελλάδα 2020, τοποθετήσεις κομμάτων σχετικά με την ανάπτυξη στην Ελλάδα, εκδόσεις τραπεζών για τον αγροτικό τομέα). Ο προβληματισμός εντάθηκε τα χρόνια της κρίσης και συνδέεται, κυρίως, με τις προτεραιότητες, τις πολιτικές, αλλά και με τη γνώση των εξελίξεων που επηρεάζουν ορισμένες κρίσιμες πλευρές του. Αυτές οι πλευρές αφορούν  στο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον στο οποίο ο τομέας αλλά και συνολικά η χώρα λειτουργεί και πιο συγκεκριμένα στο αγροτικό εισόδημα, στην παραγωγή και στην απασχόληση, στο εξωτερικό εμπόριο, στη χρηματοδότηση και στις επενδύσεις, στην εφοδιαστική αλυσίδα και την αγορά, αλλά κυρίως στις επιπτώσεις από τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολίτικης μετά το 2020.

Η σημασία της γεωργικής δραστηριότητας είναι τέτοια που ξεπερνά κατά πολύ την απλή παραγωγή προϊόντων διατροφής ή προϊόντων για λοιπή βιομηχανική χρήση (βαμβάκι, καπνά κλπ). Η πρωτογενής παραγωγή αποτελεί σήμερα αναπόσπαστο μέρος της Ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Στην Ελλάδα, η αγροτική παραγωγή έχει σχεδόν διπλάσιο ποσοστό συμβολής στην εθνική ΑΠΑ (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) από τον μέσο όρο της ΕΕ-28 και μεγαλύτερο όλων των μεσογειακών οικονομιών, συμπεριλαμβανομένης τηςΓαλλίας. Επίσης, η αξία των εξαγόμενων αγροτικών προϊόντων παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια συνεχή αυξητική τάση. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι στις ιδιαίτερα δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, ο πρωτογενής τομέας δείχνει να αντιδρά καλύτερα, διατηρώντας μιαδυναμική και προοπτικές ανάπτυξης που προσελκύουν το επιχειρηματικό και επενδυτικό ενδιαφέρον. Η έλλειψη όμως υποδομών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στη λειτουργία του συνόλου της αγροδιατροφικής αλυσίδας αποτελεί ίσως το σοβαρότερο μειονέκτημα.

Από την άλλη πλευρά, στο διάστημα των τελευταίων ετών ακόμα και πριν την οικονομική κρίση, το καθαρό αγροτικό εισόδημα μειώνεται διαρκώς. Τα αίτια της μείωσης του αγροτικού εισοδήματος είναι σύνθετα και πρέπει να αναζητηθούν σε βάθος χρόνου στη συνεχή μείωση των τιμών παραγωγού σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών των εισροών της αγροτικής εκμετάλλευσης (πετρέλαιο, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, κ.α.) και βέβαια εντείνονται από τη μεγάλη έλλειψη πιστώσεων που διαχρονικά υπήρχε στον πρωτογενή τομέα. Αν μάλιστα τα τελευταία χρόνια δεν υπήρχε η διεθνής διατροφική κρίση, οι τιμές του παραγωγού κυρίως των μονοετών καλλιεργειών θα είχαν μειωθεί ακόμη περισσότερο. Η αύξηση στις τιμές των εισροών οφείλεται κυρίως στην αύξηση της τιμής του πετρελαίου και γενικότερα της ενέργειας τα πρώτα χρόνια λόγω αστάθειας στις χώρες παραγωγής και στην συνέχεια στην συνεχόμενη αύξηση της εθνικής φορολογίας. Οι εισροές δεν επηρεάζουν  μόνο το κόστος παραγωγής λόγω της αυξανόμενης τιμής τους, αλλά ήταν έτσι κι αλλιώς υψηλές μιας και η απόδοσή τους στην ελληνική αγροτική παραγωγή είναι πολύ χαμηλότερη από όσο θα έπρεπε, ιδιαίτερα και σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.  Αυτό οφείλεται κυρίως στα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, όπως στο μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων, στον πολυτεμαχισμό τους, στον αναποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης και οργάνωσης τους από τους αβοήθητους και ελάχιστα καταρτισμένους αγρότες μας αλλά και στο κακό τεχνολογικό εξοπλισμό τους.

Τα αίτια της μείωσης του εισοδήματος του παραγωγού δεν εξαντλούνται όμως στην άνοδο των τιμών των εισροών και στα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, αλλά εξαρτώνται και από άλλους παράγοντες θεσμικούς και πολιτικούς. Η δυσπραγία ή καλύτερα η αποδόμηση του συνεταιριστικού κινήματος ειδικότερα μετά τον νόμο Σκανδαλίδη, σε συνδυασμό με τα ανεξέλεγκτα εμπορικά δίκτυα, η μείωση της στήριξης του αγροτικού εισοδήματος  από την Κοινή Αγροτική Πολιτική, η οποία μετά την αναθεώρηση της το 2005-6 εξασφαλίζει μόνο ένα εισόδημα επιβίωσης ακόμη και σε παραγωγούς που δεν παράγουν, ενώ ο Εθνικός φάκελος αποτυγχάνει να εξομαλύνει και να στοχεύσει στην ελληνική πραγματικότητα είναι κάποιοι από αυτούς.  Ειδικότερα η επίδραση της ΚΑΠ είναι ιδιαίτερα σημαντική μιας και αποτελεί διαχρονικά το μεγαλύτερο και τώρα πια μάλλον το μοναδικό εργαλείο πολιτικής για τον Αγροτικό τομέα.

Στο διάστημα λοιπόν, των τελευταίων ετών πλην των αποτελεσμάτων της ύφεσης, η ευρωπαϊκή και κατά συνέπεια η ελληνική γεωργία κινήθηκαν σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο πολιτικό περιβάλλον, χαρακτηριζόμενο, κυρίως, από τη ριζική αλλαγή των στοχεύσεων της Κοινής Αγροτικής Πολίτικης, μετά το 2003 με κορύφωση για το μετά 2013 (εφαρμόζεται τώρα στην ΕΕ) αλλά και από το ευρύ φάσμα πολιτικών και διαχειριστικών μεταρρυθμίσεων της που ακολούθησαν στη συνέχεια, από το 2008 και έπειτα.

Ας δούμε τώρα τι σημαίνει ΚΑΠ. Η Κοινή Αγροτική Πολίτικη είναι αναμφισβήτητα η μακροβιότερη και η πιο ολοκληρωμένη πολίτικη της ΕΕ. Η ανάγκη θέσπισης της εμφανίστηκε στην ατζέντα των ιδρυτικών μελών της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας στην δεκαετία του 1950. Τότε είχε σαν στόχο την εξασφάλιση επάρκειας τροφίμων στη δύσκολη περίοδο της ανασυγκρότησης της Ευρώπης μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Για την επίτευξη αυτού του στόχου ήταν αναγκαία η αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας, η σταθεροποίηση των αγορών και η βελτίωση του επίπεδου ζωής του αγροτικού πληθυσμού.

Η εφαρμογή της ΚΑΠ τα τελευταία 40 χρόνια απέδειξε ότι η επιτυχής διαχείριση μιας οριζόντιας πολίτικης απαιτεί την ύπαρξη κοινών τιμών, κοινών εργαλείων διαχείρισης, κοινή χρηματοδότηση των μέτρων στήριξης, μηχανισμούς εμπορικής προστασίας και κοινά μέτρα αντιμετώπισης των διαρθρωτικών προβλημάτων της Ευρωπαϊκής γεωργίας και της Ευρωπαϊκής υπαίθρου γενικότερα.

Πράγματι βασιζόμενη αρχικά στις τρεις θεμελιώδεις αρχές (ενιαία εσωτερική αγορά, κοινοτική προτίμηση, χρηματοδοτική αλληλεγγύη) η ΚΑΠ:

έχει καταστεί η πιο ολοκληρωμένη Κοινή πολιτική της ΕΕ. Αν και αποτελεί μία πολιτική επί της αγοράς των γεωργικών προϊόντων, οι κανόνες της διέπουν ολόκληρο τον πρωτογενή τομέα, τόσο ως προς την λειτουργία των αγορών (από το χωράφι μέχρι τον τελικό καταναλωτή) όσο και ως προς τις αγροτικές δομές.
μέχρι και σήμερα είναι η σημαντικότερη τομεακή πολιτική της ένωσης από θεσμικής, κανονιστικής και δημοσιονομικής πλευράς
η θέσπιση και εξέλιξη της υπήρξε και εξακολουθεί να είναι το ισχυρότερο θεμέλιο της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η εφαρμογή της ΚΑΠ προϋποθέτει εξ αρχής ότι κρίσιμες αρμοδιότητες των κρατών -μελών σε ένα ολόκληρο παραγωγικό τομέα εκχωρούνται στα κοινοτικά όργανα.
Τον Ιούνιο του 2013, μετά από διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν περισσότερο από δύο χρόνια επιτεύχθηκε μεταξύ των τριών θεσμικών Ευρωπαϊκών Οργάνων – Κοινοβούλιο, Συμβούλιο, Επιτροπή- πολιτική συμφωνία ως προς την μεταρρύθμιση της ΚΑΠ μετά το 2013. Οι διαπραγματεύσεις ήταν πρωτόγνωρες μιας και για πρώτη φορά έλαβε μέρος και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτρέποντας πολλές φορές αποφάσεις δυσμενείς για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Το βασικό χαρακτηριστικό της νέας τότε ΚΑΠ είναι ότι έπαψε να είναι τόσο “κοινή”. Οι τέσσερις βασικοί κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου οι οποίοι αφορούν τις άμεσες ενισχύσεις, την ενιαία Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ), την αγροτική ανάπτυξη και την χρηματοδότηση, διαχείριση και έλεγχο της ΚΑΠ, έδωσαν στα κράτη μέλη πληθώρα κρίσιμων επιλογών για την εφαρμογή των προτεινόμενων ρυθμίσεων. Οι επιλογές αυτές κοινοποιήθηκαν στην Επιτροπή από τα κράτη-μέλη την 1η Αυγούστου 2014 ενώ η οριστική διαμόρφωση των κανονισμών έγινε μέσα στο 2014.

Δυστυχώς η Ελλάδα δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί και αυτήν την φορά, παρουσιάζοντας έναν εθνικό φάκελο που δεν ανταποκρίνεται σε μία ολοκληρωμένη στρατηγική- σχέδιο για τον ελληνικό Αγροτικό Τομέα.

Αυτό είχε φανεί και στην απάντηση που είχε λάβει τότε ο έλληνας ευρωβουλευτής κ. Κύρκος σε ερώτηση προς τον Επίτροπο Μοσκοβισί. Συγκεκριμένα τον Ιούνιο του 2015 ο κ. Κύρκος ζήτησε να ενημερωθεί που βρίσκεται η εκπλήρωση των δεσμεύσεων που είχε αναλάβει η τότε κυβέρνηση το 2014, προκειμένου να μην απολεσθούν τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια λόγω αδράνειας της χώρας μας.

Η απάντηση που έλαβε ο κ. Κύρκος από τον επίτροπο κ. Μοσκοβισί ανέφερε μεταξύ άλλων ότι:

• σημαντικό μέρος των σχεδίων του ΠΑΑ (Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης) δεν έχει προχωρήσει.
• δεν επετεύχθη ο στόχος για τις απαιτήσεις πληρωμών στην απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΓΤΑΑ για το 2014.
• δεν υποβλήθηκαν στις υπηρεσίες της Επιτροπής επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την εξασφάλιση εθνικής συμπληρωματικής χρηματοδότησης.
• το σχέδιο δράσης για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας του ελληνικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) για την περίοδο 2014-2020, που υποβλήθηκε το 2014, κρίθηκε υπερβολικά ασαφές.
• το σχέδιο δράσης για τη δημιουργία δικτύου συμβουλευτικών και τεχνικών υπηρεσιών και ηλεκτρονικού συστήματος συζητήθηκε με τις υπηρεσίες της Επιτροπής το 2014.

Αυτό τελικά είχε σαν αποτέλεσμα όχι μόνο το ελληνικό ΠΑΑ 2014-2020, να εγκριθεί με σημαντική καθυστέρηση σε σχέση με των υπόλοιπων κρατών-μελών της ΕΕ και να τεθεί τελικά σε εφαρμογή στις 11.12.2015, αλλά και να φανεί ότι διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν τον αγροτικό τομέα περιστασιακά και χωρίς σχέδιο.

Υπενθυμίζεται ότι η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) διαθέτει για την ελληνική γεωργία την προγραμματική περίοδο 2014-20 εγκεκριμένους πόρους άνω των 19 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που ξεπερνά το σύνολο των πόρων που θα λάβουν μαζί όλοι οι άλλοι τομείς της ελληνικής οικονομίας και -αναλογικά προς το γεωργικό ΑΕΠ- αυτά που λαμβάνει κάθε άλλο κράτος μέλος. Όμως, η αδυναμία έγκαιρου και αποτελεσματικού προγραμματισμού εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, που συνεχίζει να λειτουργεί εν μέσω της κρίσης με τους ρυθμούς και τα πρότυπα του παρελθόντος, δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για την απορροφητικότατα των πόρων. Αυτό δε, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι λόγω της κατασπατάλησης πόρων με αδιαφανή κριτήρια και της συστηματικής παραβίασης κοινοτικών κανόνων στην Ελλάδα επιβλήθηκαν μόνο την τελευταία τετραετία πρόστιμα άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, κάνει την εικόνα ακόμη πιο εφιαλτική.

Τελικά, ωφεληθήκαμε από την ΚΑΠ;

Κατά την 36χρονη ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θεσμικά και οικονομικά η ελληνική γεωργία θα μπορούσε να έχει ωφεληθεί πολύ περισσότερο, αν οι κυβερνήσεις είχαν πετύχει να παρουσιάζουν ένα σχέδιο που θα περιέγραφε την στόχευση, τα ζητούμενα, τα μέσα και τα εργαλεία επιτυχίας για τον τομέα. Τέτοιο σχέδιο δεν υπήρξε ποτέ γενικά για την Ελλάδα πόσο μάλλον για τον τομέα αυτό. Και αυτό φαίνεται όχι μόνο από την πελαγοδρόμηση του ίδιου του τομέα τόσα χρόνια, αλλά αποδεικνύεται κιόλας από τους φακέλους που κάθε φορά οι Ελληνικές Κυβερνήσεις υποβάλλουν για την αξιοποίηση του μεγαλύτερου εργαλείου πολιτικής που έχουν. Δεν είναι τυχαίο, για παράδειγμα, ότι η Ελλάδα δεν μπόρεσε να αναδειχτεί ποτέ ως «διαμορφωτής» της αγροτικής πολιτικής αλλά παρέμεινε συνήθως παθητικός δέκτης των πολιτικών που διαμορφώνονταν στην ΕΕ.

Σήμερα, εν μέσω αγροτικών κινητοποιήσεων και καθώς ξεκινάνε εκ νέου οι συζητήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2020, ελπίζουμε και ευχόμαστε (πιθανά χωρίς ανταπόκριση) το ελληνικό πολιτικό σύστημα να συζητήσει σοβαρά την υιοθέτηση ενός μακρόχρονου σχεδίου για τον πρωτογενή τομέα και να μην μείνει σε διαπιστώσεις, ευχολόγια και τελικά σε απλά μέτρα ανακούφισης των πληττόμενων αγροτών. Τέτοια μέτρα, που προφανώς υπάρχουν, όπως χαμηλότερη φορολογία και εισφορές, ο έλεγχος των τιμών εισροών και μέτρα για την μείωση τους (πχ αγροτικό πετρέλαιο), η εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων είτε από δάνεια είτε από δράσεις του πυλώνα 2 της αγροτικής ανάπτυξης κ.ά. αποτελούν πάγια συνδικαλιστικά αιτήματα των αγροτών και συνοδεύουν εδώ και χρόνια τις κινητοποιήσεις τους. Όμως το πρόβλημα του αγροτικού τομέα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς δομικές και θεσμικές αλλαγές που εκκρεμούν δεκαετίες και αδυνατούν τα βρουν λύση από τους διαρκώς εναλλασσόμενους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και παλιότερα Γεωργίας. Οι αλλαγές αυτές ενδεικτικά περιλαμβάνουν την πολιτική νερού και γης, την θεσμοθέτηση ενός οριζόντιου νόμου για τους συνεταιρισμούς και των άλλων μορφών οργάνωσης των παραγωγών που θα τους χειρίζεται ως ιδιωτικούς οργανισμούς (όπως δηλαδή πραγματικά είναι) την ενίσχυση των Διεπαγγελματικών οργανώσεων, την εκπαίδευση των παραγωγών, τη συμβολαιακή σύνδεση της αγροτικής παραγωγής με τη μεταποίηση μέσω του ΠΑΑ, την αλλαγή του καθεστώτος των αγροτικών ασφαλίσεων κ.ο.κ. Οι δομικές και θεσμικές αλλαγές όμως προϋποθέτουν την ύπαρξη του  προαναφερόμενου σχεδίου  για τον αγροτικό τομέα στην Ελλάδα. To αγροτικό ζήτημα τελικά, είναι σύνθετο αλλά ζωτικό για το μέλλον της Ελλάδας. Μετά από 36 χρόνια πουμετέχουμε στην Ένωση και υλοποιούμε την ΚΑΠ με τις διαφορετικές μορφές της, συνεχίζουμε ακόμη και σήμερα να έχουμε υπαρξιακά ζητήματα για το πώς θα προχωρήσει ο πρωτογενής τομέας. Σε αυτό δυστυχώς έχει βοηθήσει και η δαιμονοποίηση του αγρότη και των επιδοτήσεων κάθε τέτοια εποχή που γίνονται οι αγροτικές κινητοποιήσεις. Θα έπρεπε όλα αυτά, και ειδικά μετά την παρατεταμένη ύφεση της ελληνικής οικονομίας να ανήκουν σε άλλη εποχή, και να είχαμε αρχίσει να δουλεύουμε όλοι μαζί για το καλό του τόπου μας.

Στοιχεία για την Αγροτική Οικονομία της ΕΕ-28 εδώ.

Στοιχεία για την Ελληνική Αγροτική Οικονομία, εδώ.

*Ντίνα Σπυροπούλου, γεωπόνος, αντιπρόεδρος της πολιτικής κίνησης ΜΠΡΟΣΤΑ 

Quick fact checking: Συζητήση στη Βουλή για τη Διαφθορα (10.02.2017)

Screen Shot 2017-02-10 at 4.20.49 PM

Ο Πρωθυπουργός Αλέξη Τσίπρας, απαντώντας στη Βουλή σε ερώτηση του Σταύρου Θεοδωράκη για διαφθορά, είπε, μεταξύ άλλων ότι τα βεβαιωμένα ποσά από τις λίστες φοροφυγάδων είναι άνω του €1 δισ. κι έχουν αποτελέσει την βασική πηγή χρηματοδότησης της κοινωνικής πολιτικής. Ο Πρωθυπουργός, αναφέρθηκε, επίσης, στις 1000 δικογραφίες που έχουν σχηματιστεί για Λίστα Μπόγιαρνς. Πηγή: Η ΑΥΓΗ.

Δεν είναι έτσι τα πράγματα.

Ποια είναι τα FACTS

Σύμφωνα με στοιχεία για φοροδιαφυγή και λαθρεμπόριο που κατέθεσε στις 20.10.2016 (Kathimerini.gr) ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Τ. Αλεξιάδης είχαμε τα εξής:
• Λίστα Λαγκάρντ. Εχει ξεκινήσει ο έλεγχος (από το 2014) για 365 υποθέσεις και έχουν ολοκληρωθεί 177. Συνολικά έχουν βεβαιωθεί φόροι και πρόστιμα ύψους 225,4 εκατ. ευρώ ή διαφορετικά 1,27 εκατ. ευρώ κατά μέσον όρο για την κάθε μία. Στα ταμεία του κράτους έχουν εισέλθει περί τα 37,6 εκατ. ευρώ.
• Εμβάσματα εξωτερικού. Συνολικά μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί 623 υποθέσεις, χωρίς να είναι γνωστό εάν κάποια από τα ποσά των 308,8 εκατ. ευρώ που έχουν βεβαιωθεί έχουν εισπραχθεί. Μέχρι και το 2015 είχαν ξεκινήσει οι έλεγχοι σε 1.482 υποθέσεις και είχαν ολοκληρωθεί σε 584 εξ αυτών, με τα συνολικά βεβαιωθέντα ποσά να ανέρχονται στα 263,7 εκατ. ευρώ.
• Λίστα Μπόργιανς. Παρελήφθη στα τέλη του 2015, αλλά μόλις τον Απρίλιο του 2016 ξεκίνησε ο έλεγχος σε 55 υποθέσεις και συνολικά έως τον Αύγουστο σε 60, ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα καμία υπόθεση.

Από τον Ιανουάριο του 2015 και μέχρι τον Οκτώβριο του 2016 είχαμε τα εξής:

Από το 2015 έχουν βεβαιωθεί περίπου 561 εκατ ευρώ
Για  286 εκατ ευρώ επί κυβερνήσεων Σαμαρά και ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Τα σίγουρα που βεβαιώθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι λοιπόν 275 εκατ
Αυτά που έχουμε εισπράξει σίγουρα είναι 37,6 εκατ (από λίστα λαγκάρντ και υποθέσεις που σχετίζονται με αυτή)
Η λίστα Μπόργιανς παρελήφθη στα τέλη του 2015 και μέχρι τον Αύγουστο του 2016 ξεκίνησε ο έλεγχος σε 60 υποθέσεις. Μέχρι τον Οκτώβριο δεν είχε ολοκληρωθεί ακόμα καμία υπόθεση.

Θανάσης Παναγόπουλος.

Γνώμη: “Πρόωρη Γήρανση”

Γράφει ο Γρηγόρης Φαρμάκης.

Στα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ολοκληρωμένων Στατιστικών Κοινωνικής Προστασίας (ESSPROS) παρατηρεί κανείς ότι περισσότερο από το ήμισυ των κοινωνικών δαπανών στην χώρα μας αφορά συντάξεις γήρατος. Από τα 45,4 δις που ήταν οι συνολικές κοινωνικές παροχές στην χώρα μας το 2014, το 55%, σχεδόν 25 δις, πήγαν σε συντάξεις γήρατος. Το κόστος των συντάξεων γήρατος αυξάνεται σταθερά σε όλα χρόνια της κρίσης, ως ποσοστό των κοινωνικών δαπανών (από περίπου 47%-48% που ήταν σταθερά στα χρόνια πριν την χρεωκοπία μας), αλλά και παραδόξως, παρά τις περικοπές, σκαρφάλωσε μέχρι τα 28 δις το 2012 από 25 δις το 2008, για να ξαναπέσει στα 25 δις το 2014.

Φαίνεται ότι το «γήρας» είναι η νάρκη της οικονομίας μας. Γιατί το συνταξιοδοτικό αδιέξοδο, όχι μόνο δεν έχει αντιμετωπιστεί μετά από τόσα μνημόνια, μέτρα και περικοπές, αλλά «πνίγει» σταδιακά και όλες τις υπόλοιπες κοινωνικές παροχές. Έμεινε στα 25 δις ενώ όλες οι υπόλοιπες κοινωνικές παροχές (ανεργίας, ασθένειας, αναπηρίας κλπ.) μειώθηκαν κατά 8 δις στην περίοδο της κρίσης.

Αλλά δεν είναι μόνο η κοινωνική πολιτική που στραγγαλίζεται από τις συντάξεις. Στραγγαλίζεται και η πραγματική οικονομία, από τις ήδη δυσβάσταχτες εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων, που ακυρώνουν οποιαδήποτε ανταγωνιστικότητα κερδήθηκε με την μείωση του κόστους εργασίας. Όμως οι εισφορές αυτές, λόγω ανεργίας και μείωσης μισθών, ίσα που μπορούν πια να καλύψουν μόνο το συνταξιοδοτικό κόστος χωρίς να αφήνουν πια τίποτα για παροχές πχ ασθένειας, αναπηρίας κλπ. Ενώ μέχρι το 2010 ήταν 34 δις, τώρα δεν είναι παρά 25 δις, όσο δηλαδή και οι συντάξεις. Το σύστημα έχει προφανώς καταρρεύσει, και σε λίγο οι εισφορές δεν θα φτάνουν ούτε για την καταβολή των τρεχουσών συντάξεων. Είναι προφανές ότι ακόμη κι αν οι λιτανείες για να βρέξει ανάπτυξη εισακουσθούν, η ασφαλιστική χρεωκοπία είναι αναπόφευκτη.

Όπως και η ηθική του χρεωκοπία, καθώς με αυτά τα νούμερα ο χαρακτήρας του συστήματος έχει ήδη γίνει πια αποκλειστικά φορολογικός. Πληρώνουμε εισφορές κάθε μήνα πάνω από το ένα τρίτο του συνολικού προϊόντος της εργασίας μας (μαζί με τις εισφορές για ασθένεια και με τις εργοδοτικές εισφορές) απλά για να καλύψουμε τις συντάξεις κάθε μήνα, χωρίς κανένας να μπορεί να μας εγγυηθεί ότι θα πάρουμε κάποτε τα χρήματά μας πίσω όταν θα τα χρειαζόμαστε. Χωρίς να περισσεύει τίποτα, όχι μόνο για να κεφαλαιοποιηθεί και να επενδυθεί, όπως είναι ο σκοπός των συνταξιοδοτικών ταμείων, αλλά ούτε καν για να καλύψει τα έξοδά μας αν αρρωστήσουμε. Ο οποιοσδήποτε ανταποδοτικός χαρακτήρας του συστήματος είναι μύθος.

Πως όμως εξηγείται αυτή η ανελαστικότητα του συνταξιοδοτικού κόστους; Πως εξηγούνται αυτά τα ακατέβατα 25 δις, όταν υπάρχουν γηραιοί συμπολίτες μας που μετά βίας μπορούν να επιβιώσουν μετά τις περικοπές των συντάξεων; Γέρασε τόσο πολύ ο ελληνικός πληθυσμός μέσα σε λίγα χρόνια, ώστε αυξήθηκε τόσο πολύ το πλήθος των γερόντων;

Όταν μιλάμε για «συντάξεις γήρατος», η απάντηση φοβάμαι ότι είναι στον «ασφαλιστικό» ορισμό της λέξης «γήρατος», που είναι μάλλον διαφορετικός από αυτόν που θα βρει κανείς σε ένα λεξικό. Σύμφωνα με τα στατιστικά της ΗΔΙΚΑ (της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης), 720.000 συμπολίτες μας, νεότεροι των 65 ετών, εισπράττουν κάθε χρόνο 8,6 δις από αυτά τα 25 δις των συντάξεων γήρατος, και σύμφωνα με τα δημογραφικά στατιστικά, θα συνεχίσουν να τα εισπράττουν κατά μέσον όρο για άλλα τριάντα τουλάχιστον χρόνια, δηλαδή σε πολλές περιπτώσεις περισσότερα από όσα χρόνια εργάστηκαν. Το ένα τρίτο δηλαδή του συνολικού κόστους. Από αυτούς, 200.000 άνθρωποι είναι νεότεροι από 55 ετών και προφανώς οι περισσότεροι βγήκαν στην σύνταξη τα τελευταία χρόνια.

Μία μητέρα ανήλικων τέκνων στα 50 της, μπορεί να είναι ακόμη πολύ νέα για να αναζητήσει την προσωπική της ευτυχία από την αρχή, απαλλαγμένη από το εργασιακό στρες. Ειδικά αν είναι έξυπνη (και προνομιούχα) και το κάνει εις βάρος των συνομηλίκων της. Αν είναι μάλιστα πολύ έξυπνη θα βρει έναν επίσης έξυπνο (και προνομιούχο) σύντροφο, που θα ζει κι αυτός εις βάρος των συνομηλίκων του, και θα έχουν όλον τον χρόνο να ξοδεύουν μαζί τα εφ’ άπαξ τους, όσο οι συνομήλικοι και οι νεότεροί τους θα επιτελούν το κοινωνικό τους καθήκον να πληρώνουν τις συντάξεις τους, από μισθούς συχνά χαμηλότερους από τις συντάξεις αυτές (1.000 € κατά μέσον όρο, ενώ οι μη προνομιούχοι που βγαίνουν στην σύνταξη μετά τα 65 κατεβάζουν τον μέσο όρο στα 800 €). Ή να συμπληρώνουν τις συντάξεις αυτές παράνομα με εισοδήματα από την γκρίζα ή μαύρη περιοχή της οικονομίας. Θα έχουν την συνείδησή τους ήσυχη γιατί θα νομίζουν ότι αυτά τα λεφτά τα έχουν πληρώσει. Και δεν θα τους πειράζει καθόλου που στα στατιστικά του συστήματος ESSPROS θα καταχωρούνται, πενήντα χρονών άνθρωποι, ως γέροντες. Ποιος κοιτάει άλλως τε τα στατιστικά.

Δημοσιεύθηκε στην “Καθημερινή της Κυριακής” 5 Φεβρουαρίου 2017
Ο Γρηγόρης Φαρμάκης είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στατιστικής και πληροφορικής Agilis.

 

 

Ο Γρηγόρης Φαρμάκης είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στατιστικής και πληροφορικής Agilis.

Αυτή τη χρονιά θα το καταφέρω.

url-4

Τα τελευταία χρόνια, πλήθος ερευνών της ανθρώπινης συμπεριφοράς, καταγράφουν κάτι που οι περισσότεροι γνωρίζουμε εμπειρικά: ελάχιστοι καταφέρνουμε να κρατήσουμε τις “υποσχέσεις” που δίνουμε στον εαυτό μας στο ξεκίνημα κάθε νέας χρονιάς. Οι περισσότερες υποσχέσεις αφορούν το βάρος, το fitness, το κόψιμο του τσιγάρου.

Με τον πρώτο μήνα το έτους να τελειώνει τις ερχόμενες ημέρες σκεφτήκαμε να σας προτείνουμε να διαβάσετε τη σειρά άρθρων της ψυχοθεραπεύτριας Νάσιας Ευθυμιοπούλου στα οποία εξετάζει τους τρόπους για να κρατήσουμε τις υποσχέσεις που δίνουμε στον εαυτό μας στην αρχή κάθε χρονιάς.

Στο πρώτο άρθρο της σειράς με τον τίτλο “Αυτή τη χρονιά θα τα καταφέρω” υποστηρίζει με τρόπο κατηγορηματικό πως κάθε νέα συμπεριφορά μαθαίνεται, εαν γνωρίζουμε τον τρόπο και στη συνέχεια εξετάζει τους λόγους που δεν καταφέρνουμε να κρατήσουμε τις υποσχέσεις μας προς τον εαυτό μας. Ως βασική αιτία ξεχωρίζει τον φόβο και προτείνει κάποιους τρόπους διαχείρισής του.

Στο δεύτερο άρθρο, επιχειρηματολογεί πάνω στην ιδέα ότι ο λόγος που συχνά αποτυγχάνουμε να πραγματοποιήσουμε τους στόχους μας είναι γιατί δεν… ξέρουμε τί θέλουμε από τη ζωή μας! Προτείνει κάποιες τεχνικές να βάλουμε τα πράγματα μέσα στο κεφάλι μας στη θέση τους.

Στο τρίτο άρθρο της σειράς καταπιάνεται με τον καθοριστικό ρόλο που έχει στην εκπλήρωση των στόχων μας η εμπιστοσύνη προς τον εαυτό μας. Μας έκανε εντύπωση ο “κανόνας 18/40/60”

“Υπάρχει ο γνωστός “κανόνας” 18/40/60: όταν είμαστε 18 ανησυχούμε για το τι σκέφτεται όλος ο υπόλοιπος κόσμος για εμάς. Στα 40, αδιαφορούμε για το τι σκέφτονται οι άλλοι και στα 60 συνειδητοποιούμε πως κανένας δεν ασχολιόταν μαζί μας”.

Διαβάστε και τα τρία άρθρα στο μπλογκ “Analyse this #not”.  Είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα.

 

Εβδομάδα 23-27 Ιανουαρίου: Τα δύο κρίσιμα ραντεβού για την αξιολογηση

url-3

Δύο είναι τα κρίσιμα ραντεβού που θα καθορίσουν τη στάση της κυβέρνησης στο κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης.

Σήμερα, 23 Ιανουαρίου, συνεδριάζει (Γιάννης Κουτσομύτης-Ευρώπη και Ελλάδα) το Συμβούλιο Διευθυντών του ESM με θέμα την “ενεργοποίηση” των βραχυπρόθεσμών παρεμβάσεων στο χρέος.

Στην πραγματικότητα, όμως στη συνάντηση θα διαφανούν οι προθέσεις των δανειστών. Ανάλογα με την έκβασή της θα διαμορφωθεί η τελική θέση της κυβέρνησης προς τους θεσμούς το αργότερο έως την Τετάρτη.

Δεύτερο κρίσιμο ραντεβού το Eurogroup της Πέμπτης. με πρώτο θέμα και πάλι τη χώρα μας, με την ελπίδα να καταγραφεί πρόοδος που θα ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή της Τρόικας στην Αθήνα και την επανεκκίνηση των συζητήσεων με τους δανειστές. Είναι σαφές πως από την έκβαση του Eurogroup θα εξαρτηθεί και η τύχη της αξιολόγησης.

Η κυβέρνηση όλο αυτό το βαφτίζει “δύσκολη αναμέτρηση” όμως είναι σαφές ότι έχουμε μπροστά μας άλλον ένα επώδυνο συμβιβασμό που θα αφορά τη νομοθέτηση μέτρων λιτότητας και πέραν του 2018. Τα μέτρα αυτά αναμένεται να περιλαμβάνουν περικοπές συντάξεων, με πιθανότερο σενάριο την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, που φέρνει μειώσεις έως και 30% στις συντάξεις, αλλά και τη μείωση του αφορολόγητου αν όχι στο επίπεδο των 3.500 ευρώ που επιθυμεί το ΔΝΤ, σίγουρα στο όριο των 6.000 – 7.000 ευρώ, από τα 8.636 ευρώ που περικόπηκε τον περασμένο Μάιο.

Άλλωστε για το τελευταίο, τη μείωση του αφορολόγητου, πήραμε μια πρόγευση από τον Υπουργό Οικονομίας Δημήτρη Παπαδημητρίου ο οποίος στα Τρίκαλα το προανήγγειλε (Naftemporiki.gr) για να το διαψεύσει το ΥΠΟΙΚ (Naftemporiki.gr) με non paper λίγες ώρες αργότερα.

Αυτό ερμηνεύεται από τους περισσότερους ως σημάδι της πρόθεσης της κυβέρνησης να μειώσει το αφορολόγητο όμως εμείς πιστεύουμε ότι απλώς η κυβέρνηση δεν έχει αποφασίσει ακόμα εαν θα κάνει τον συμβιβασμό και θα κλείσει την αξιολόγηση και επιχειρεί να κρατήσει αραγή την εικόνα της σκληρής, σύμφωνα με την επικοινωνιακή φούσκα των “κόκκινων γραμμών”. εφόσον η αξιολόγηση δεν κλείσει και οδηγηθούμε είτε σε ρήξη με τους δανειστές είτε σε εκλογές.

Πάντως είναι βέβαιο ότι αυτή την εβδομάδα η κατάσταση θα ξεκαθαρίσει και όχι γιατί το θέλει η κυβέρνηση αλλά γιατί θα το επιβάλλουν οι δανειστές και ο χρόνος που κυλάει πλέον αντίστροφα σε όλα τα επίπεδα.

Βίβιαν Ευθυμιοπούλου.

Τι ισχύει για τους εργαζόμενους με μπλοκάκι μετά τη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας.

Picture 30

Ζητήσαμε από τον δικηγόρο και ειδικο για θέματα κοινωνικής ασφάλισης κ.Διονύση Ρίζο να μας μας απαντήσει στις βασικές ερωτήσεις που προκύπτουν από την εγκύκλιο για τους εργαζόμενους με μπλοκάκι.

Υπαγόμενα Πρόσωπα.
Οι ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ (αυτοαπασχολούμενοι) ή του ΕΤΑΑ (γιατροί, φαρμακοποιοί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, δικηγόροι) οι οποίοι αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών.

Αντισυμβαλλόμενοι.
Για την εφαρμογή της ρύθμισης προϋπόθεση είναι η παροχή υπηρεσιών από τον ασφαλισμένο σε εργοδότη που μπορεί να είναι φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο (εταιρεία) ή όμιλος εταιρειών ή περισσότερα από 1 νομικά ή φυσικά πρόσωπα, τα οποία επιδιώκουν κοινό οικονομικό σκοπό, και συνήθως πρόκειται για επιχειρήσεις που ανήκουν στο ίδιο πρόσωπο, έχουν κοινές εγκαταστάσεις.

Πότε οι ασφαλιστικές εισφορές επιμερίζονται σε 2/3 για τον εργοδότη και 1/3 για τον εργαζόμενο;
Για την εφαρμογή της ρύθμισης που χαρακτηρίζει τον απασχολούμενο ως «οιονεί μισθωτό» και επιμερίζει τις ασφαλιστικές εισφορές σε 2/3 που υποχρεούται να καταβάλλει ο εργοδότης και 1/3 που υποχρεούται να καταβάλλει ο εργαζόμενος θα πρέπει η παροχή υπηρεσιών να γίνεται σε 1 ή 2 το πολύ πρόσωπα/αντισυμβαλλόμενους φυσικά ή νομικά, η σχέση που συνδέει τους αντισυμβαλλόμενους θα πρέπει να έχει χαρακτήρα πάγιας συνεργασίας και διάρκειας στο χρόνο, να είναι αποκλειστική και θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι η εν λόγω σχέση δεν είναι ευκαιριακή. Έτσι το 100% του εισοδήματος του εργαζομένου από την πηγή της θα πρέπει να προέρχεται από 1 ή 2 το πολύ εργοδότες.

Πως κατανέμεται η ασφαλιστική εισφορά;
Ο αντισυμβαλλόμενος εργοδότης έχει υποχρέωση καταβολής μέρους της ασφαλιστικής εισφοράς του ασφαλισμένου και συγκεκριμένα τα 2/3 αυτής. Το ποσοστό αυτό αφορά στην κύρια σύνταξη, την υγειονομική περίθαλψη καθώς επίσης και την επικουρική σύνταξη και το εφάπαξ (όπου προβλέπονται). Το υπόλοιπο 1/3 το καταβάλλει ο ίδιος ο εργαζόμενος.

Τι ποσά εισφορών καταβάλλονται;
–Για επαγγελματίες  ασφαλισμένους στον πρώην ΟΑΕΕ  καταβάλλονται εισφορές σε  ποσοστό 26,95% επί του μηνιαίου εισοδήματος  επιμερισμένες σε 2/3 και 1/3

–Για γιατρούς, φαρμακοποιούς, οδοντιάτρους, κτηνιάτρους κλπ και μηχανικούς, αρχιτέκτονες κλπ χωρίς επικουρικό ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ καταβάλλονται εισφορές σε ποσοστό 30,95% επί του μηνιαίου εισοδήματος επιμερισμένες σε 2/3 και 1/3

–Για μηχανικούς, αρχιτέκτονες κλπ ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ καταβάλλονται εισφορές σε ποσοστό 37,95% επί του μηνιαίου εισοδήματος επιμερισμένες σε 2/3 και 1/3.

–Οι δικηγόροι που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών θεωρούνται εξ’ ολοκλήρου ελεύθεροι επαγγελματίες και καταβάλλουν μόνοι τους τις σχετικές εισφορές υπολογισμένες σε ποσοστό 37,95% επί του εισοδήματος τους από τη δραστηριότητα.

Ποια είναι η ελάχιστη και η μέγιστη εισοδηματική βάση υπολογισμού των εισφορών;
Η ελάχιστη βάση υπολογισμού των εισφορών είναι μηνιαίο εισόδημα 586 €. Στην περίπτωση που η αμοιβή του απασχολούμενου με μπλοκάκι είναι κάτω από αυτό το ποσόν τότε ο ασφαλισμένος υποχρεούται να καταβάλλει εξ ιδίων τη διαφορά στις εισφορές.

Παράδειγμα : Επαγγελματίας απασχολείται σε αποκλειστική και μοναδική απασχόληση με μπλοκάκι σε εργοδότη με αμοιβή 400 € / μήνα. Οι μηνιαίες του εισφορές είναι 107,8 € και θα πρέπει να καταβάλλει 71,8 € ο εργοδότης και 36 € ο ίδιος. Επειδή όμως οι ελάχιστες μηνιαίες εισφορές είναι σύμφωνα με το νόμο 157,9 €, ο ίδιος με δική του επιβάρυνση θα πρέπει να καταβάλλει επιπλέον 50,1 € ως συμπλήρωμα.

Το ανώτατο μηνιαίο εισόδημα επι του οποίου υπολογίζονται εισφορές είναι τα 5.860 €. Για αποδοχές πλέον αυτού του ποσού δεν υπολογίζονται εισφορές.

Παράδειγμα : Επαγγελματίας απασχολείται σε αποκλειστική και μοναδική απασχόληση με μπλοκάκι σε εργοδότη με αμοιβή 6.000 € / μήνα. Οι μηνιαίες του εισφορές είναι 1.579,2 € και θα πρέπει να καταβάλλει 1.052,8 € ο εργοδότης και 526,4 € ο ίδιος.

Το ανώτατος ετήσιο εισόδημα επί του οποίου υπολογίζονται ασφαλιστικές εισφορές ορίζεται σε 70.320 €, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το μηνιαίο πλαφόν των 5.860 €. Σε περιπτώσεις που η σύμβαση μεταξύ των μερών είναι μικρότερη του έτους, η ασφαλιστική εισφορά οριοθετείται σε μηνιαία βάση, και έτσι υπολογίζεται ανώτατη βάση υπολογισμού τις 5.860 €

Πώς γίνεται η καταγραφή και η δήλωση στον ΕΦΚΑ;
Ο ασφαλισμένος/εργαζόμενος είναι υπεύθυνος για την υπαγωγή του στη ρύθμιση αυτή της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, καθώς καλείται ο ίδιος να αναγράφει πάνω στο ΔΠΥ ότι υπάγεται στις διατάξεις αυτές, ώστε να λαμβάνει γνώση ο αντισυμβαλλόμενος. Ο τελευταίος (εργοδότης) υποχρεούται να υποβάλλει ΑΠΔ στο τέλος κάθε μήνα, αναγάγοντας σε μηνιαία βάση την αμοιβή ώστε να προκύπτει το ποσό των εισφορών.

Αν ο αποδέκτης των υπηρεσιών (εργοδότης) δεν υποβάλλει ΑΠΔ παρά τη σχετική αναγραφή στο ΔΠΥ, τότε ο ασφαλισμένος/εργαζόμενος έχει δυνατότητα υποβολής υπεύθυνης δήλωσης στον ΕΦΚΑ περί της υπαγωγής του στην ειδική ρύθμιση αυτοδίκαια.Κατόπιν ο αντισυμβαλλόμενος (εργοδότης) λαμβάνει ενημέρωση από τον ΕΦΚΑ σχετικά με την οφειλή του, την οποία δύναται να αμφισβητήσει υποβάλλοντας αντιρρήσεις ενώπιον των αρμόδιων οργάνων του ΕΦΚΑ. Η διαδικασία αυτή θυμίζει σε αρκετά σημεία την διαδικασία ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ενώπιον του ΙΚΑ, ΣΕΠΕ κλπ. Μέχρι την επίλυση της διαφοράς ο ασφαλισμένος καταβάλει το σύνολο της ασφαλιστικής του εισφοράς.

Πότε εκπίπτει ο ασφαλισμένος από το δικαίωμα επιμερισμού των εισφορών;
Εάν μέσα στο έτος ο ασφαλισμένος απασχοληθεί και σε 3ο αντισυμβαλλόμενο/εργοδότη χάνει το δικαίωμα της καταβολής εισφορών ως μισθωτός και έχει υποχρέωση γνωστοποίησης της μεταβολής στον ΕΦΚΑ. Το ίδιο συμβαίνει και αν παύσει η παροχή υπηρεσιών με ΔΠΥ.

Ποιοι εξαιρούνται από την ρύθμιση :
-Οι απασχολούμενοι με έμμισθη εντολή δικηγόροι οι οποίοι καταβάλλουν εισφορές με βάση το άρθρο 38 παρ. 3.

-Οι (μη μισθωτοί) εταίροι και συνεργάτες δικηγορικών εταιρειών, δικηγορικών γραφείων, νομικών υπηρεσιών που απασχολούνται με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Οι εν λόγω υποχρεούνται να καταβάλλουν εισφορές με βάση το 39 ως ελεύθεροι επαγγελματίες.

-Οι ασφαλισμένοι που απασχολούνται ως μισθωτοί και αμείβονται ταυτόχρονα από τον ίδιο εργοδότη για τις υπηρεσίες τους ΚΑΙ με ΔΠΥ. Για τους εν λόγω ασφαλισμένους η εισφορά τους υπολογίζεται επί του συνόλου των αμοιβών ως να είναι μισθωτοί με βάση το άρθρο 38.

-Οι ασφαλισμένοι που απασχολούνται από έναν εργοδότη ως μισθωτοί (ασφάλιση ΙΚΑ, αρ. 38) και που απασχολούνται σε άλλο εργοδότη με ΔΠΥ. Οι εν λόγω ασφαλισμένοι για την δεύτερη δραστηριότητα καταβάλλουν εισφορές εξ ολοκλήρου ως ελεύθεροι επαγγελματίες χωρίς να επιβαρύνεται ο εργοδότης.

Η δικηγορική εταιρεία Διονύσης Ρίζος-Νεφέλη Σωτηροπούλου και Συνεργάτες είναι οι σύμβουλοι του FACT για θέματα εργασίας και κοινωνικής ασφάλισης. Η εταιρεία τους θεωρείται ως η κορυφαία στα θέματα Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου. 

Δείκτης Εμπιστοσύνης της Edelman 2017

 

Για 17η συνεχή χρονιά η εταιρεία Edelman δημοσιεύει τον “Δείκτη Εμπιστοσύνης” μια αξιόπιστη έρευνα κοινής γνώμης που αποτυπώνει τη στάση των πολιτών ανά τον πλανήτη απέναντι στα πρόσωπα και τους οργανωμένους θεσμούς της κοινωνίας. Είθισται η δημοσίευση του Δεικτη Εμπιστοσύνης κάθε χρονιά να δημοσιεύεται την παραμονή της έναρξης του World Economic Forum από τον ίδιο τον R.Edelman στο Νταβός της Ελβετίας.

Η φετινή έρευνα και μετά τα θυελλώδη πολιτικά γεγονότα του 2016 αναμενόταν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ήρθε να επιβεβαιώσει τους χειρότερους φόβους μας.

Καταγράφεται κι  άλλη, μεγαλύτερη υποχώρηση της εμπιστοσύνης προς κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, media, ΜΚΟ

Το 71% δηλώνει ότι δεν έχει καθόλου εμπιστοσύνη σε κυβερνητικά στελέχη, ενώ το 63% δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται τους διευθύνοντες συμβούλους επιχειρήσεων. Η καθίζηση του κλίματος εμπιστοσύνης συμπληρώνεται από τα ποσοστά στα media, αλλά και στις ΜΚΟ, που και αυτές έχασαν μέρος της εκτίμησης του γενικού κοινού.

Τα δύο τρίτα των απαντήσεων δείχνουν ότι οι πολίτες πιστεύουν ότι το σημερινό σύστημα λειτουργεί εναντίον των απλών πολιτών. Μάλιστα το 50% των πολιτών υψηλού μορφωτικού επιπέδου δηλώνουν ότι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στο σύστημα.

Η υποχώρηση σε όλους σχεδόν τους δείκτες εμπιστοσύνης ήταν συνεχής τα πέντε τελευταία χρόνια, αλλά η φετινή είναι ακόμα μεγαλύτερη και έρχεται σε συνέχεια εκλογικών αποτελεσμάτων του 2016, που πιστοποίησαν και με αυτό τον τρόπο τα ευρήματα των ερευνών και του Trust Barometer.

Εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις έχει λιγότερο από to 43% στις αναπτυσόμενες χώρες και κάτω από to 25% στις ανεπτυγμένες. Η αξιοπιστία των διευθυνόντων συμβούλων έπεσε κατά 12% μέσα σε ένα χρόνο. Η εμπιστοσύνη σε κάποιο ‘πρόσωπο σαν και μένα’ έχει φθάσει το επίπεδο αυτής προς πανεπιστημιακούς ή ειδικούς, που είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν προς κυβερνητικά στελέχη ή διευθύνοντες συμβούλους. Η υποχώρηση των ΜΚΟ αποδίδεται στο ότι θεωρούνται καλές στο να βοηθούν τους πιο αδύνατους, αλλά δεν έχουν πετύχει στο να υποστηρίζουν τα μεσαία στρώματα.

Το 60% του γενικού πληθυσμού έχει ανησυχία μήπως χάσει τη δουλειά του λόγω παγκοσμιοποίησης. Η τελευταία, μαζί με τις γρήγορες τεχνολογικές αλλαγές, τη διαφθορά και τη μετανάστευση αποτελούν τα κύρια θέματα που απασχολούν τους πολίτες του κόσμου.

Tα στοιχεία του Trust Barometer, όπως κάθε χρόνο, δίνουν υλικό σε σημαντικά Μέσα όπως Financial Times, New York Times, Reuters, Bloomberg κλπ για να δημοσιεύσουν αναλύσεις σχετικά με την κρίση εμπιστοσύνης, την πόλωση, το λαϊκισμό και τις τάσεις που θα επηρεάσουν τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις (Γαλλία, Γερμανία κλ)

Τα πλήρη στοιχεία της έρευνας εδώ.

Ζητήσαμε το σχόλιο του κ.Στάθη Χαϊκάλη, Προέδρου της Communication Effect που εκπροσωπεί στη χώρα μας και σε χώρες της ΝΑ Ευρώπης την εταιρεία Edelman

“Η έρευνα της Edelman καταγράφει ότι η διαχείριση της κρίσης της Ελλάδας πριν 6 χρόνια ήταν η απαρχή της συνεχούς υποχώρησης της εμπιστοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η χώρα μας είχε το δυσάρεστο προνόμιο να προηγείται χρονικά στην πορεία μείωσης της εμπιστοσύνης απέναντι στους θεσμούς. Τώρα που η τάση αυτή ενισχύεται αισθητά στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο, τα περιθώρια να επικαλείται η Ελλάδα ιδιαιτερότητες φαίνεται να στενεύουν”.

 

Η Βιβλιοθήκη του FACT στον Amagi (12/01/17): Γιάννης Παπαδογιάννης

Papadogiannis

Στην πρώτη εκπομπή για το 2017 συζητάμε στον Amagi Radio με τον Γιάννη Παπαδογιάννη, συγγραφέα του βιβλίου “Από το μεγάλο πάρτι στη χρεοκοπία” (Εκδόσεις Παπαδόπουλου). Το βιβλίο είναι μέσα σ’αυτά που έχουμε επιλέξει για τη “Βιβλιοθήκη του FACT” και το έχουμε εντάξει στην 4η ενότητα της Βιβλιοθήκης μας: “Θεσμοί και Συμπεριφορές στην ελληνική Οικονομία”.

Ο Γιάννης Παπαδογιάννης είναι δημοσιογράφος, εργάζεται στην εφημερίδα “Καθημερινή” (άρθρα του διαβάζετε εδώ ). Έχει σπουδάσει Οικονομικά και εργάζεται ως οικονομικός συντάκτης στον ημερήσιο Τύπο από το 1994. Στα τέλη του 1914 αποφάσισε να γράψει ένα βιβλίο που θα εξηγεί πώς φτάσαμε στην κρίση και την κατάρρευση του κράτους.

Πιάνει το νήμα της ιστορίας από το 1980 ώστε να αποκτήσει ο αναγνώστης μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης. Σύμφωνα με τον συγγραφέα στο ’80 μπορεί κανείς να εντοπίσει κάποιες από τις ρίζες του ελληνικού προβλήματος. Δεν στέκεται βέβαια στη δεκαετία του 1980 αλλά πάει και πιο πίσω, στη συζήτηση για το αναπτυξιακό πρότυπο που ξεκίνησε μετά τον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο (“Εκθεση Βαρβαρέσου”, “Έκθεση Πόρτερ”). Στόχος του συγγραφέα ήταν να αφηγηθεί την ιστορία με τρόπο που οι αναγνώστες να καταλάβουν τί συνέβη στη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες και τί φταίει τέλος πάντων.

Στα πρώτα 20′ της εκπομπής συζητάμε την ιστορία του βιβλίου και τη μέθοδό του καθώς και την κεντρική του ιδέα.

Βασική ιδέα του βιβλίου είναι ότι στη μεταπολιτευτική ιστορία μια σειρά από πολιτικές συμπεριφορές που επαναλαμβάνονται προκαλούν προβλήματα που δεν επιλύονται. Κάθε φορά που το πολιτικό σύστημα βρέθηκε μπροστά στο πρόβλημα του γύρισε την πλάτη γιατί δεν θέλησε να το επιλύσει.

Η διόγκωση του κράτους και στη συνέχεια ο υπέρμετρος δανεισμός για να συντηρηθεί αυτό το τεράστιο κράτος, το πελατειακό σύστημα των σχέσεων που δημιουργησε μια διαπλοκή που ενέπλεξε ολόκληρο το φάσμα της κοινωνίας, από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις μέχρι τον Τύπο και τις Τράπεζες  και βέβαια η πεισματική άρνηση του πολιτικού συστήματος να κάνει ό,τι έπρεπε κάθε φορά ήταν η βασική αιτία της αποτυχίας, σύμφωνα με τον συγγραφέα.

Κάθε φορά που βρισκόταν κάποιος πρόθυμος ν’αλλαξει τα πάντα (ο συγγραφέας αναφέρει την περίπτωση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη) αντιμετώπιζε ισχυρές αντιδράσεις και πολιτικές πιέσεις από το σύνολο του συστήματος και το ίδιο του το κόμμα.
Στην περίοδο Σημίτη ενώ είχαμε το μεγάλο κατόρθωμα της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ διογκώθηκε η διαφθορά και υπήρξε και το μεγάλο σκάνδαλο του χρηματιστηρίου που πέραν όλων των άλλων δημιούργησε μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών στο πολιτικό σύστημα.
Η Κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή μπορεί να μην είναι η βασική υπαίτια για την κρίση αλλά αντί να πατήσει το φρένο, πάτησε το γκάζι και η χώρα συνεντρίβη πάνω στον τοίχο της πραγματικότητας.

Ο Γιώργος Παπανδρέου είχε να αντιμετωπίσει μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης από τους εταίρους. Η “απογραφή” Αλογοσκούφη που είχε προηγηθεί αλλά και η αλλαγή των δημοσιονομικών στοιχείων τρείς φορές έκαναν την Ελλάδα αναξιόπιστη στα μάτια των εταίρων που υιοθέτησαν μια τιμωρητική στάση εναντίον της επιβάλλοντας ένα εισπρακτικό παρά μεταρρυθμιστικό μνημόνιο.
Διαπραγματεύθηκε ο Γιώργος Παπανδρέου; Δεν μπορούσε να κάνει πολλά.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, μεγάλο μέρος της ευθύνης φέρει ο Αντώνης Σαμαράς, μοιραίο πρόσωπο για τη δημιουργία του “αντιμνημονιακού μετώπου”. Ο Αντώνης Σαμαράς χαρακτήρισε το μνημόνιο ως το μεγαλύτερο λάθος που θα μπορούσε να γίνει και αρνήθηκε να το στηρίξει.

Μέχρι το τέλος της 1ης ώρας της εκπομπής. Συζητούμε όσα έγιναν πριν την έλευση του ΔΝΤ και όσα έκαναν οι πρώτες κυβερνήσεις.

Συμπεράσματα: έλλειψη συναίνεσης, απροθυμία για μεταρρυθμίσεις, άγνοια της πραγματικότητας και λαϊκισμός οδήγησαν στην καταστροφή.

Η έλευση του ΣΥΡΙΖΑ έφερε σε θέση κλειδί ένα μοιραίο πρόσωπο στην ιστορία: τον Γιάνη Βαρουφάκη. Σύμφωνα με τον συγγραφέα οι ευθύνες του Γιάνη Βαρουφάκη για όσα συνέβησαν το καταστροφικό 2015 είναι τεράστιες και ξεπερνάνε αυτές του Πρωθυπουργού. Ο Βαρουφάκης παραπλάνησε συστηματικά την κοινή γνώμη και βέβαια και τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο οποίος βέβαια φαίνεται ότι ως ένα βαθμό ήθελε να παραπλανηθεί γιατί την επομένη ημέρα μετά το δημοψήφισμα του Ιουλίου, κατάλαβε τις συνέπειες που θα είχε η ρήξη με τους δανειστές και υπαναχώρησε.

Στην τελευταία μισή ωρα συζητάμε για τα επικοινωνιακά λάθη του φιλοευρωπαϊκού μετωπου. Για την καταστροφική ρητορική του “Μαζί τα φάγαμε” και βέβαια συζητούμε για το εαν θα κλείσει η αξιολόγηση.

Σύμφωνα με τον Γιάννη Παπαδογιάννη 4ο μνημόνιο σημαίνει αυτόματα και 4η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αυτό σημαίνει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας κούρεμα των καταθέσεων.

Εαν δεν κλείσει άμεσα η αξιολόγηση η χώρα μέχρι το τέλος του χρόνου θα βρίσκεται, πάλι, σε οριακό σημείο και αντιμέτωπη με κάθε είδους παραλογισμό: απο τη δραχμή μέχρι τους ψευδοπροφήτες τύπου Αρτέμη Σώρρα.

Ακούστε την εκπομπή! Διαβάστε το βιβλίο.

Νεο πρότζεκτ: “Η Βιβλιοθήκη του FACT”

IMG_1797

Το νεο πρότζεκτ του FACT απαντά στην επιθυμία μας να διευρύνουμε το αναγνωστικό μας κοινό με τρόπους που ξεπερνούν τους παραδοσιακούς που ειναι βέβαια η διαφήμιση και η επικοινωνία. Η παραγωγή περιεχομένου που αφορά περισσότερους και διαχέεται στην κοινή γνώμη και με αλλα κανάλια πλην του Διαδικτύου, ήταν μονόδρομος για να υλοποιηθεί η συγκεκριμένη στρατηγική.

Ταυτόχρονα, η παραγωγή του περιεχομένου, θα έπρεπε να υπακούει στην καταστατική αρχή λειτουργίας του μικρού μας Μέσου: Στην εποχή της μετα-αληθειας και των ψευδών ειδησεων προσπαθουμε να προάγουμε την εξακριβωμένη ενημερωση και τη σε βάθος γνώση των θεμάτων.
Φτιάξαμε λοιπον μια “Βιβλιοθήκη” που αποτελείται απο έξι ράφια και τη γεμίσαμε με βιβλία που οποιος τα διαβασει, θα εχει αποκτήσει μια καλη και κυριως πραγματική εικόνα για τη χώρα που λεγεται Ελλαδα και οσα την απασχολούν σε βάθος χρόνου.
Η “Βιβλιοθήκη του FACT” θα ειναι η πηγή απο την οποια θα αντλούμε τα θεματα για την εκπομπή μας στον Amagi Radio καθώς και για μια σειρά εκδηλώσεων που θα διοργανώσουμε με τον Amagi και σε συνεργασία με think tanks, φορείς και οργανισμούς.
Η “Βιβλιοθήκη του FACT” θα εμπλουτίζεται. Για αρχή παρουσιάζουμε τον “Κανόνα”.
Η “Βιβλιοθήκη του FACT” λειτουργεί ως ενα αφηγημα με σαφές ιδεολογικό πρόσημο. Ομως, τοσο στις εκπομπές οσο και στις εκδηλώσεις, θα επιδιώξουμε τη “ζύμωση” με τους χώρους που ο προοδευτικός κοσμος της χώρας εχει συγκρουστεί και συγκρούεται και παράγει γεγονότα και ιστορια δηλαδή τοσο με την παραδοσιακή δεξια οσο και με τη ριζοσπαστική αριστερα. Παράλληλα, αναζητούμε τρόπους οι αναγνώστες μας να αποκτήσουν εύκολη πρόσβαση στα ίδια τα βιβλία και κυριως να τα αποκτήσουν για να τα διαβάσουν και εκεινοι. Θα το λύσουμε κι αυτο γιατι θεωρούμε σημαντικό τα βιβλία αυτα να διαβαστούν.
Οι ενότητες της Βιβλιοθήκης του FACT για την ώρα ειναι οι εξης έξι:
1. Το Έθνος 2. Οι Θεσμοί 3. Τα Ραντεβού με την Ιστορια 4. Θεσμοί και συμπεριφορές στην ελληνική οικονομία. 5. Οι Πρωταγωνιστες 6. Οι κώδικες της επικοινωνίας και τα Φαινόμενα.
Η λίστα των βιβλίων διαμορφώνεται ως εξης:

1. To Έθνος

* Αντώνης Λιάκος, Πώς στοχάστηκαν το Έθνος αυτοί που ήθελαν ν’αλλάξουν
τον κόσμο. (Πόλις)
* Χάρης Μυλωνάς, Οικοδομώντας το Έθνος. (Επίκεντρο)
* Δημήτρης Τζιόβας, Ο Μύθος της Γενιάς του ’30. (Πόλις)
* Γιάννης Χαμηλάκης, Το Έθνος και τα ερείπιά του.(Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου)

2. Οι Θεσμοί

* Νίκος Αλιβιζάτος, Το Σύνταγμα και οι εχθροί του. (Πόλις)
* Κώστας Κωστής, Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας.(Πατάκης)

3. Τα Ραντεβού με την Ιστορία.

* Στάθης Καλύβας, Καταστροφές και θρίαμβοι.(Εκδόσεις Παπαδόπουλος)
* Γιώργος Δερτιλής, Επτά Πόλεμοι, Τέσσερις Εμφύλιοι, Επτά Πτωχεύσεις.(Πόλις)

* Τάκης Σ.Παππάς, Σε τεντωμένο σκοινί. Εθνικές κρίσεις και πολιτικοί ακροβατισμοί από τον Τρικούπη έως τον Τσίπρα. (Ίκαρος)

4. Θεσμοί και συμπεριφορές στην ελληνική οικονομία.

* Αρίστος Δοξιάδης, Το Αόρατο Ρήγμα. (Ίκαρος)
* Μάνος Ματσαγγάνης, Η κοινωνική πολιτική σε δύσκολους καιρούς.(Κριτική)
* Γιάννης Παλαιολόγος, Ο 13ος Άθλος του Ηρακλή. (Εστία)
* Γιάννης Παπαδογιάννης, Από το μεγάλο πάρτυ στη Χρεοκοπία.(Παπαδόπουλος)
* Γιώργος Παγουλάτος, Το νησί που φεύγει.(Παπαδόπουλος)

5. Οι Πρωταγωνιστές

* Λύντια Τρίχα, Χαρίλαος Τρικούπης. (Πολις)

 

6. Οι Κώδικες της Επικοινωνίας και τα Φαινόμενα.

* Βασίλη Βαμβακά, Ο Λόγος της Κρίσης.(Επίκεντρο)
*Γιάννης Βούλγαρης, Η Μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009 (Πόλις)
* Η Ελλάδα στη Δεκαετία του 80. Πολιτικό, Κοινωνικό Λεξικό.(Επίκεντρο)
* Γ.Σταυρακάκης, Ν.Σεβαστάκης, Λαϊκισμός, Αντιλαϊκισμός και Κρίση.(Νεφέλη)
*Α.Πανταζόπουλος, Ο αριστερός εθνολαϊκισμός. (Επίκεντρο)

*Από τη φωτογραφία λείπουν κάποια από τα βιβλία για τεχνικούς λόγους.

 

Υπουργός της κυβέρνησης ζήτησε από το Συμβούλιο της Ευρώπης να καταδικαστεί η χώρα

Το εβδομαδιαίο δελτίο του ΣΕΒ είναι σταθερή πηγή πληροφόρησης για εμάς. Κάνουμε πάντα τον κόπο και το διαβάζουμε ολόκληρο και δεν περιοριζόμαστε στην περίληψη του συνοδευτικού δελτίου τύπου.

Έτσι λοιπόν, σήμερα το πρωί κι ενώ διαβάζαμε το αναλυτικό δελτίο ανακαλύψαμε, έκπληκτοι, ότι ο Υπουργός Εργασίας κ.Γιώργος Κατρούγκαλος, στα τέλη του Οκτωβρίου και εκπροσωπώντας τη χώρα που είχε βρεθεί εναγόμενη στο Συμβούλιο της Ευρώπης από τη ΓΣΕΕ ζήτησε από το δικαστήριο να καταδικάσει τη χώρα ώστε να φανεί υπέρμαχος των δικαιωμάτων των εργαζόμενων!

Το απόσπασμα το διαβάζετε στην τελευταία παράγραφο της α’ενότητας.

Έτσι φθάσαμε στο σημείο, ο εκπρόσωπος της ελληνικής
κυβέρνησης που ήταν η εναγόμενη πλευρά και στην ακρόαση στο
Συμβούλιο της Ευρώπης, δηλαδή ο Υπουργός Εργασίας, να ζητά με το
ίδιο του το στόμα την καταδίκη της χώρας του, ώστε να εμφανισθεί ως
υπέρμαχος των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Όντως, μία τέτοια
προσέγγιση υπογραμμίζει με τον κατηγορηματικότερο τρόπο το
έλλειμμα αξιοπιστίας της χώρας μας. Δεν είναι λοιπόν, παράξενο γιατί
η χώρα μας αντιμετωπίζεται με δυσπιστία στη διεθνή κοινότητα. Και
χωρίς την αξιοπιστία αυτή όχι μόνο δεν θα μπορέσουμε να έχουμε
προσέλκυση νέων επενδύσεων, αλλά θα διώξουμε από την Ελλάδα και
όσους ακόμη μπορούν να φύγουν.

Το θέμα βέβαια είναι τεράστιο. Υπουργός να ζητά την καταδίκη της χώρας του ενώ η κυβέρνησή του προσπαθεί να πείσει για την αξιοπιστία της προκειμένου να προσελκυσει επενδυτές. Και όλα αυτά για το τρίτο μνημόνιο που έφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ψήφισε και ο ίδιος ο κ.Κατρούγκαλος.

Μας φαίνεται απίστευτο.

Για να λαμβάνετε στο εμέηλ σας το newsletter με τις σημαντικότερες ειδήσεις της ημέρας εγγράφεστε εδώ.