Γράφει ο Χρήστος Κίσσας*
Το ευχάριστο σ’ αυτή τη χώρα είναι ότι δεν βαριέσαι ποτέ. Πάντα υπάρχει κάτι να σε κάνει να
ευθυμήσεις, ακόμη και όταν συνήθως δεν συμβαίνει τίποτα, όπως τις ημέρες των καλοκαιρινών
διακοπών.
Σήμερα, για παράδειγμα, διαβάζουμε στην Καθημερινή ότι η κυβέρνηση επεξεργάζεται
νομοσχέδιο για το διορισμό με αξιοκρατικά κριτήρια των διοικήσεων των δημοσίων φορέων και το
υπουργείο Υγείας επεξεργάζεται τα κριτήρια επιλογής των διοικητών νοσοκομείων. Η αξιολόγηση,
σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα γίνεται σε τρία στάδια: ανάλυση βιογραφικών, συνέντευξη σε
επιτροπή «ενδεχομένως και γραπτή» (sic) και τελική επιλογή από τον υπουργό, μεταξύ των τριών
επικρατέστερων υποψηφίων όπως αυτοί θα έχουν αξιολογηθεί στα προηγούμενα δυο στάδια.
Όλα αυτά για να καταλήξουμε πάλι στην επιλογή κάποιων κομματικών στελεχών, των οποίων ο
βασικός λόγος ύπαρξης θα είναι να βρίσκουν κρεβάτι ή ‘τραπέζι’ (χειρουργικό), κατόπιν
τηλεφωνήματος από το υπουργείο, προς εξυπηρέτηση κατά προτεραιότητα των πελατών των
κομματικών γραφείων. Το θέμα είναι τόσο φαιδρό όσο και παλιό. Χρόνια, δεκαετίες ίσως, ακούμε
ότι οι διοικητές των μονάδων υγείας θα τοποθετούνται με διαφανή και αντικειμενικά κριτήρια. Και
άλλα τόσα χρόνια βλέπουμε στην πράξη, σε μεγάλο τουλάχιστον ποσοστό, να βολεύονται
αποτυχόντες βουλευτές, πρώην πιλότοι ελικοπτέρων, ιδιοκτήτες βουλκανιζατέρ, μία κυρία με
λουκουμαντζίδικο κλπ. Και φυσικά να γελούν όλοι με το θέαμα, έχοντας πλέον συνηθίσει σ’ αυτή
την πρακτική, αλλά συγχρόνως να το θεωρούν «φυσιολογικό», αφού το πολιτικό μας σύστημα,
ανεξαρτήτως κομμάτων και κυβερνήσεων, θεωρεί δικαίωμά του αφενός να «αποκαθιστά» τους
κομματικούς του φίλους και αφετέρου να εξυπηρετεί τους «πελάτες» του.
Τώρα λοιπόν θα μπουν κριτήρια, που θα είναι, υποτίθεται, κάποια ελάχιστα τυπικά προσόντα,
όπως ο μεταπτυχιακός τίτλος, ενώ θα περιοριστούν τα «γνωστικά αντικείμενα» για να μην
επιλέγονται, όπως μέχρι σήμερα, θεολόγοι, πτυχιούχοι φυσικής αγωγής κλπ. Δηλαδή θα χρειάζεσαι
πτυχίο λχ. οικονομικών επιστημών για να διοικήσεις ένα νοσοκομείο. Κι ας μην ξέρεις το παραμικρό
για την οργάνωση και τη λειτουργία μιας μεγάλης μονάδας υγείας. Κι ας υπογράφεις στα τυφλά τα
εντάλματα πληρωμής εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ που αφορούν νοσηλευτικό υλικό του οποίου θα
αγνοείς πλήρως τη χρησιμότητα και τις ποσότητες σχετικά με το επίπεδο δραστηριότητας του
νοσοκομείου. Και θα ρωτάς τον πχ. διευθυντή της καρδιολογικής κλινικής «γιατί γιατρέ μου όλοι οι
βηματοδότες που μου φέρνεις υπογράψω είναι διπλού ηλεκτροδίου, αθλητές ετοιμάζεις για να
προπονήσεις;» και θα σου απαντά «γιατί εμείς εδώ έτσι συνηθίζουμε»· κι εσύ θα υπογράφεις το
χαρτί κι ας είναι άχρηστοι και ακριβότεροι (Ψέματα λέω, οι περισσότεροι διοικητές δεν ξέρουν τι
είναι οι βηματοδότες διπλού ηλεκτροδίου και υπογράφουν ό,τι τους φέρουν χωρίς να ρωτάνε.
Εξάλλου, δεν τους συμφέρει να τα χαλάσουν με τον διευθυντή της κλινικής, διότι αύριο θα πρέπει
να του ζητήσουν το ρουσφέτι που θα τους έχουν ζητήσει να κάνουν).
Φυσικά, τα κριτήρια θα μπορούσαν αντί για πτυχία «περιορισμένων γνωστικών πεδίων» να
αφορούν προϋπηρεσία σε μονάδες υγείας, όπως είναι οι μεγάλες ιδιωτικές κλινικές κλπ. Αλλά
πιστεύει κανένας ότι σοβαροί άνθρωποι, με όλα τα τυπικά προσόντα συν τη γνώση του
συγκεκριμένου και εξαιρετικά πολύπλοκου αντικειμένου, βρίσκονται σε αφθονία στην ελεύθερη
αγορά; Και ότι περιμένουν με αγωνία πότε η εκάστοτε κυβέρνηση θα αποφασίσει να τους διορίσει
για μια θητεία δυο-τριών ετών, όταν μάλιστα η μέση διάρκεια ενός υπουργού υγείας είναι ενάμιση
με δυο χρόνια και ο επόμενος θα κάνει ό,τι μπορεί για να τους διώξει και να βάλει τους δικούς του,
επικαλούμενος πάλι κάποια νέα διαδικασία, ή ίσως την απόδοσή τους, την οποία όπως όλοι
γνωρίζουμε δεν μπορεί να μετρήσει; Όχι, δεν υπάρχουν τόσοι αφελείς, τουλάχιστον όχι τόσοι
πολλοί για να στελεχώσουν τις 200 περίπου μονάδες υγείας που διαθέτει η χώρα.
Για να πάμε λοιπόν στην ουσία του προβλήματος: όσα κριτήρια κι αν βάλουν, όσο κι αν «ντύσουν»
τις διαδικασίες για να τις κάνουν να φαίνονται αντικειμενικές, πάλι στα ίδια θα καταλήξουμε,
ενδεχομένως με κάπως λιγότερες κωμικές και κραυγαλέες επιλογές απ’ αυτές που βλέπουμε
σήμερα. Διότι η ουσία είναι ότι τα νοσοκομεία και οι άλλες μονάδες υγείας δεν χρειάζονται
«διοικητές». Σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα, ο θεσμός των διορισμένων διοικήσεων σε τόσο
απαιτητικές θέσεις είναι εντελώς παρωχημένος. Τα νοσοκομεία χρειάζονται μόνιμες υπηρεσιακές
διοικήσεις από στελέχη του χώρου της υγείας, προερχόμενα και από το δημόσιο και από τον
ιδιωτικό τομέα, που έχουν σπουδάσει management υπηρεσιών υγείας και κάνουν την καριέρα τους
στο χώρο αυτό. Ίσως μια μέρα να φτάσουμε κι εκεί, πάντως όχι πολύ σύντομα.
Προς το παρόν πάντως θα απολαύσουμε τη μαεστρία των συντακτών του νέου νομοσχεδίου να μας
παρουσιάσουν τις κομματικές επιλογές ως «αντικειμενικά κριτήρια». Και μόνο το ότι η τελική
επιλογή θα γίνεται από τον υπουργό, (ο οποίος υποτίθεται ότι θα έχει το χρόνο να αναλύσει τρία
επί 200, δηλαδή περίπου 600 βιογραφικά), μας προδιαθέτει για το τί θα ακολουθήσει.
Ο κ.Κίσσας είναι τ. Διοικητής Δημόσιου Νοσοκομείου
Για να λαμβάνετε στο εμέηλ σας τις σημαντικότερες ειδήσεις της ημέρας εγγράφεστε, δωρεάν, εδώ.
