Brexit: η εβδομάδα που πέρασε, 28 Οκτωβρίου-3 Νοεμβρίου

“Πόσο “British” αν το Brexit σταματήσει όχι με πολιτικά ή οικονομικά επιχειρήματα, αλλά εξαιτίας ενός σεξουαλικού σκανδάλου “, τουίταρε ο Νικ Κόεν του Observer, συνοψίζοντας το κλίμα των ημερών.

Προς το παρόν δεν υπάρχει Brexit, αλλά μία λίστα excel που κυκλοφορεί στο ίντερνετ με τους 35 Τόρις βουλευτές, και την καταγγελία για σεξουαλική παρενόχληση δίπλα από το όνομα τους. Η Τερέζα Μέι έχασε ήδη έναν από τους ελάχιστους συμμάχους της, τον Μάικλ Φάλον, κλασική περίπτωση καθόλα ευυπόληπτου κυρίου που παραιτήθηκε γιατί άγγιξε το γόνατο μίας δημοσιογράφου πριν από 15 χρόνια. Με δεδομένο ότι άλλοι αρνούνται τέρατα, είναι μάλλον παράξενο ολόκληρος υπουργός Άμυνας να πηγαίνει αδιάβαστος για ένα χάδι. Σήμερα μάθαμε ότι θύμα του υπήρξε και η Άντρια Λίντσομ, υποψήφια αρχηγός του κόμματος πρόσφατα, και τοπ Brexiteer.

Ενώ η κοινή γνώμη ασχολείται με το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης, οι Συντηρητικοί έχουν εγκαινιάσει και επισήμως τη νέα τους κοινοβουλευτική τακτική. Δεν συμμετέχουν σε ψηφοφορίες τις οποίες ξέρουν ότι θα χάσουν. Αυτό δίνει στον Κίαρ Στάρμερ, σκιώδη υπουργό Brexit τη δυνατότητα να υποχρεώνει τη Μέι σε σημαντικές παραχωρήσεις. Η κυβέρνηση καλείται τώρα να δώσει στη δημοσιότητα τις εκθέσεις της για τις επιπτώσεις του Brexit.

Αν οι εκθέσεις είναι πάντως σαν αυτή της Παγκόσμιας Τράπεζας, δεν θα υπάρξει πρόβλημα: η Βρετανία εξακολουθεί να είναι καλύτερο μέρος για τις επιχειρήσεις, σε σχέση με τη Γαλλία και τη Γερμανία. Και για δουλειές επίσης. Το υπουργείο θα προσλάβει 8.000 νέους υπαλλήλους για να φέρουν εις πέρας το Brexit.

Μόνο οι δανειολήπτες έχουν πια πρόβλημα στη χώρα. Η Τράπεζα της Αγγλίας ανέβασε για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια το βασικό επιτόκιο σε ένα περιβάλλον γενικής αβεβαιότητας. Οι διαπραγματεύσεις αρχίζουν ξανά την επόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες. Αυτό όμως το ακούμε από τον Ιούνιο και δεν έχει συμβεί τίποτε ακόμη.

Η εβδομάδα σε ένα γράφημα. Τι εφημερίδα διαβάζουν οι Brexiteers.

Θύμιος Τζάλλας.

Brexit: Η εβδομάδα που πέρασε, 21-27 Οκτωβρίου.

Το δεύτερο δείπνο της Μέι με τον Γιούνκερ είχε την ίδια κατάληξη με το πρώτο. Δράμα για το ποιος διέρρευσε τι.

Πρόοδος μηδέν. Οι παγωμένες διαπραγματεύσεις είναι πρόβλημα κυρίως για τους Βρετανούς. Όπως είπε αυτή την εβδομάδα ο Ίβαν Ρότζερς στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, η Τερέζα Μέι δεν έπρεπε να έχει ενεργοποιήσει το άρθρο 50 τόσο νωρίς, και χωρίς να είναι έτοιμη. Ο Ρότζερς ήταν ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Βρετανίας στην ΕΕ, επικρατέστερος διαπραγματευτής για το Brexit, μέχρι που παραιτήθηκε καταγγέλλοντας χάος.

Δεύτερον, και ίσως σημαντικότερο: όσο ο καιρός περνάει, εδραιώνεται η πεποίθηση στις Βρυξέλλες ότι οι Βρετανοί δεν είναι ανέτοιμοι εκ πεποιθήσεως, αλλά γιατί έχουν αναλάβει ένα εγχείρημα ασύλληπτων διαστάσεων, οι οποίες ξεπερνούν τις προθέσεις τους.
Ο ίδιος ο υπουργός Εξόδου από την ΕΕ, Ντέιβιντ Ντέιβις είχε πει πριν από λίγο καιρό ότι το Brexit είναι πιο πολύπλοκο από την κατάκτηση της Σελήνης,  και αυτή την εβδομάδα ήρθε και η επιστημονική τεκμηρίωση του ισχυρισμού του. Ο γερμανός καθηγητής Ανάλυσης Κινδύνου Ρόναλντ Άλτερ απεφάνθη ότι η αποχώρηση της Βρετανίας είναι πιο πολύπλοκη από την αποστολή της NASA στο φεγγάρι το 1969.

Τουλάχιστον ο Άλτερ μπορεί να κάνει τις έρευνες του ανενόχλητος. Αντιθέτως, οι Βρετανοί συνάδελφοι του, θα παρακολουθούνται πλέον για τα ευρωπαϊκά φρονήματά τους. Ο Κρις Χίτον Χάρις, ευρωσκεπτικιστής και πρωτοκλασάτος βουλευτής των Τόρις, ζήτησε με επιστολή του να “δει” τα προγράμματα ευρωπαϊκών σπουδών στα βρετανικά πανεπιστήμια, προκειμένου να ελέγξει αν προπαγανδίζουν το remain. Πολύ έξυπνο εκ μέρους του, το 80% των πανεπιστημιακών είναι remainers, και φυσικά εξοργίστηκαν για την χονδροειδή προσπάθεια παραβίασης της ακαδημαϊκής ελευθερίας τους.

Πάντως, για να είμαστε δίκαιοι, η προσσελήνωση είναι το καλό σενάριο. Ο Λόρδος Λι ζήτησε την περασμένη Δευτέρα από την πρόεδρο του Σώματος να ρωτήσει τον αρχαιομαθή υπουργό Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, αν θυμάται τους “Όρνιθες” του Αριστοφάνη, και τη Νεφελοκοκκυγία, την οποία παρομοίωσε με τον τελικό προορισμό της Βρετανίας στη μετά Brexit εποχή.
Η εβδομάδα σε ένα μονόστηλο: Ξέρεις κάποιον Brexiteer, θύμα πανεπιστημιακού Remainer; Γράψε στην Daily Mail.

Brexit:Τί θα ισχύσει για τους ξένους υπηκόους

 

Μιλώντας στη Βουλή των Κοινοτήτων η Τερέζα Μέι  αναφέρθηκε στο σχέδιο της κυβέρνησης για τους Ευρωπαίους υπηκόους που ζουν στη Βρετανία, όπως αυτό παρουσιάστηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα.
Σύμφωνα με αυτή την πρόταση κάθε Ευρωπαίος υπήκοος που ζει πέντε συνεχόμενα χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο θα αποκτήσει το καθεστώς του “εγκατεστημένου κατοίκου” (settled status) λαμβάνοντας πλήρη δικαιώματα σε ό,τι αφορά την υγεία, την εκπαίδευση, τις παροχές, τις συντάξεις και την υποβολή αίτησης βρετανικής υπηκοότητας. Ακόμη δεν έχει προσδιοριστεί ακριβώς το καταληκτικό χρονικό σημείο για την προσμέτρηση των πέντε ετών (cut-off date) αλλά θα πρόκειται για κάποια ημερομηνία μεταξύ 29 Μαρτίου 2017 και 29 Μαρτίου 2019.

Όσοι Ευρωπαίοι υπήκοοι ζουν στη χώρα λιγότερο χρονικό διάστημα θα μπορέσουν να εξαντλήσουν την περίοδο των πέντε ετών της προσωρινής διαμονής, υποβάλλοντας στο τέλος αίτηση για μόνιμο δικαίωμα διαμονής με το καθεστώς του εγκατεστημένου κατοίκου.

Όσοι εισέλθουν στη χώρα πριν την αποχώρηση αλλά μετά τη καταληκτική ημερομηνία θα τους δοθεί μετά το Brexit μια περίοδος χάριτος για να διευθετήσουν το καθεστώς τους. Το δικαίωμα της μόνιμης παραμονής τους δεν θα είναι εγγυημένο αλλά θα εξαρτηθεί από τις εκάστοτε περιστάσεις.

Για όσους εισέλθουν στη χώρα μετά το Brexit θα ισχύσει η νομοθεσία περί μετανάστευσης όπως αυτή οριστεί στο μέλλον.

Μετά την έξοδο της χώρας από την ΕΕ, όσοι έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα παραμονής θα μπορέσουν να φέρουν τα μέλη της οικογένειάς τους από το εξωτερικό.

Για όλες τις περιπτώσεις θα χρειαστεί να υποβληθεί αίτηση απόκτησης άδειας παραμονής με απλοποιημένη γραφειοκρατική διαδικασία σε σχέση με το παρελθόν.

Η Τερέζα Μέι, μη αποδεχόμενη τον εποπτικό λόγο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, μίλησε για κατοχύρωση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών με βαση το βρετανικό δίκαιο ενώ αναφορά θα γίνει και στη Συμφωνία Αποχώρησης η οποία θα έχει διεθνή νομική υπόσταση.

Βίκη Ελευθεριάδου.

Brexit και βρετανικές εκλογές, εβδομάδα 27 Μαΐου-2 Ιουνίου

H Τερέζα Μέι εξακολουθεί να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, αν και τα εντυπωσιακά διψήφια νούμερα, έχουν πια σχεδόν εξαφανιστεί. Η Μέι θεωρείται πιο κατάλληλη για πρωθυπουργός και οι περισσότεροι προεξοφλούν τη νίκη της. Παρόλα αυτά, τις τελευταίες εβδομάδες, η πρωθυπουργός έδειξε ένα πρόσωπο που οι Βρετανοί δεν είχαν συνηθίσει. Μετά την καταστροφική ανακοίνωση του «Dementia Tax», η Μέι, στις συναντήσεις της με δημοσιογράφους εμφανίζεται αμήχανη, διαρκώς εκνευρισμένη και επιθετική. Πλέον προσπαθεί, είτε να αποφεύγει τα debate και τις συνεντεύξεις, είτε να μην απαντάει ουσιαστικά σε καμία ερώτηση. Η τελευταία της συνάντηση με δημοσιογράφο τοπικής εφημερίδας στο Πλίμουθ έγινε viral ως «τα τρία λεπτά του τίποτε».

 

Την ίδια στιγμή οι Εργατικοί χτίζουν το μομέντουμ τους. Αν και υπολείπονται σε όλες τις δημοσκοπήσεις, και σχεδόν όλοι προβλέπουν άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία της Μέι, κερδίζουν σε δύο μέτωπα που είναι πολύ σημαντικά. Είναι το δημοφιλέστερο κόμμα όσον αφορά τις πολιτικές τους (αυτές περιλαμβάνουν τα πάντα: αύξηση κατώτατου μισθού, κατάργηση φοιτητικών διδάκτρων, επιδόματα για τους ηλικιωμένους). Επίσης αναμένεται να τους ψηφίσουν μαζικά οι νέοι. Παρόλα αυτά, έχουν και μεγάλες δυσκολίες. Καταρχάς, δεν είναι βέβαιο πόσο αξιόπιστες είναι οι δημοσκοπήσεις ως προς την άνοδο τους. Παραδοσιακά το κόμμα αυξάνει τα ποσοστά του λίγο πριν τις κάλπες, χωρίς όμως η δυναμική του να μεταφράζεται πάντα και σε ψήφους την ημέρα των εκλογών.

 

Δεύτερον, το ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας με το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας, σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας δεν αρέσει καθόλου σε όσους αντιτίθενται στη διάλυση του Ηνωμένου Βασιλείου. Για την ακρίβεια, οι στενοί ιδεολογικοί δεσμοί Labour-SNP, υπήρξαν ένας από τους λόγους που εκμεταλλεύτηκαν πετυχημένα οι Τόρις στην καμπάνια τους, ώστε να κερδίσουν τις εκλογές του 2015. Τρίτον, η προβληματική πρόσληψη του Τζέρεμι Κόρμπιν από την κοινή γνώμη, με έναν τρόπο που όσοι δεν έχουν βιωματική σχέση με με την πολιτική ζωή της Βρετανίας, είναι δύσκολο να συλλάβουν. Ο αρχηγός των Εργατικών θεωρείται εξαιρετικά παράδοξη επιλογή για πρωθυπουργός. Το βασικό ερώτημα που θέτουν οι Συντηρητικοί στους ψηφοφόρους είναι αν μπορούν πράγματι να φανταστούν τον Κόρμπιν να διαβαίνει το κατώφλι της Ντάουνινγκ Στριτ.  

 

Αντιθέτως, η Ευρωπαϊκή Ένωση, μάλλον τον περιμένει με ανοιχτές αγκάλες, αφού ο διαπραγματευτης της ΕΕ, Μισέλ Μπαρνιέ εμφανίζεται έτοιμος να αναβάλλει την έναρξη των διαπραγματεύσεων σε περίπτωση που ο Κόρμπιν εκλεγεί πρωθυπουργός.

 

Οι βρετανικές εκλογές ακολουθούν τον κανόνα όλων των προηγούμενων αναμετρήσεων στις οποίες προέκυψε αναπάντεχο αποτέλεσμα. Λίγες μέρες πριν την αναμέτρηση, το αδιανόητο αρχίζει να συζητιέται ως πιθανό ενδεχόμενο, χωρίς όμως σχεδόν κανείς να πιστεύει ότι θα συμβεί. Ο Κόρμπιν είναι ακόμη πολύ πίσω, αλλά έξι μέρες, στην πολιτική είναι αρκετός χρόνος.

 

Snapshot. Οι εκλογές σε μία φωτογραφία, δημοσκόπηση ή βίντεο

Θύμιος Τζάλλας.

Αντιμέτωπη με την ακυβερνησία η Βρετανία εάν επιβεβαιωθεί η YouGov.

 

Πριν από ένα μήνα, το στοίχημα για την Τερέζα Μι ήταν αν θα εξασφάλιζε αυτοδυναμία με τριψήφιο νούμερο εδρών. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν τη διαφορά με τους Labour να ξεπερνά τις είκοσι μονάδες. Χθες, η εταιρία Yougov βασισμένη σε ένα μοντέλο πρόβλεψης ανά εκλογική περιφέρεια, υποστήριξε ότι οι Συντηρητικοί ίσως χάσουν και την αυτοδυναμία που είχαν στην προηγούμενη Βουλή. Είχε προηγηθεί η δημοσκόπηση της περασμένης Παρασκευής από την ίδια εταιρία που έδειχνε τη διαφορά με τους Εργατικούς να έχει μειωθεί στις πέντε μονάδες.

Αν επαληθευτεί το σενάριο, η Μεγάλη Βρετανία θα οδηγηθεί σε ακυβερνησία, δέκα ημέρες πριν από την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων για το Brexit.  

Όμως, τα σενάρια που ακούγονται είναι πάρα πολλά για να μπορέσει να βγάλει κανείς άκρη. Τέσσερις διαφορετικές εταιρίες προβλέπουν πλειοψηφία για τους Συντηρητικούς που θα αγγίξει ή ξεπεράσει τις 100 έδρες. Η διαφορά (πάντα υπέρ των Τόρις) κυμαίνεται ανάμεσα στις 5 και τις 14 μονάδες.  

Οι εκλογές ήταν σίγουρες για τη Μέι, οι ίδιοι οι Εργατικοί έλεγαν ότι το ζητούμενο δεν είναι η ήττα της. Τώρα τρέχουν να προλάβουν. Ο Κόρμπιν ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά χθες την απόφασή του να συμμετάσχει τελικά στο αποψινό τηλεοπτικό ντιμπέιτ των αρχηγών, παρά την απουσία της πρωθυπουργού. Είναι σαν η προεκλογική περίοδος να έχει μόλις ξεκινήσει.

Θύμιος Τζάλλας.

Brexit και βρετανικές εκλογές, εβδομάδα 20-26 Μαΐου

 

Στις αρχές της εβδομάδας η Τερέζα Μέι είχε μπλέξει άσχημα. Η διαφορά με τους Εργατικούς μειώθηκε από 21 σε 13 μονάδες, η ανακοίνωση των μέτρων του προγράμματος της για όσους ηλικιωμένους χρειάζονται ιατρική περίθαλψη πήρε τον τίτλο «Φόρος Άνοιας», και αφού υποχρεώθηκε σε μία αγρίως δύσκολη συνέντευξη με τον Άντριου Νιλ (γνωστό βασανιστή πολιτικών, αλλά και του κομμωτή του), αναγκάστηκε να κάνει αυτό που δεν πρέπει ποτέ να κάνει πολιτικός στη Μεγάλη Βρετανία. U-Turn. Αναστροφή στην επίσημη μετάφρασή της, κωλοτούμπα στην ελληνική πολιτική αργκό.

Εδώ και δεκαετίες το κοινό κορυφώνει τη διασκέδαση του μπροστά στο θέαμα ενός πολιτικού που αναδιπλώνεται εντυπωσιακά.  Η Τερέζα Μέι υποχρεώθηκε σε αυτό που η Μάργκαρετ Θάτσερ έγινε γνωστή επειδή δεν έκανε ποτέ, και μάλιστα για πρώτη φορά σε προεκλογική περίοδο,

όπως θύμισε στο εκλογικό κοινό, μέσω του λογαριασμού του στο twitter (!) ο 93χρονος εκλογολόγος Σιρ Ντέβιντ Μπάτλερ.

Την ίδια μέρα οι Εργατικοί είδαν 90.000 νέους ψηφοφόρους και υποστηρικτές τους να εγγράφονται στους εκλογικούς καταλόγους, και είπαν στους φοιτητές ότι θα καταργήσουν τα δίδακτρα για τον πρώτο χρόνο σπουδών από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Μετά όμως, η πραγματικότητα πήρε τη δική της άγρια στροφή. Τη Δευτέρα είχαμε το τρομοκρατικό χτύπημα του Μάντσεστερ, και θα το έχουμε πια για πάντα, ως τραγικό σημείο αναφοράς στη νεότερη Βρετανική ιστορία.  Η προεκλογική δραστηριότητα ανεστάλη μετά από τηλεφωνική επικοινωνία της Μέι με τον Κόρμπιν στις 4 το πρωί της Τρίτης. Και λίγες ώρες αργότερα ο στρατός, αντί να εμφανιστεί στο Γιβραλτάρ όπως είχε ζητήσει στις αρχές Απριλίου ο πρώην αρχηγός των Συντηρητικών Μάικλ Χάουαρντ, εμφανίστηκε στο κέντρο του Λονδίνου.

. Ο προεκλογικός χρόνος γύρισε λίγες ώρες πριν την ανακοίνωση του προγράμματος των Συντηρητικών, στον Τέλεγκραφ ο οποίος την περασμένη Παρασκευή αποκάλυπτε ότι οι Βρετανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν φάκελο για τον Κόρμπιν εξαιτίας των δεσμών του με τον ΙΡΑ. Τα ερωτήματα για την αξιοπιστία του αρχηγού των Εργατικών επανήλθαν χθες, στο γνωστό μοτίβο που είχε καλλιεργήσει η ίδια η Μέι λέγοντας ότι ο αντίπαλος της είναι επικίνδυνος για την Ντάουνινγκ Στριτ γιατί δεν του αρέσει ιδιαίτερα η πατρίδα του.

Προς το παρόν πάντως, ο Κόρμπιν είναι επικίνδυνος για την ίδια. Η τελευταία δημοσκόπηση δείχνει τη διαφορά στις  5 μονάδες, και ο Κόρμπιν στη σημερινή του ομιλία θα επιμείνει: υποστηρίζει ότι η αιτία για τις τρομοκρατικές επιθέσεις είναι η εξωτερική πολιτική της Μεγάλης Βρετανίας. Η προεκλογική εκστρατεία έχει αρχίσει ξανά. Για την ακρίβεια από χθες, με την ανακοίνωση του προεκλογικού προγράμματος του UKIP, το οποίο ζητά τα αστέρια στους ελέγχους καλής διαγωγής των μαθητών να μην είναι πια κίτρινα, γιατί παραπέμπουν στη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις σκοτεινές στιγμές η γελοιότητα λάμπει λίγο πιο πολύ.

Snapshot: Οι εκλογές σε μία φωτογραφία, μία δημοσκόπηση ή ένα βίντεο

Θυμιος Τζάλλας.

Brexit και βρετανικές εκλογές, εβδομάδα 13-19 Μαΐου

Δύο ρεκόρ την τελευταία εβδομάδα στη Μεγάλη Βρετανία: πληθωρισμού και δικομματισμού. O πρώτος έφτασε στα επίπεδα του 2013, είναι πια στο 2,7%, και όλο ανεβαίνει. Και ο δικομματισμός, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, σημείωσε ρεκόρ 34ετίας, και ας τον είχαμε πρόωρα βγάλει στη σύνταξη το 2015. Ο κόσμος δηλαδή, αγοράζει ακριβότερα τα προϊόντα εξαιτίας του Brexit (4 στους 5 ανησυχούν για την άνοδο των τιμών), και στηρίζει σε ποσοστό ρεκόρ τα κόμματα που υπόσχονται να το φέρουν εις πέρας. Μάλιστα.

Έτσι εξηγείται και το τρίτο, και πλέον εντυπωσιακό ρεκόρ της εβδομάδας. Η στήριξη στο Brexit έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που οι Βρετανοί ξεκίνησαν τη συζήτηση για το αν θα φύγουν. Μέσα σε έναν μήνα, η υποστήριξη για έξοδο από την ΕΕ έφτασε από το 44%, στο 68%. H Μέι είχε πει ότι το Brexit θα ένωνε τους Βρετανούς, και την πίστεψαν ελάχιστοι. Οι εθνικές εκλογές όμως, είναι πάντα εθνικές.

Η αξιοποίησή από τη Μέι της διαρροής των διαπραγματεύσεων για το Brexit, με το επιχείρημα του δήθεν οργανωμένου σχεδίου επηρεασμού του αποτελέσματος, έχουν ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον εθνικό χαρακτήρα της αναμέτρησης. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρωθυπουργός, στην ανακοίνωση του προγράμματος των Συντηρητικών, ανέφερε το Brexit έντεκα φορές και μόλις μία το όνομα του κόμματος της.

Για να υπάρξει όμως ισχυρός δικομματισμός (σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην ασχολείται κανείς με το χθεσινοβραδινό debate των υπόλοιπων αρχηγών) χρειάζονται δύο. Οι Εργατικοί μείωσαν τη διαφορά κατά 8 μονάδες, χωρίς όμως να απειλούν ακόμη τους Τόρις. Οι παροχές του Κόρμπιν στον τομέα της υγείας, των εργασιακών δικαιωμάτων και της παιδείας είχαν θετικό αντίκτυπο.

H άνοδος του Brexit σημαίνει ότι η δεξαμενή από την οποία μπορούν να αντλήσουν ψήφους οι Remainers είναι πολύ μικρή. Οι Φιλελεύθεροι έχουν πέσει σε μονοψήφια νούμερα, και το περίφημο κόμμα του κέντρου αναβάλλεται για μετά τις εκλογές. Οι Blairites βουλευτές ετοιμάζονται για τη διάσπαση, και ψάχνουν να βρουν αρχηγό. Αν περιμένουν από τον ίδιον τον Μπλερ, αδίκως χάνουν τον χρόνο τους, στις δημοσκοπήσεις είναι πιο τοξικός από τον ραδιενεργό Κόρμπιν.

Μεσοβδόμαδα, προέκυψε και ένα τέταρτο ρεκόρ, ενδεικτικό της σύγχυσης που επικρατεί για τον αντίκτυπο του Brexit στη βρετανική οικονομία. Η απασχόληση είναι στα υψηλότερα επίπεδα από το 1975, αλλά οι μισθοί μειώνονται. Ένας γρίφος για την επόμενη κυβέρνηση, στην οποία ίσως να μην συμμετάσχει ο υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ. Τσακώθηκε με Νικ Τίμοθι, τον στενότερο συνεργάτη της Τερέζα Μέι, και πιθανώς να ακολουθήσει και εκείνος την προαλειφόμενη πορεία του υπουργού Brexit, Ντέιβιντ Ντέιβις.

Αν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν, η Τερέζα Μέι θα κυριαρχήσει απόλυτα στο πολιτικό σκηνικό, έχοντας γύρω της νέους βουλευτές, οι οποίοι θα της χρωστάνε την εκλογή τους, αλλά θα είναι επίσης ένθερμοι υποστηρικτές του Brexit -ο αφανισμός του UKIP έρχεται με το αντίστοιχο τίμημα για τον χαρακτήρα του κόμματος.

Στην άλλη πλευρά, μία γυναίκα εξακολουθεί να κυριαρχεί, αλλά για λάθος λόγους. Η εμβληματική Ντάιαν Άμποτ των Εργατικών συνεχίζει, σαν παράλληλη ηρωίδα σε κωμωδία. Πριν μερικές ημέρες μπέρδεψε τα νούμερα του προϋπολογισμού, και τώρα την έξοδο σε εκδήλωση.
Snapshot: Οι εκλογές σε μία φωτογραφία, μία δημοσκόπηση ή ένα βίντεο

Θύμιος Τζάλλας

Brexit και βρετανικές εκλογές, εβδομάδα 6-12 Μαΐου

Την περασμένη Πέμπτη, οι Εργατικοί έγιναν το πρώτο κόμμα αξιωματικής αντιπολίτευσης που χάνει τρεις συνεχόμενες αναμετρήσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση. Αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, ο Τζέρεμι Κόρμπιν έσπευσε στο Μάντσεστερ για ένα πολύτιμο τηλεοπτικό πλάνο με τον Άντι Μπέρναμ, έναν από τους ελάχιστους Εργατικούς που νίκησαν. Το ίδιο βράδυ, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του BBC, οι Βρετανοί είδαν τον Κόρμπιν ανάμεσα σε περιχαρείς οπαδούς του κόμματος. Όχι όμως τον Μπέρναμ. «Έπιασε ήδη δουλειά», είπε ο αρχηγός των Labour στους δημοσιογράφους. O νέος δήμαρχος του Μάντσεστερ όμως, δεν δούλευε. Έπινε μπύρες για να γιορτάσει σε παμπ παραπλεύρως, και τουίταρε μάλιστα και τα σχετικά ενσταντανέ.

Όπως ακριβώς και ο δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Καν, έναν χρόνο πριν, με τα δικά του μεθεόρτια, έτσι και ο Μπέρναμ δεν θέλει ο κόσμος να τον βλέπει πλάι στον Κόρμπιν. Όταν τον αποφεύγουν εκείνοι που έχουν ήδη κερδίσει, μπορεί να φανταστεί κανείς τι περνάνε όσοι διεκδικούν τώρα την εκλογή τους.

Οι υποψήφιοι βουλευτές διαμαρτύρονται ότι η αναφορά του ονόματος του αρχηγού τους, όταν χτυπάνε τις πόρτες των ψηφοφόρων, είναι ραδιενεργός. O αρχηγός των Labour είναι ο λιγότερο δημοφιλής αρχηγός κόμματος στη Μεγάλη Βρετανία, πιο κάτω και από από τον Πολ Νάταλ του UKIP.

Το Σαββατοκύριακο ο Κόρμπιν αραίωσε τις εμφανίσεις του, και στο προσκήνιο βρέθηκε ο νούμερο 2 στο κόμμα, Τζον Μακντόνελ. Μαζί του, έκανε την εμφάνισή του και ένα πρόσφατο βίντεο στο οποίο δήλωνε μαρξιστής. Σε μία χώρα ιστορικά αφιλόξενη στον κομμουνισμό, αυτά ακούγονται κινέζικα. Στην κυριολεξία. Πρόσφατα, ο Μακντόνελ είχε διαβάσει αποσπάσματα από το Μικρό Κόκκινο βιβλίο του Μάο στη Βουλή, και με μια θεατρική χειρονομία, το πέταξε μπροστά στον τότε υπουργό Οικονομικών Τζορτζ Όζμπορν.

Οι σύντροφοι πάντως του ηγετικού διδύμου, δεν ακολουθούν το παράδειγμα του Μάο, αλλά του Στάλιν, του πρώτου διδάξαντα στην εξαφάνιση μέσω photoshop των ανεπιθύμητων συντρόφων. Οι σύγχρονοι Labour, εξαφανίζουν το όνομα του Κόρμπιν από τα φυλλάδια τους.

Οι Εργατικοί σβήνουν τον αρχηγό τους, και η Μέι το κόμμα της. Το όνομα Conservatives αντικαταστάθηκε σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις από το Theresa May’s Team, ενώ η πρωθυπουργός επέβαλλε στους υποψηφίους να χρησιμοποιούν για την προβολή τους, υλικό με το όνομά της.

Οι Συντηρητικοί δεν ανησυχούν μόνο για την εξαφάνιση του ονόματος του κόμματος, αλλά και βασικών του αρχών, αφού η Μέι υποστήριξε ότι η υπεράσπιση της ελεύθερης αγοράς δεν είναι πια ιδεολογικό τοτέμ για τους Τόρις. Η πρωθυπουργός, στην πιο πολυσυζητημένη παρέμβαση της αυτή την εβδομάδα, είπε ότι θα βάλει πλαφόν στους λογαριασμούς γκαζιού και ρεύματος, πολιτική που ο προκάτοχός της, Ντέιβιντ Κάμερον, είχε χαρακτηρίσει μαρξιστική, όταν την διαφήμισαν οι Εργατικοί το 2015.

Οι Labour περιέλαβαν ξανά τη δέσμευση στο μανιφέστο τους, το οποίο, για πρώτη φορά στα χρονικά, διέρρευσε στον Τύπο. Είναι το πιο αριστερό μανιφέστο των Labour, από την εποχή του Μάικλ Φουτ. Το δικό του, λίγο πριν τη συντριπτική ήττα του από τη Θάτσερ, είχε χαρακτηριστεί το «πλέον μακροσκελές σημείωμα αυτοκτονίας στην ιστορία». Τότε, ανάμεσα στα άλλα, οι Εργατικοί είχαν υποσχεθεί άμεση έξοδο από την ΕΕ. Τριανταπέντε χρόνια μετά, το ζήτημα «τακτοποιήθηκε», όπως υποστήριξε την Τρίτη ο Κόρμιπν.

Θα τα πει και στην τηλεόραση στις 2 Ιουνίου, στο μοναδικό ντιμπέιτ, το οποίο θα διεξαχθεί αλά Βρετανικά. Κόρμπιν και Μέι θα απαντήσουν στις ερωτήσεις του κοινού, σε δύο ανεξάρτητα διαδοχικά sessions, χωρίς να συναντηθούν μεταξύ τους. Είναι το δεύτερο τηλεοπτικό ντιμπέιτ που γίνεται με αυτόν τον τρόπο, το πρώτο όμως στο οποίο και οι δύο υποψήφιοι θα κληθούν να εξηγήσουν την ακριβή σχέση τους με τον Μαρξ.

Snapshot: Οι εκλογές σε ένα σκίτσο, μία δημοσκόπηση  ή ένα βίντεο

Θύμιος Τζάλλας.

Brexit και βρετανικές εκλογές, εβδομάδα 29 Απριλίου-5 Μαΐου

Στις 28 Απριλίου του 2011 ο Έντ Μπολς, τότε σκιώδης υπουργός Οικονομικών των Εργατικών, πληκτρολόγησε το όνομα του στο twitter, με σκοπό να ψάξει άρθρα για εκείνον. Αντί για search, πάτησε tweet. Εδώ και έξι χρόνια, η 28η Απριλίου γιορτάζεται από τον Βρετανικό πολιτικό κόσμο ως η Ed Balls Day. Ο Μπολς αποσύρθηκε από την πολιτική, αναζήτησε για λίγο την τύχη του στον χορό, αλλά οι μετριοπαθείς Labour δεν έχουν πάψει να τον περιμένουν.

Στη θέση του εμφανίστηκε την Πρωτομαγιά, ο Τόνι Μπλερ, είκοσι χρόνια ακριβώς από την ιστορική του νίκη το 1997.  Αυτή τη φορά, όχι ως υποψήφιος, αλλά ως επιφανής αντί-Brexiter. Υπενθύμισε, εμμέσως πλην σαφώς, στους συντρόφους του πως χάρις στον ίδιο, εκείνη την Παρασκευή του ‘97, είχαν ξυπνήσει νικητές, και με τα ποσοστά που συγκεντρώνει σήμερα η Μέι.

Ως υποψήφιος, επέστρεψε όμως ο Βινς Κέιμπλ, ηγετικό στέλεχος των Lib Dems. Ο πρώην υπουργός Επιχειρήσεων και Καινοτομίας, πολιτικός ευρείας αποδοχής στη Μεγάλη Βρετανία, ως δάσκαλος στα οικονομικά (και στον χορό) προειδοποίησε τους συμπατριώτες του: «Hard Brexit και υγιής οικονομία δεν πάνε μαζί,  βαδίζουμε προς κραχ, χειρότερο από το 2008».  

Παραδόξως, εκείνος που συμφωνεί μαζί του για το ρίσκο της διαπραγμάτευσης, είναι ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος μετέφερε στον Telegraph το Σάββατο, τη δική του πικρή εμπειρία, όταν πήγε να τα βάλει με την Ευρώπη.

H τελευταία φορά που οι συντηρητικοί αναγνώστες της εφημερίδας άκουσαν κάποιον δεξιό να τους μιλάει για τον Βαρουφάκη, ήταν όταν ο Τζορτζ Όζμπορν μετέφερε την άποψή του για τον πρώην ομόλογό του. O υπουργός Οικονομικών του Κάμερον είχε υποστηρίξει ότι ο λόγος για τον οποίον οι Εργατικοί αναζητούν τις οικονομικές συμβουλές του Βαρουφάκη, είναι «γιατί μάλλον ο Μίκι Μάους είναι απασχολημένος».

Ο Γιάνης όμως δεν κοιτάει κόμματα, όταν είναι να βοηθήσει. Γι’ αυτό έδωσε και στη Μέι έξι συμβουλές διαπραγμάτευσης μέσω του Guardian. Στο ίδιο φύλλο, ο δημοσιογράφος Πολ Μέισον χαρακτήρισε το καινούργιο βιβλίο του Γιάνη, ως μία από τις καλύτερες πολιτικές βιογραφίες όλων των εποχών.

Ο remainer Μέισον υιοθετεί αυτούσιο το πολιτικό αφήγημα του Βαρουφάκη, ακόμη όμως δεν έχει εξηγήσει στους Βρετανούς, αλλά και στους Έλληνες, γιατί η Ευρώπη είναι νεοφιλελεύθερη για την Ελλάδα, αλλά προστάτιδα των δικαιωμάτων των εργαζομένων στη Μεγάλη Βρετανία.  

Μία αντίφαση που κυνηγάει από το δημοψήφισμα τους ριζοσπάστες Εργατικούς. Όπως άλλωστε, και η παροιμιώδης από μέρους τους απαξίωση των οικονομικών δεδομένων, ανάγλυφη σε κωμικό βαθμό, στη μέχρι στιγμής κορυφαία συνέντευξη της προεκλογικής περιόδου. Η Ντάιαν Άμποτ μπέρδεψε τόσο πολύ το κόστος της πρόσληψης νέων αστυνομικών, ώστε ντρέπεσαι να βλέπεις το απόσπασμα, σαν δραματική σκηνή σε κωμική βιντεοταινία.

Σε αυτό δηλαδή που εξελίσσεται η σύγκρουση της Μέι με τον Γιουνκέρ. Εκείνος της είπε ότι η Ευρώπη δεν είναι λέσχη του γκολφ για να φεύγει κανείς όποτε θέλει, και η Μέι του απάντησε ότι θα διαπιστώσει πολύ σύντομα γιατί τη λένε «φοβερά δύσκολη γυναίκα». Ο χαρακτηρισμός ανήκει στον Κένεθ Κλαρκ, τον μοναδικό βουλευτή των Συντηρητικών που καταψήφισε το άρθρο 50, αφού πρώτα πέρασε γενεές δεκατέσσερις τους Leavers στο κόμμα του, νομίζοντας ότι το μικρόφωνο του ήταν κλειστό.

Τη Μέι πάντως δεν την ενοχλούν όσοι την προειδοποιούν για το κόστος, αλλά οι σαμποτέρ που το αυξάνουν χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση. Οι Βρυξέλλες ανέβασαν τον λογαριασμό του Brexit από 60 σε 100 δισεκατομμύρια ευρώ.

Θα είναι πράγματι το διαζύγιο του αιώνα, όπως έγραψε το Fact την Τρίτη, αν όχι σε δράμα, σίγουρα σε κόστος.
Snapshot: Οι εκλογές σε μία φωτογραφία, δημοσκόπηση ή ένα βίντεο

Θύμιος Τζάλλας.

Brexit και βρετανικές εκλογές, εβδομάδα 22-28 Απριλίου.

Την περασμένη Παρασκευή, η Μεγάλη Βρετανία πέρασε το πρώτο της 24ώρο από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης, χωρίς να χρειαστεί άνθρακα για το ρεύμα της. Δεν ήταν η μοναδική ιστορική μέρα της εβδομάδας. Τρεις μέρες αργότερα, το Κομμουνιστικό Κόμμα ανακοίνωσε ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του, από το 1920 οπότε ιδρύθηκε, δεν θα κατεβάσει υποψήφιο στις εκλογές. Θα στηρίξει -μαντέψτε- τους Labour του Τζέρεμι Κόρμπιν. Ο αρχηγός των Εργατικών έχει υποσχεθεί τέσσερις έξτρα αργίες, οπότε μπορεί αν θέλει να κηρύξει τις δύο μέρες εθνικές επετείους.

Οι άλλες δύο αργίες ανήκουν στους Τόρις με όσα, εξίσου ιστορικά, επίκεινται να τους συμβούν. Για πρώτη φορά από το 1850, το κόμμα ετοιμάζεται να κερδίσει την Εργατική Ουαλία. Αντίστοιχα πρωτόγνωρα είναι και τα δημοσκοπικά ευρήματα στη Σκωτία. Αν επιβεβαιωθούν, βάζουν τέλος στο κλισέ που λέει ότι οι συντηρητικοί βουλευτές είναι σπανιότερο είδος από τα δύο Panda που υπάρχουν στη χώρα. Ο Ντέιβιντ Μαντέλ θα αποκτήσει παρέα.

Οι ανανεωμένοι Σκωτσέζοι Συντηρητικοί, υπό την ηγεσία της Ρουθ Ντέιβιντσον, της πιο ταλαντούχου πολιτικού αυτή τη στιγμή στη Μεγάλη Βρετανία, ίσως στερήσουν 12 έδρες από το SNP. Αν οι Συντηρητικοί τα καταφέρουν σε Σκωτία – Ουαλία, οι εκλογές θα χάσουν τον κατά τόπους εθνικό τους χαρακτήρα, και η άνοδος των εθνικιστικών κομμάτων, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, θα ανακοπεί.

Ήδη η αρχηγός του SNP Νίκολα Στέρτζον άρχισε να αποσυνδέει το αίτημα της για δημοψήφισμα από το αποτέλεσμα των εκλογών. Το ίδιο έκανε και ο Γκι Φερχόφσταντ, αλλά για το Brexit. Ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υποστήριξε ότι η διαφαινόμενη νίκη της Μέι δεν θα έχει αντίκτυπο στις διαπραγματεύσεις. Πράγματι, η Μέρκελ δεν φάνηκε να επηρεάζεται ιδιαίτερα χθες, στην πρώτη της ουσιαστικά σύγκρουση με τη Μέι.

Ίσως οι πιο σημαντικές εκλογές για το ευρωπαϊκό μέλλον της Βρετανίας να έχουν ήδη διεξαχθεί κατά το ήμισυ σε άλλη χώρα. O Μακρόν έχει περιγράψει το Brexit ως έγκλημα. Αυτά ακούνε οι Βρετανοί Κεντρώοι όλων των κομμάτων, και δηλώνουν σύντροφοι του Γάλλου πολιτικού. Το ρεκόρ έχει ένας φιλελεύθερος συντηρητικός, ο Τζορτζ Φρίμαν, επικεφαλής Πολιτικού Σχεδιασμού των Τόρις, που πρόλαβε να τουϊτάρει τέσσερις φορές μέσα σε μία ώρα το βράδυ της Κυριακής ότι ο Εμάνουελ είναι φίλος του.

Ο Εμανουέλ όμως, είναι και Γάλλος, γι’ αυτό και πλέον αναζητείται στη Βρετανική του εκδοχή. Αν φυσικά είναι κανείς αρκετά θαρραλέος για να αναλάβει το εγχείρημα της ανάκλησης του Brexit με το κλίμα που επικρατεί στη χώρα. Η Daily Mail στο πιο πολυσυζητημένο μέχρι στιγμής πρωτοσέλιδο της προεκλογικής περιόδου, περιέγραψε ως σαμποτέρ τους πολιτικούς που αντιτίθεται στην εθνική προσπάθεια εξόδου από την ΕΕ.

Η κατηγορία για εσχάτη προδοσία συνέπεσε χρονικά με την πρόταση της Γκιζέλα Άλεν, υποψήφιας του UKIP στις τοπικές εκλογές στη Γλασκόβη, για επαναφορά της θανατικής ποινής. Η Μεγάλη Βρετανία οφείλει την κατάργησή της στον Ρόι Τζένκινς. Τον πολιτικό των Labour που πέτυχε τις ιστορικές φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις των ‘60s, εγκατέλειψε το κόμμα του όταν αυτό στράφηκε στη ριζοσπαστική αριστερά το 1981, και ίδρυσε το κεντρώο, και για μερικούς μήνες ακαταμάχητο SDP. Συνετρίβησαν άπαντες το 1983, από τη Μάργκαρετ Θάτσερ.

34 χρόνια αργότερα, το έργο είναι το ίδιο. Αναζητείται μόνο κάποιος Μακρόν για τον ρόλο του Τζένκινς.  Ο Κόρμπιν υποδύεται τον παλιό του σύντροφο Μάικλ Φουτ, και η Μέι τη σιδηρά κυρία. Για να μην μείνει μάλιστα σε κανέναν αμφιβολία, φρόντισε να επαναλάβει 38 φορές τη λέξη strong στην ώρα της πρωθυπουργού την Τετάρτη.  

Snapshot Οι εκλογές σε ένα βίντεο, μία δημοσκόπηση ή μία εικόνα

Θύμιος Τζάλλας
Ο Θύμιος Τζάλλας είναι πολιτικός επιστήμονας και συνεργάτης της Hansard Society