Ζητήσαμε από τον δικηγόρο και ειδικο για θέματα κοινωνικής ασφάλισης κ.Διονύση Ρίζο να μας μας απαντήσει στις βασικές ερωτήσεις που προκύπτουν από την εγκύκλιο για τους εργαζόμενους με μπλοκάκι.
Υπαγόμενα Πρόσωπα.
Οι ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ (αυτοαπασχολούμενοι) ή του ΕΤΑΑ (γιατροί, φαρμακοποιοί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, δικηγόροι) οι οποίοι αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών.
Αντισυμβαλλόμενοι.
Για την εφαρμογή της ρύθμισης προϋπόθεση είναι η παροχή υπηρεσιών από τον ασφαλισμένο σε εργοδότη που μπορεί να είναι φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο (εταιρεία) ή όμιλος εταιρειών ή περισσότερα από 1 νομικά ή φυσικά πρόσωπα, τα οποία επιδιώκουν κοινό οικονομικό σκοπό, και συνήθως πρόκειται για επιχειρήσεις που ανήκουν στο ίδιο πρόσωπο, έχουν κοινές εγκαταστάσεις.
Πότε οι ασφαλιστικές εισφορές επιμερίζονται σε 2/3 για τον εργοδότη και 1/3 για τον εργαζόμενο;
Για την εφαρμογή της ρύθμισης που χαρακτηρίζει τον απασχολούμενο ως «οιονεί μισθωτό» και επιμερίζει τις ασφαλιστικές εισφορές σε 2/3 που υποχρεούται να καταβάλλει ο εργοδότης και 1/3 που υποχρεούται να καταβάλλει ο εργαζόμενος θα πρέπει η παροχή υπηρεσιών να γίνεται σε 1 ή 2 το πολύ πρόσωπα/αντισυμβαλλόμενους φυσικά ή νομικά, η σχέση που συνδέει τους αντισυμβαλλόμενους θα πρέπει να έχει χαρακτήρα πάγιας συνεργασίας και διάρκειας στο χρόνο, να είναι αποκλειστική και θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι η εν λόγω σχέση δεν είναι ευκαιριακή. Έτσι το 100% του εισοδήματος του εργαζομένου από την πηγή της θα πρέπει να προέρχεται από 1 ή 2 το πολύ εργοδότες.
Πως κατανέμεται η ασφαλιστική εισφορά;
Ο αντισυμβαλλόμενος εργοδότης έχει υποχρέωση καταβολής μέρους της ασφαλιστικής εισφοράς του ασφαλισμένου και συγκεκριμένα τα 2/3 αυτής. Το ποσοστό αυτό αφορά στην κύρια σύνταξη, την υγειονομική περίθαλψη καθώς επίσης και την επικουρική σύνταξη και το εφάπαξ (όπου προβλέπονται). Το υπόλοιπο 1/3 το καταβάλλει ο ίδιος ο εργαζόμενος.
Τι ποσά εισφορών καταβάλλονται;
–Για επαγγελματίες ασφαλισμένους στον πρώην ΟΑΕΕ καταβάλλονται εισφορές σε ποσοστό 26,95% επί του μηνιαίου εισοδήματος επιμερισμένες σε 2/3 και 1/3
–Για γιατρούς, φαρμακοποιούς, οδοντιάτρους, κτηνιάτρους κλπ και μηχανικούς, αρχιτέκτονες κλπ χωρίς επικουρικό ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ καταβάλλονται εισφορές σε ποσοστό 30,95% επί του μηνιαίου εισοδήματος επιμερισμένες σε 2/3 και 1/3
–Για μηχανικούς, αρχιτέκτονες κλπ ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ καταβάλλονται εισφορές σε ποσοστό 37,95% επί του μηνιαίου εισοδήματος επιμερισμένες σε 2/3 και 1/3.
–Οι δικηγόροι που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών θεωρούνται εξ’ ολοκλήρου ελεύθεροι επαγγελματίες και καταβάλλουν μόνοι τους τις σχετικές εισφορές υπολογισμένες σε ποσοστό 37,95% επί του εισοδήματος τους από τη δραστηριότητα.
Ποια είναι η ελάχιστη και η μέγιστη εισοδηματική βάση υπολογισμού των εισφορών;
Η ελάχιστη βάση υπολογισμού των εισφορών είναι μηνιαίο εισόδημα 586 €. Στην περίπτωση που η αμοιβή του απασχολούμενου με μπλοκάκι είναι κάτω από αυτό το ποσόν τότε ο ασφαλισμένος υποχρεούται να καταβάλλει εξ ιδίων τη διαφορά στις εισφορές.
Παράδειγμα : Επαγγελματίας απασχολείται σε αποκλειστική και μοναδική απασχόληση με μπλοκάκι σε εργοδότη με αμοιβή 400 € / μήνα. Οι μηνιαίες του εισφορές είναι 107,8 € και θα πρέπει να καταβάλλει 71,8 € ο εργοδότης και 36 € ο ίδιος. Επειδή όμως οι ελάχιστες μηνιαίες εισφορές είναι σύμφωνα με το νόμο 157,9 €, ο ίδιος με δική του επιβάρυνση θα πρέπει να καταβάλλει επιπλέον 50,1 € ως συμπλήρωμα.
Το ανώτατο μηνιαίο εισόδημα επι του οποίου υπολογίζονται εισφορές είναι τα 5.860 €. Για αποδοχές πλέον αυτού του ποσού δεν υπολογίζονται εισφορές.
Παράδειγμα : Επαγγελματίας απασχολείται σε αποκλειστική και μοναδική απασχόληση με μπλοκάκι σε εργοδότη με αμοιβή 6.000 € / μήνα. Οι μηνιαίες του εισφορές είναι 1.579,2 € και θα πρέπει να καταβάλλει 1.052,8 € ο εργοδότης και 526,4 € ο ίδιος.
Το ανώτατος ετήσιο εισόδημα επί του οποίου υπολογίζονται ασφαλιστικές εισφορές ορίζεται σε 70.320 €, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το μηνιαίο πλαφόν των 5.860 €. Σε περιπτώσεις που η σύμβαση μεταξύ των μερών είναι μικρότερη του έτους, η ασφαλιστική εισφορά οριοθετείται σε μηνιαία βάση, και έτσι υπολογίζεται ανώτατη βάση υπολογισμού τις 5.860 €
Πώς γίνεται η καταγραφή και η δήλωση στον ΕΦΚΑ;
Ο ασφαλισμένος/εργαζόμενος είναι υπεύθυνος για την υπαγωγή του στη ρύθμιση αυτή της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, καθώς καλείται ο ίδιος να αναγράφει πάνω στο ΔΠΥ ότι υπάγεται στις διατάξεις αυτές, ώστε να λαμβάνει γνώση ο αντισυμβαλλόμενος. Ο τελευταίος (εργοδότης) υποχρεούται να υποβάλλει ΑΠΔ στο τέλος κάθε μήνα, αναγάγοντας σε μηνιαία βάση την αμοιβή ώστε να προκύπτει το ποσό των εισφορών.
Αν ο αποδέκτης των υπηρεσιών (εργοδότης) δεν υποβάλλει ΑΠΔ παρά τη σχετική αναγραφή στο ΔΠΥ, τότε ο ασφαλισμένος/εργαζόμενος έχει δυνατότητα υποβολής υπεύθυνης δήλωσης στον ΕΦΚΑ περί της υπαγωγής του στην ειδική ρύθμιση αυτοδίκαια.Κατόπιν ο αντισυμβαλλόμενος (εργοδότης) λαμβάνει ενημέρωση από τον ΕΦΚΑ σχετικά με την οφειλή του, την οποία δύναται να αμφισβητήσει υποβάλλοντας αντιρρήσεις ενώπιον των αρμόδιων οργάνων του ΕΦΚΑ. Η διαδικασία αυτή θυμίζει σε αρκετά σημεία την διαδικασία ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ενώπιον του ΙΚΑ, ΣΕΠΕ κλπ. Μέχρι την επίλυση της διαφοράς ο ασφαλισμένος καταβάλει το σύνολο της ασφαλιστικής του εισφοράς.
Πότε εκπίπτει ο ασφαλισμένος από το δικαίωμα επιμερισμού των εισφορών;
Εάν μέσα στο έτος ο ασφαλισμένος απασχοληθεί και σε 3ο αντισυμβαλλόμενο/εργοδότη χάνει το δικαίωμα της καταβολής εισφορών ως μισθωτός και έχει υποχρέωση γνωστοποίησης της μεταβολής στον ΕΦΚΑ. Το ίδιο συμβαίνει και αν παύσει η παροχή υπηρεσιών με ΔΠΥ.
Ποιοι εξαιρούνται από την ρύθμιση :
-Οι απασχολούμενοι με έμμισθη εντολή δικηγόροι οι οποίοι καταβάλλουν εισφορές με βάση το άρθρο 38 παρ. 3.
-Οι (μη μισθωτοί) εταίροι και συνεργάτες δικηγορικών εταιρειών, δικηγορικών γραφείων, νομικών υπηρεσιών που απασχολούνται με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Οι εν λόγω υποχρεούνται να καταβάλλουν εισφορές με βάση το 39 ως ελεύθεροι επαγγελματίες.
-Οι ασφαλισμένοι που απασχολούνται ως μισθωτοί και αμείβονται ταυτόχρονα από τον ίδιο εργοδότη για τις υπηρεσίες τους ΚΑΙ με ΔΠΥ. Για τους εν λόγω ασφαλισμένους η εισφορά τους υπολογίζεται επί του συνόλου των αμοιβών ως να είναι μισθωτοί με βάση το άρθρο 38.
-Οι ασφαλισμένοι που απασχολούνται από έναν εργοδότη ως μισθωτοί (ασφάλιση ΙΚΑ, αρ. 38) και που απασχολούνται σε άλλο εργοδότη με ΔΠΥ. Οι εν λόγω ασφαλισμένοι για την δεύτερη δραστηριότητα καταβάλλουν εισφορές εξ ολοκλήρου ως ελεύθεροι επαγγελματίες χωρίς να επιβαρύνεται ο εργοδότης.
Η δικηγορική εταιρεία Διονύσης Ρίζος-Νεφέλη Σωτηροπούλου και Συνεργάτες είναι οι σύμβουλοι του FACT για θέματα εργασίας και κοινωνικής ασφάλισης. Η εταιρεία τους θεωρείται ως η κορυφαία στα θέματα Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου.
