Σημειώσεις

Η Ευρώπη σε (αργή) κίνηση

 

Hieronymus Bosch, Κήπος των Επίγειων Απολαύσεων. (Λεπτομέρεια)

Με αργούς ρυθμούς δείχνει να ξαναπαίρνει μπροστά η “Ευρώπη” του 2019.  Που της έμελλε να πληροφορηθεί, στο γύρισμα του χρόνου, ότι η Ουάσιγκτων δεν την αναγνωρίζει πλέον ως οιονεί κρατική οντότητα, αλλ’ ως απλό διεθνή οργανισμό (όπως ο ΟΟΣΑ, ή η Ταχυδρομική Ένωση: άρα όχι δικαιούμενη Πρεσβεία, απλώς Αντιπροσωπεία…). Πάντως… άμα προσέξει κανείς καλύτερα, τα πράγματα τίθενται και πάλι σε κίνηση. Με την παραδοσιακή Ευρωπαϊκή λογική της συνέχειας-που-δεν-είναι-ακριβώς-συνέχεια.

Δείτε για παράδειγμα το μέτωπο Μακρόν/ “Κίτρινων Γιλέκων”. Πήγαν κάπως πίσω οι κινητοποιήσεις (γιορτές), όμως επανήλθαν. Ήδη , δημιουργείται αντι-κίνημα, τα “Κόκκινα Φουλάρια”, με σύνθημα “Κίτρινα Γιλέκα, φτάνει πια!”. Έκανε πίσω η Κυβέρνηση (φορολογία καυσίμων, αφορολόγητο υπερωριών, sanpoudrage περιοχών), αλλά στην διαχείριση της κόντρας με τα Γιλέκα δείχνεται πυγμή. Προσέξτε όμως από πιο κοντά: μέσα στις γιορτές, η Κυβέρνηση Μακρόν-Φιλίπ (ο Εντουάρ Φιλίπ/Le barbu για τους Γάλλους, κινδύνεψε να πληρώσει για την κατάσταση που του ξέφευγε: αυτό έμεινε για αργότερα, στα πλαίσια ευρύτερου ανασχηματισμού ως φαίνεται) προχώρησε σε πρόσθετα μέτρα για τα εργασιακά. Επαναπροσδιορίζει προς το αυστηρότερο το πότε διακόπτεται το επίδομα ανεργίας, αμα ο άνεργος αρνηθεί “εύλογη πρόταση” απασχόλησης/offer raisonnable d’ emploi  διακόπτεται το επίδομα, επίσης, επί 1-2-4 μήνες, άμα ο άνεργος δεν εμφανισθεί 1-2-3 και περισσότερες φορές στον εκεί ΟΑΕΔ, γενικώς ξαναγράφεται η “Σύμβαση κατά της Ανεργίας”/Convention-chomage. Η Κυβέρνηση λεει ότι οι ρυθμίσεις αυτές τίθενται/τέθηκαν σε διαβούλευση: τα συνδικάτα μιλούν για μονομερή και δόλια (surnoise) προώθηση. Κοιτάξτε, τώρα, την ουσία: έστω καθημαγμένα, τα Γαλλικά συνδικάτα – οι “ρεφορμιστικές” CFDT και CFTC, η σκληρότερη CGT – βλέπουν τώρα τον πειρασμό να στοιχηθούν μαζί με τα “Κίτρινα Γιλέκα”, ή και μπροστά απ’ αυτά, κωδικοποιώντας τα αιτήματα. Α, ναι, και εκ των υστέρων συμπαρατάσσεται με τα Κίτρινα Γιλέκα το δίδυμο Ντι Μάιο – Σαλβίνι, από την γειτονική Ιταλία…

Δείτε ακόμη την ευθραυστότητα του συστήματος των Βρυξελλών: μόλις πηγε να ταχθεί ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλωντ Γιουνκέρ υπέρ της καθιέρωσης (πάντως υπέρ της συζήτησης για καθιέρωση…) ασφάλισης ανεργίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο – σε συζήτηση με Die Welt, δε, όχι κάπου σκόρπια – και προκλήθηκαν ανησυχίες. Πού αλλού; Σε Βερολίνο-Χάγη-Ελσίνκι. Παρευθύς το Γραφείο Τύπου της ΕΕ στις Βρυξέλλες “συμμάζεψε” την τοποθέτηση Γιουνκέρ, εντάσσοντας την ιδέα στο (συμφωνημένο ήδη…) Σχέδιο για δράσεις διαρθρωτικών προγραμμάτων βοήθειας και για αντιστάθμιση “ασύμμετρων” εξωτερικών σοκ (Καλά καταλάβατε , πρόκειται για τα κατάλοιπα του φιλόδοξου Σχεδίου Μακρόν). Ούτε γάτα, ούτε ζημιά.

Α, ναι, κινείται και κάτι ακόμη: πολλές, μα πολλές-πολλές τεχνικές προετοιμασίες για την περίπτωση τελικής αστοχίας στο Brexit μετά το διστακτικό μενουέττο της Κυβέρνησης Μαίη, δηλαδή για την περίπτωση ασύντακτης εξόδου. Τόσο πολλές και τόσο δημόσιες-δια-διαρροής προετοιμασίες, που θυμίζουν πανηγυρική υποδοχή του αδιεξόδου.προετοιμασίες, που θυμίζουν πανηγυρική υποδοχή.

Αντώνης Παπαγιαννίδης.

Όταν συγκλίνουν οι προκλήσεις

 

Η βδομάδα που πέρασε λειτούργησε ουσιαστικά σαν προεισαγωγή σε μια σειρά πυκνών ραντεβού της Ευρώπης. Χωρίς αίσθηση υπερβολής, μερικά απ’ αυτά μπορεί να αποβούν ραντεβού με την Ιστορία. Μετρήστε:

Δεν θα θέλαμε να πατήσουμε στο συναρπαστικό ναρκοπέδιο στο οποίο εξελίσσεται για την Τερέζα Μαίη, την Κυβέρνησή της αλλά και συνολικά την Μεγ. Βρετανία η συζήτηση στην Βουλή των Κοινοτήτων για το Brexit. Αν  και σοκάρει το γεγονός ότι στο γεμάτο παράδοση (αλλά και ουσία) αυτό καθίδρυμα ανακλήθηκαν στην τάξη (με 311 ψήφους έναντι 293) για προσβολή του σώματος/contempt υπουργοί της Κυβέρνησης : τεχνικά αυτό οφειλόταν στο ότι δεν δόθηκε στο σώμα η πλήρης νομική γνωμοδότηση που είχε στην διάθεσή της η Κυβέρνηση για την τελική ευθεία του Brexit. ουσιαστικά όμως η Βουλή επαναδιεκδίκησε (και ανέλαβε) τον έλεγχο της διαδικασίας από τα χέρια της κλονισμένης Κυβέρνησης Μαίη. Όμως, στην άλλη πλευρά της Μάγχης είχαμε αντίστοιχα βαρύ κλίμα. Στα επιτελεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου έχουν στηθεί μηχανισμοί 24ωρης παρακολούθησης όσο θα πλησιάζει η Τρίτη, 11 Δεκεμβρίου όπου (υποτίθεται ότι) θα ψηφισθεί η συμφωνία Λονδίνου/ΕΕ “27», μάλλον κλίνοντας προς την εκδοχή καταψήφισης/μη-συμφωνημένης διαχείρισης του Brexit. Δηλαδή, προετοιμασία για άτακτη αποχώρηση της Μεγ. Βρετανίας – “Here be monsters”που έγραφαν και οι αρχαίοι χάρτες!

Ακόμη πιο αιχμηρά, “έπεσε”η είδηση ότι το Δικαστήριο της ΕΕ – στην τωρινή φάση η εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα Κάμπος Σάντσες-Μπορδόνα  – με βάση αίτημα Σκωτσέζικου δικαστηρίου (Court of Session) που το κέντρισαν Βρετανοί βουλευτές, αποφάνθηκε πως η Μεγάλη Βρετανία θα μπορούσε (κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, με ερμηνεία του διαβόητου άρθρου 50 της Συνθήκης ΕΕ) και μόνη της, χωρίς δηλαδή την σύμφωνη γνώμη των εταίρων, να ανακαλέσει την υποβληθείσα αίτηση για αποχώρηση από την Ένωση. Πρόκειται για μια μείζονα νομική προσέγγιση που θα σχολιάζεται επί χρόνια, καθώς σπάει την κλειστότητα του δικαίου της ΕΕ, λέγοντας ότι ο θεμελιώδης κανόνας του διεθνούς δικαίου (consensus contrarius) υπερέχει των Ευρωπαϊκών αυτοδεσμεύσεων – πάντως ανοίγει δρόμους για συνολική επανεξέταση του Brexit. Εν τω μεταξύ, σε μια τυπικά Βρυξελλιανού τύπου επιλογή, η Τερέζα Μαίη ενθαρρύνεται να αναβάλει την ψηφοφορία της 11ης Δεκεμβρίου…

Συγκρινόμενη με αυτήν την προοπτική, η “απλή”διαδικασία διαδοχής της Άνγκελας Μέρκελ στην ηγεσία του CDU – όχι όμως (ακόμη) στην Καγκελαρία – μπορεί να ακούγεται λιγότερο δραματική. Δεν είναι. Η Γερμανική Χριστιανοδημοκρατία είτε θα μετακινηθεί κάπως πιο συντηρητικά/δεξιά (αν επέλεγε την προτίμηση της ίδιας της Mutti Μέρκελ,, την Γ.Γ. του κόμματος Άννεγκρέτ Κράμπ-Καρενμπάουερ), είτε σαφώς δεξιότερα (αν προτιμούσε τον νυν υπουργό Υγείας 38χρονο Γιενς Σπαν, τον νεότερο των υποψηφίων – είχε εκλεγεί βουλευτής στα 22 του – που έχει την αδυναμία – για Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα σε συντηρητική κοινωνικά στροφή… – την ομολογημένη ομοφυλοφιλία του), είτε πολύ δεξιότερα (εδώ βρίσκεται ο προτιμώμενος από τον σεβαστικά ναφθαλινοποιημένο στην Προεδρία του Bundestag Βόλφγκανγκ Σώϋμπλε, 63χρονο Φρήντριχ Μερτς – αυτός έχει το μειονέκτημα, για την λουθηρανική Γερμανία, ότι είναι υπεραμειβόμενος δικηγόρος επιχειρηματικών κύκλων).

Στην πρώτη ψηφοφορία για εκλογή αρχηγού προηγήθηκε η ΑΚΚ, όπως είναι γνωστή η Γ.Γ. του κόμματος με 45,05%, με τον Φρήντριχ Μερτς στο 39,2% – ενώ ο Γιενς Σπαν περιορίστηκε σε 15,7%. Ακολούθησε δεύτερη ψηφοφορία προκειμένου να συγκεντρωθεί το 50%+1, με την οποία η ΑΚΚ με οριακή πλειοψηφία 51,75% εξελέγη στην ηγεσία στην θέση της Ανγκελας Μέρκελ – που είχε αποχαιρετήσει με μεσογειακή σχεδόν συγκίνηση.

Το πού θα οδηγηθεί η Ευρωπαϊκή πορεία της Γερμανίας, άρα… η Ευρώπη, έχει άμεση σύνδεση με το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας. Και ιδιαίτερο ενδιαφέρον – όχι;

Συγκρινόμενη με τα δυο αυτά, πρώτα μέτωπα, η συνεχιζόμενη αναταραχή των “κίτρινων γιλέκων»/gilets jaunes στην Γαλλία του (άλλοτε, μέχρι προ ολίγου…) πολλά υποσχόμενου Προέδρου Μακρόν, δείχνει να κινείται σε δεύτερο πλάνο. Καθώς μάλιστα ο Μακρόν επέλεξε τακτική υποχώρηση (κωλοτούμπα θα έλεγαν οι δικοί μας)/ανάκληση της φορολογίας καυσίμων που έβαλε φωτιά (κυριολεκτικά) στην πάντα εύφλεκτη Γαλλία.

Ασφαλώς, δε, ηχεί περίπου σαν αποκλιμάκωση του σασπένς των τελευταίων εβδομάδων η βαθμιαία υποχώρηση (κωλοτούμπα κι εδώ, θάλεγαν πάλι οι δικοί μας) της Ρώμης από την υψηλού προφίλ κόντρα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον Προϋπολογισμό 2019. Τόσο ο επικεφαλής της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι που ήταν ο πλέον εμπρηστικός, όσο κι εκείνος των 5 Αστέρων Λουϊτζι Ντι Μάϊο που πήγαινε να λειτουργήσει ως ΥΠΟΙΚ, έκαναν ένα-δυο βήματα πίσω. Αφήνοντας την καυτή πατάτα της σταδιακής υποχώρησης στον ΥΠΟΙΚ Τζιοβάννι Τρία (ο οποίος βρισκόταν στα πρόθυρα παραίτησης από την πίεση) και τον Πρωθυπουργό Τζιουζέππε Κόντε. Οι Βρυξέλλες πήραν πίσω τους υψηλούς τόνους, την άμεση αναφορά σε κυρώσεις κοκ – και θυμήθηκαν την συμβουλή του μακαρίτη Μιττεράν “Δώστε χρόνο στον χρόνο». Θα δείξει.

Και μ’ αυτό ακριβώς το φόντο, φθάνει στην Κορυφή της 13ης/14ης Δεκεμβρίου το πολυταλαιπωρημένο σχέδιο για ενίσχυση της Ευρωζώνης. Το οποίο ποιος θυμάται ότι ξεκίνησε με πρωτοβουλία Μακρόν; ότι συνοδεύθηκε από συμπόρευση Μέρκελ; ότι κατατέθηκε με νωπή κίνηση Ολαφ Σόλτς/Μπρυνό Λεμαίρ; Το “κρατάτε μικρό καλάθι”φαίνεται αυτήν την στιγμή η καλύτερη συμβουλή.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Γράμμα στο βρετανικό έθνος

Τι σκεφτόταν η Τερέζα όταν έγραφε στο έθνος 

H Τερέζα Μέι έγραψε γράμμα στους συμπατριώτες της για να στηρίξει τη συμφωνία του Brexit που εγκρίθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες. Ορίστε τα σημαντικότερα σημεία από  την επιστολή της, αλλά και τι είχε στο μυαλό της όταν τα έγραφε.

Έγραψε: Όταν έγινα πρωθυπουργός, το Ηνωμένο Βασίλειο είχε μόλις ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση

Τι εννοούσε: Να ξεκαθαρίσω κάτι από την πρώτη γραμμή. Το δημοψήφισμα δεν ήταν δική μου ιδέα. Δεν σας έμπλεξα εγώ, αντιθέτως, εσείς μπλέξατε εμένα, έτσι όπως πήγατε και ψηφίσατε.

Έγραψε: Ανεξάρτητα από το αν ψηφίσατε Έξοδο ή Παραμονή, η συμφωνία εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον και όλους τους πολίτες.

Τι εννοούσε: Εσείς που ψηφίσατε Brexit να ξέρετε ότι υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που ψήφισαν Remain. Και το αντίστροφο. Αν αγχώνεστε γιατί δεν σας αρέσει η συμφωνία, αντλήστε παρηγοριά από τη δυστυχία του διπλανού σας.

Έγραψε: Θα ανακτήσουμε τον έλεγχο των συνόρων μας τερματίζοντας την ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων μια για πάντα.

Τι εννοούσε: Σας έχω υποσχεθεί ξανά ότι θα μείωνα τους μετανάστες από 325.000 το χρόνο, σε μερικές δεκάδες χιλιάδες. Δεν το κατάφερα ως υπουργός Εσωτερικών, και έγινα πρωθυπουργός. Δεν νομίζω να με πιστέψετε τώρα, αν σας πω ότι θα τους μηδενίσω.

Έγραψε: Θα μπορέσουμε να ξοδέψουμε τα χρήματα των βρετανών φορολογούμενων στις δικές μας προτεραιότητες, όπως τα έξτρα 394 εκατομμύρια που αποφασίσαμε να επενδύσουμε εβδομαδιαίως στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Τι εννοούσε: Τα χρήματα σας θα τα ξοδέψουμε έτσι κι αλλιώς. Αν θα πάρουμε πίσω 350 εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ, όπως σας είχαν υποσχεθεί οι οπαδοί του Brexit, είναι άλλο ζήτημα. Αν ξαναδιαβάσετε την πρόταση, θα δείτε πως δεν τα συνδέω απαραιτήτως.

Έγραψε: Τακτοποιούμε το Brexit για να μπορέσουμε να διοχετεύσουμε την ενέργεια μας στα πολλά και σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας.

Τι εννοούσε: Να τελειώνουμε, να κάνω κι εγώ τη δουλειά μου, γιατί το Brexit δεν με νοιάζει καθόλου.

Έγραψε: Του χρόνου, στις 29 Μαρτίου αποχωρούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ξεκινάμε ένα νέο κεφάλαιο στην πατρίδα μας.

Τι εννοούσε: Στις 29 Μαρτίου θα φύγουμε από τα ευρωπαϊκά όργανα, αλλά μέχρι να λήξει η μεταβατική περίοδος (η οποία εγώ θέλω να επεκταθεί μέχρι το 2022) δεν ισχύει τίποτε από όσα σας έγραψα παραπάνω. Η ελεύθερη μετακίνηση συνεχίζεται, θα πληρώνουμε τις συνεισφορές μας ως μέλη, και θα δεσμευόμαστε από τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έγραψε: Θα αγωνιστώ με την καρδιά και την ψυχή μου για να πετύχει η συμφωνία.

Εσείς με λέτε ρομπότ, αλλά εγώ έχω και ψυχή και καρδιά ή τουλάχιστον μπορώ να σας το γράφω, γιατί αν προσπαθήσω να σας το πω θα αρχίσω να κάνω πάλι σαν ρομπότ.

Θύμιος Τζάλλας

Ιδιότυπη ευρωπαϊκή σοφία

Ιερώνυμου Μπος, Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων. Λεπτομέρεια (η σοφή κουκουβάγια)

Αμα δεν είχε επικρατήσει η – εύλογη , αυτονόητη – αρχή του εντυπωσιασμού στην «Ευρωπαϊκή εβδομάδα» που κλείνει (είναι τόσο άνευρα τα Ευρωπαϊκά για την κοινή γνώμη, που μόνον κάτι δραματικό η θεωρούμενο δραματικό κατορθώνει να κρατήσει την προσοχή), η Ελληνική περίπτωση θα είχε καταγραφεί περισσότερο κι από την συνέχιση του Ιταλικού δράματος ή την βραδυπορία του Brexit.

Τι εννοούμε; Εκείνο που αναδείχθηκε με την χωρίς επιφυλάξεις αποδοχή του Ελληνικού προϋπολογισμού στα πλαίσια της αξιολόγησης των προϋπολογισμών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν η ανάγκη της ΕΕ να προσπεράσει την εποχή, όπου η Ελλάδα ήταν συνεχώς επανερχόμενο Ευρωπαϊκό πρόβλημα: Η Ελλάδα… σπρώχθηκε έξω από την εποχή των Μνημονίων, και παρακαλείται να μείνει εκεί, «εκτός κόκκινης ζώνης». Ταυτόχρονα, η μακρά λίστα από προβλήματα στην μετα-Μνημονιακή πορεία (από την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων μέχρι τον ρυθμό προσλήψεων στην ΑΑΔΕ, με αληθινή αιχμή το πρόβλημα των «κόκκινων δανείων» των τραπεζών) της Έκθεσης μετα-Μνημονιακής παρακολούθησης δείχνει ότι υπό μια άλλη έννοια η Ελλάδα μένει προσεκτικά σε τρυβλίο/Petri dish, κάτω από το μικροσκόπιο. Με άλλα λόγια, η Ελληνική περίπτωση έχει διπλή διάσταση: από την  μια μεριά είναι σε τυπική/επιβεβλημένη κανονικότητα ενόσω μένει εντός δημοσιονομικών στόχων, όπως κι αν αυτοί επιτυγχάνονται (γι αυτό και η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στους παλαιούς συνταξιούχους ήταν εφικτή), από την άλλη μένει στο μικροσκόπιο (αλλά, για να μην διαταραχθεί η προηγούμενη διάσταση, η μόνη συνέπεια των επιφυλάξεων ήταν η μη-ελευθέρωση της πρώτης επιστροφής κερδών των Κεντρικών Τραπεζών από τα Ελληνικά ομόλογα – κάποια 600 εκατ. ευρώ «ελεύθερα» – για μετά την νέα χρονιά). Δηλαδή αποδραματοποίηση. Και έξοδος από την – τραγικά ενσωματωμένη στην Ελληνική δημόσια συζήτηση… – εποχή της υπαγόρευσης πολιτικής.

Στο αντίθετο άκρο της ίδιας διαδικασίας – βέβαια με ασύγκριτα μεγαλύτερα μεγέθη – αφέθηκε να περιέλθει η Ιταλία. Τι εννοούμε; Η απόρριψη του Ιταλικού προϋπολογισμού, κίνηση δραματοποίησης, έγινε με επίγνωση του ότι τα βήματα μεχρις ότου υπάρξει πραγματική κύρωση για την Ιταλία – από το πάγωμα κονδυλίων Ευρωπαϊκών Ταμείων μέχρις επιβολής προστίμου έως 0,5% του Ιταλικού ΑΕΠ, δηλαδή κοντά 10 δις ευρώ – είναι βήματα που επιτρέπουν αναμέτρηση των δυο πλευρών. Και αναζήτηση εκτόνωσης. Και αμοιβαίο ζύγιασμα όχι τόσο αρχών – εθνική κυριαρχία για το Ιταλικό πολιτικό σύστημα σε μια λογική που θυμίζει εποχή Βαρουφάκη/2015, τήρηση των κανόνων του Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για την ΕΕ – όσο πολιτικών ισορροπιών: πορεία προς τις κάλπες των Ευρωεκλογών για Σαλβίνι/Ντι Μάϊο για την Ιταλία, χρόνος ανασύνταξης στην Γερμανία και την Γαλλία για την «Ευρώπη».

Ενώ δηλαδή στην (μικρή) Ελληνική περίπτωση έχουμε αποφασιστική (από πλευράς Ευρώπης) κανονικοποίηση, με διατήρηση ωστόσο κεντριού προειδοποίησης, στην (πολύ μεγαλύτερη) Ιταλική περίπτωση υπάρχει αποδοχή από τους κεντρικούς μηχανισμούς του ενδεχόμενου σύγκρουσης, αλλά με επίγνωση ότι τα βήματα που μεσολαβούν είναι τόσα/τέτοια που να επιτρέπουν εκτόνωση. Βέβαια – προσοχή! – όλα αυτά γίνονται υπό το δυσάρεστο βλέμμα των αγορών. Οι οποίες γενικώς δεν τις παρακολουθούν τις λεπτές ισορροπίες των Ευρωπαϊκών. “Red light flashing”, που λένε οι του χώρου.

Αντίθετα, στην ζώνη του αληθινά κόκκινου έχει περιέλθει η πορεία προς το Brexit. Όπου – θα μείνουμε σ’ αυτό από Ευρωπαϊκής πλευράς, αφήνοντας την Τερέζα Μαίη στις δικές της αναζητήσεις και τους Εργατικούς στο όνειρο εκλογών – επιλέγεται η χορήγηση μακρού διαστήματος προσαρμογής ίσως και σχεδόν δυο χρόνια για να αμβλυνθεί η επίπτωση του σοκ. «Δώστε χρόνο στον χρόνο», θάλεγε ο Πρόεδρος Μιττεράν: άλλη μια πλευρά της ιδιότυπης ευρωπαϊκής σοφίας, όπου ο καθένας ανακαλύπτει το κόστος, οι δε «λύσεις» αναζητούν τον εαυτό τους.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

«Οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας: Αδιέξοδο ή Προοπτική;»

 

Ευχαριστώ κύριε πρόεδρε,  και Ευχαριστω το Ιδρυμα Hanns Seidel και τον Κύκλο  για την ευκαιρία που μου δίνουν να παρουσιάσω  σήμερα σκέψεις που αποτελούν το κέντρο του πολιτικού προβληματισμου στην Τουρκία για πολλές δεκαετίες.

Επιτρέψτε μου να προσθέσω στις ευχαριστίες και μια ακόμα προσωπική  αναφορά στο χώρο που μας φιλοξενεί σήμερα, στο Ινστιτούτο Γκαίτε, που το συνδυάζω πάντα με την αντισταση στην δικτατορία. Εχω λοιπον καθήκον να αναφερθώ στην μνημη του Γιοχάνες Βάϊσερτ, του τότε διευθυντή του Ινστιτούτου  και την ουστασιστικη συμπαρασταση του στην δράση μας κατα της δικτατορίας Με τον Γιοχάνες , διακεκριμένο ελληνιστή, συναντηθήκαμε ξανά στην Κωνσταντινούπολη, εγώ ως ανταποκριτής του Αθηναϊκού Πρακτορείου και αυτός ως διευθυντής του Ινστιτούτου, οπου αφησε μια εξίσου σημαντική παρακαταθήκη την ουσιαστικη συμβολή του στην οργανωση του σημερα καθιερωμενου πλέον  και αναγνωρισμένου διεθνώς θεσμού της ΜΠΙΕΝΆΛΕ της Κωνσταντινούπολης .
Το θέμα των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία  δεν είναι θέμα πολιτικό ή εστω γεωπολικο, ακόμα περισσότερο δεν είναι ζήτημα διπλωματικής δραστηριότητες και διαπραγματευτικής στρατηγικης .
Ειναι γενικότερο πολιτισμικό θέμα , είναι γενικότερο θέμα ταυτοτήτων, και του τρόπου που και οι δυο πλευρες προσλαμβάνουν τις έννοιες που προσδιορίζουν αυτη την τη συζήτηση.

Υπαρχει καποια σχεση στον τροπο που οι εννοιες αυτες αλλαζουν και στις δυο πλευρες της εξισωσης;  Οι εννοιες αυτες μεταλασονται αλληλοεπεηραζόμενες ? . Η αλλαγη της μιας πλευρας προκαλεί αλλαγές στη άλλη, αλλα δεν μεταβαλλονται ομοιομορφα, η έστω ταυτόχρονα  

Για πολλούς αιώνες η αντιπαλότητα της ευρωπαϊκής με την τουρκική ταυτότητα αποτελουσε  το κυρίαρχο στοιχείο της ιστορίας, Ο Τούρκος the Turk ll Turco -ένα όνομα που χρησιμοποιείται περισσότερο στη χριστιανική Δύση και λιγότερο στην οθωμανική επικράτεια- είναι ο αντίπαλος της χριστιανοσύνης Είναι ο πόλος γύρω από τον οποίο συγκροτείται η ιδεα της Ευρώπης  Η αντιπαλοτητα προς τον “άπιστο” Μουσουλμάνο , έννοια που κυριαρχει στη καθολική κυρίως Ευρώπη, οργανωνει κατα καποιο τρόπο την ευρωπαϊκή ταυτότητα. Αλλα και αργότερα, στην Ευρωπη του διαφωτισμού η έννοια κυριαρχεί -ως συλλογικη φαντασίωση για τη σουλτανική εξουσία στην οθωμανική αυτοκρατορία-, ειναι η έννοια της ανατολικής δεσποτείας. Ο Σουλτανος διαδέχεται έτσι τους βασιλείς των Περσών τον Ξέρξη και τον Δαρειο και αναβιωνει τη ρομαντική νεοκλασική πρόσληψη της ιστορίας , ‘οπου η δημοκρατία των Αθηνών σώζει την ελευθερία και την ανθρωποτητα, σε ηρωικές μάχες που τιμώνται ακόμα .

Η σύγκρουση του ελληνικού κράτους με την οθωμανική δεσποτεία γινεται έτσι μια ευκολη εκλαΐκευση των πολύπλοκων  εξελίξεων που χαρακτηρίζουν την οθωμανική μεταρρύθμιση ΤΑΝΖΙΜΆΤ και την περίοδο της νεωτερικότητας, αλλα και της διάλυσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ετσι ένα πολύ ισχυρό Πανευρωπαϊκό κίνημα φιλελληνισμού βλέπει την  μαχη του Πετα ως συνεχεια της μάχης των Αθηναίων εναντίον του Ξέρξη .

Όλα αυτά συνιστούσαν μέχρι τώρα τον ακαδημαϊκή συζήτηση. ΟΧΙ πλέον  

Η πολύπλοκη κρίση που πλήττει την  Ευρώπη σε συνδυασμό με την έξαρση του μεταναστευτικού ζητήματος δίνει πλέον κεντρική θέση στην συζητηση  αυτή, Η σχέση ΕΕ Τουρκίας, ειναι πλεον κεντρικό ζήτημα, όσο κι αν προσπαθουμε να το αποφύγουμε .

Δεν θα πρέπει να κανένα τρόπο να υποτιμούμε την επιρροή που έχουν αυτές οι πολιτισμικές διαστάσεις στο πολιτικό γίγνεσθαι   Άλλωστε η κριση που συνοδευει το Brexit δεν μας αφήνει κανένα τέτοιο περιθώριο . Αυτο δεν σημαινει οτι οι σχεσεις της ΕΕ με την Τουρκία είναι τό πρώτο θέμα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί , κάθε αλλο. Αλλα δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι για να φτασουμε σε κάποια σταθερη και λειτουργική οργάνωση της ευρωπαϊκής ηπείρου , θα πρεπει να αντιμετωπίσουμε και αυτο το θέμα .

Η εμπειρία μου στην παρατήρηση στην καταγραφή της των κινήσεων της τουρκικής σκηνης τα τελευταια  30 χρόνια, υπογραμμίζει ότι δεν σημειώθηκαν μονο εντυπωσιακές αλλαγές στην τουρκική σκηνη, αλλά και εντυπωσιακες αλλαγες στη δική μας ερμηνεία και κατανόηση των κινήσεων αυτών Επειδη η δημοσιογραφία ειναι κατα καποιο τροπο άμεση ιστορία είναι μία άσκηση ελέγχου των ορίων μεσα στα οποια μπορει να κινηθει μία διήγηση. Τι μπορεί να γίνει αποδεκτό, ΄τι είναι εκτός ορίων Αξιολογούμε τα δεδομενα με βάση την δυνατότητα μας να επικοινωνήσουμε με το νοητό ακροατήριο μας το καθημερινό πολιτη   Το μεγαλύτερο πρόβλημα ενός Ξένου ανταποκριτή – δεν είναι να είναι ενήμερος για το τι συμβαίνει στη χώρα που καλύπτει, όσο να διατηρεί την επαφή του με τον τρεχοντα -στη χωρα- του λόγο.

 Συνεπώς με μία έννοια αυτό που συζητάμε σήμερα είναι το πώς θα ενταχθεί η Τουρκία  στο νέο Ευρωπαϊκό αφήγημα -για να χρησιμοποιήσουμε τρέχουσες διατυπωσεις- . Αλλα η Τουρκία σήμερα δεν είναι τόσο εύκολη όσο η Τουρκία που εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ και στην  άμυνα της Δύσης απέναντι στην Σοβιετική απειλή. Την περιοδο εκεινη η Τουρκία προσλάμβανε την ένταξη της στο ΝΑΤΟ ως μια κινηση αλληλεγγυης της Δυση που αναλάμβανε να προστατεύει την Τουρκία από τον προαιώνιο εχθρό τη Ρωσία ! .
Σήμερα όμως μιλάμε για μια εντελως διαφορετικη Τουρκία Είναι πολύ περισσότερο ισλαμίζουσα, πολύ περισσότερο ανεκτική στις θρησκευτικές δραστηριότητες, έχει χάσει ένα χαρακτηριστικό που ήταν εύκολο να γινει σεβαστο στην Ευρώπη  : τον αντικληρικαλισμό, την μαχητική λαικοτητας laicite , βασική κληρονομιά της Γαλλικής επανάστασης που με πολλούς τρόπους μπορούμε να βρούμε ζωντανή στην προηγούμενη Τουρκία, στην Τουρκία που ουσιαστικά διαλύθηκε με την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016

Αυτό είναι το ευκολο. Η σημερινή εξουσία χρησιμοποιεί το Ισλάμ, το χρησιμοποιεί όμως για λόγους πολιτικούς, για λογους δημιουργίας δηλαδή μιας εκλογικής πελατείας και αντιπροσωπευτικής νομιμοποιησης,  και το χρησιμοποιεί με τρόπους που μας είναι οικείοι, ακολουθωντας τις διαδρομες του εθνικισμου δημιουργεί ένα είδος Ισλάμο τουρκικής σύνθεσης . Οι κινησεις αυτες πολύ εύκολα μπορεί να πέσουν θύματα απλοποίησεων προς τις οποιες πρέπει η επικοινωνία μας . Δεν θέλουμε να δούμε ότι αυτα δεν συμβαινουν μόνο στην Τουρκία,  συμβαίνουν και στις καλύτερες δυτικές δημοκρατίες. Εδω χρειάζεται η προσοχη και η συνειδητη προσπαθεια προσπάθεια να ξεπεράσουμε τις εύκολες απλοποιησεις.

Από την άποψη αυτή θεωρώ ότι η ιδεα της Ευρώπης λειτουργει στην Τουρκία , τροπο ανάλογο με αυτον που λειτουργει και στη  Βρετανία . ΕΙναι ευκολο να δημιουργηθει ενα αντιευρωπαικό κίνημα που θα στηριζεται στα λαικιστικά στερεοτυπα των σταυροφοριών και της χριαστιάνικής εχθρότητας προ το Ισλαμ, , αλλα όταν το κινημα αυτο ερχεται αντιμετωπο με τις πραγματικές συνέπειες του κηρυγματος του,  καταρρέει

Στην Τουρκία μπορουμε ευκολα να διακρινουμε τους αντιευρωπαιστες , ειναι αλλωστε λιγοι,   είναι κινούνται στους εθνικιστικούς κύκλους με αναλογες αντιληψει για την κυριαρχία που εχει ο Μπορις Τζονσον. Και οι φονταμενταλιστές ισλαμιστές που και αυτοί κινούνται στο περιθώριο του ισλαμικου φάσματος .Οι υπόλοιπες δυνάμεις με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα κάνουν ότι είναι δυνατόν για να υπηρετήσουν την Ευρωπαϊκή ιδέα.

Στην Ευρώπη δεν μπορώ να δω ποιοι θα είναι οι σύμμαχοί της ενσωμάτωσης της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Η συζήτησή μας γίνεται την επαύριο μιας πολύ μεγάλης απογοήτευσης, απογοητευσης και στην Ευρώπη αλλά απογοήτευσης και στην Τουρκία.

Το ΑΚΠ το Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης στην Τουρκία που υποσχόταν να οργανώσει αποτελεσματικά τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οδηγηθηκε σε εναν  αυταρχισμό που δικαίωσε την καχυποψία των πιο ανάλγητων αντιπάλων του Ερντογάν. Πάντα έλεγαν ότι ο Ερντογάν και το κόμμα αυτό χρησιμοποιούν την Ευρώπη και τη δημοκρατία ως όχημα για να πετύχουν τον στόχο του ελέγχου  της εξουσίας.

Στην Τουρκία όμως οι δυνάμεις που πιστευουν στην Ευρώπη ζουν τη δική τους απογοήτευση Η απορριψη απο την Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως η ωμη και δημόσια εγκατάλειψη καθε προοπτικής ένταξης της Τουρκίας -μετά τον Νικολά Σαρκοζί- , προκάλεσε καταιγιστικές αλλαγές. Και στις δύο πλευρές οι επιλογές που έγιναν, ηταν οδυνηρες και ισως αναπόφευκτες .  Η ρητορική Σαρκοζί ισως να ήταν περιττή, αλλά η δυνατοτητα μιας νέας διεύρυνσης πριν αφομοιωθεί η μεγάλη διεύρυνση μετα τον ψυχρό πολεμο δεν ήταν ρεαλιστική. Θα οδηγούσε σε άλλου είδους τραγωδία στην Ευρώπη

Εξίσου μη ρεαλιστικό είναι να περιμένουμε ότι ένας ηγέτης στην Τουρκία, ο Ερντογάν η οποιος αλλος άλλος στη θέση του , θα εφαρμόζει -δίκην μνημονίων- έναν ατελείωτο κατάλογο μεταρρυθμιστικών μέτρων τα οποία προσάρμοσαν την Τουρκία στο Ευρωπαϊκό υπόδειγμα,  χωρις κάτι χειροπιαστό ανταλλαγα , χωρίς κάποια ηθικη η αλλη συμπαρασταση από την Ευρωπαϊκή πλευρά. Γιατί θεωρούμε φυσικό τον ρόλο της Ευρωπης στη αποκατασταση της δημοκρατιας στην Ελλάδα τη Ισπανια και τη Πορτογαλία, ενω θερωρο΄θμε ότι η Τουρκία θα εφτασε στον ιδιο στοχο, μαστιγονομενη απο Ευρωπαίους επιθεωρητες που θα υποδεικνυαν πάντα τι μενει ακομα να γινει ?

Αν στην Βρετανία, με   επίσης με αυτοκρατορικό παρελθόν, παραχώρηση της κυριαρχίας  θέριεψε το Brexit , τι θα μπορούσε να γίνει στην Τουρκία?

Απο τη αλλη όμως  καταληγω στο οτι χωρίς την Βρετανία από την Ατλαντική   και την Τουρκία από την Ανατολική πλευρα δεν μπορεί να υπάρξει ολοκλήρωση της Ευρώπης. Το σχημα που θα προκυψει χωρίς τη  Βρετανία και την Τουρκία, θα είναι μια χριστιανική Ένωση που δεν θα αντιστοιχεί σε καμία από τις αναγκες που με σαφηνεια δειχνει να εχει ό νέος κόσμος που έρχεται

Είμαι επίσης πεπεισμένος και απο την τουρκική μου εμπειρία αλλά και από την τα μαθήματα του Brexit,  ότι αυτό δεν είναι κάτι που πρόκειται να συμβεί ή ότι θα συμβεί εύκολα Είναι μία διαδικασία που θα προχωρήσει σε αρκετά στάδια,  δεν θα ολοκληρωθεί στον βραχύ χρόνο . ΕΊναι θέμα του μακρου χρόνου.Η περίπτωση της Τουρκίας μπορεί να μας φαίνεται ακόμα δυσκολότερη από τη Βρετανική περίπτωση,  λόγω της προϊστορίας στην οποία αναφέρθηκε στην αρχή και του Ισλάμ βεβαίως. Αλλά και πάλι νομίζω ότι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο να αναδείξουμε τις πραγματικές ιστορικές διαστάσεις . Η σημερινή Τουρκία αντιστοιχεί στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Συνεπώς γεωπολιτικά δεν τίθεται κανένα θέμα ταυτότητας ένταξης,  μετά τις μεταρρυθμίσεις του λεγόμενου Τανζιμάτ ανήκει επίσης στον Ευρωπαϊκό χώρο της κοσμικότητας secularisme και του κράτους δικαίου, Αλλά το μέγεθος και η στρατηγική της θέση θέτει θέματα που θα πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε σοβαρα.

Άλκης Κούρκουλας, Ομιλία στον “Κύκλο Ιδεών” στις 20.11.2018

Λιγότερο ή περισσότερο ευρωκεντρικά

Δύσκολα η «Αμερικανική διάσταση» θα φύγει από τα Ευρωπαϊκά πράγματα. Δείτε: morning raid/αιφνίδια έφοδος, τύπου επιδρομής, στα γραφεία Μονάχου της (Αμερικανικής, διεθνούς) BlackRock. Το αντικείμενο της έρευνας είναι ένα μεγάλο (“larger than life”) φορολογικό σκάνδαλο, υπολογιζόμενου ύψους 55 δις ευρώ: βέβαια, με κεφάλαια υπό διαχείριση ύψους άνω των 5,6 τρισεκατομμυρίων, η BlackRock θα μπορούσε να το δει ψύχραιμα. Όμως… πρόεδρος της BlackRock Γερμανίας τυχαίνει να είναι ο Φρήντριχ Μέρτς, που υποτίθεται ότι είναι ο προτιμώμενος από την κομματική βάση διάδοχος της Άνγκελας Μέρκελ (οι συνεδριακές διαδικασίες της CSU αρχίζουν σε λιγότερο από ένα μήνα). Η ως άνω βάση δεν είχε συγκινηθεί έως τώρα με τον στενότατο δεσμό του Μέρτς με τον επιχειρηματικό κόσμο, πλην όμως τώρα ακούγονται τριγμοί – κι ας δίνεται επισήμως η εξήγηση ότι τα γεγονότα του φορολογικού σκανδάλου (που εμπλέκει και μια ντουζίνα τραπεζών, δι Ευρωπαϊκά) προηγήθηκαν της θητείας Μέρτς.
Εν τω μεταξύ, πιο «Ευρωκεντρικά» το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα/ΕΛΚ-ΕΡΡ, συνήλθε στο Ελσίνκι για να… μην εκλέξει επικεφαλής της καμπάνιας του προς τις Ευρωεκλογές και υποψήφιο για την Προεδρία της Επιτροπής/SpitzenKanditat τον αμφιτρύωνα (και πρώην υπουργό Ευρωπαϊκών Θεμάτων (2011-12), ύστερα πρωθυπουργό (2014-15) της Φινλανδίας), 50χρονο Αλεξ Στούμπ, αλλά τον έκπαλαι γνώριμο της Ελλάδας, από τις αυστηρές του τοποθετήσεις απέναντι στα διαδοχικά Προγράμματα «διάσωσης» 46χρονο Μάνφρεντ Βέμπερ (Βαυαρός/CSU, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΕΛΚ από το 2014). Aπογείωση, η καταγγελία ως ψεύτη στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου κατά του ομιλήσαντος Αλέξη Τσίπρα (τον οποίο κατά τα αλλα θεώρησε και «μείζον πρόβλημα ως κομμουνιστή») , με επέκταση τον χαρακτηρισμό όσων είχαν τότε χειροκροτήσει ως «εξτρεμιστών της Ευρώπης» . Στην τωρινή φάση, ο Βέμπερ προσέρχεται με την λογική «χτίζω γέφυρες και επιτυγχάνω συναινετικές αποφάσεις». Η ίδια προσέγγιση τον κάνει να είναι υπέρμαχος της παραμονής στο ΕΛΚ του Ουγγρικού Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν, παρά την έναρξη διαδικασίας εναντίον της Ουγγρικής Κυβέρνησης από το Ευρωκοινοβούλιο για παράβαση θεμελιωδών δικαιωμάτων, της ανεξαρτησία ςτης Δικαιοσύνης κοκ.
Η πλευρά των υπό δεινή πίεση Σοσιαλδημοκρατών /PES πήγε τα πράγματα με χαμηλότερο προφίλ: SpitzenKandidat ο (Ολλανδός) πρώην ΥΠΕΞ, νυν Αντιπρόεδρος της Επιτροπής 57χρονος Φρανς (Φρανσίσκους Κορνέλις Γκεράρδους Μαρία) Τίμμερμανς. Σιγά-σιγά, το τραπέζι των Ευρωεκλογών στήνεται π.χ. με τον Αλέξη Τσίπρα να καλείται να κάνει ένεση ενθουσιασμού στους συνέδρους του SPD, στην Γερμανία.
Ακόμη πιο κοντά στο κέντρο των Ευρωπαϊκών διαδικασιών, το Eurogroup της 6ης Νοεμβρίου προθεσμία, διέψευσε όσους θεωρούσαν ότι θα επιχειρηθεί συμβιβαστική λύση στο θέμα του Ιταλικού Προϋπολογισμού. Σε σύσκεψη όπου ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, βλέποντας τον Ιταλό ΥΠΟΙΚ Τζιοβάννι Τρία να πνίγεται από τα μικρόφωνα και να τυφλώνεται από τα φλας των δημοσιογράφων, ακούστηκε να μουρμουρίζει «that used to be me»/ «εγώ ήμουνα σ’ αυτήν την θέση, πριν» ο προεδρεύων Μάριο Σεντένο ανακοίνωσε ότι δόθηκε στην Ιταλία προθεσμία μιας εβδομάδας – δηλαδή λιγότερο από την μέχρι 21 Νοεμβρίου που λειτουργεί γενικά – προκειμένου να καταθέσει νέο Προϋπολογισμό και «αναθεωρημένο δημοσιονομικό πλαίσιο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Ύστερα, φάνηκε ότι η ουσιαστική προθεσμία λήγει σήμερα, 9 Νοεμβρίου. Το μελίσσι των ανταποκριτών Βρυξελλών βουίζει. Ο Κλάους Ρέγκλινγκ του ESM (με ποια ιδιότητα; Ίσως του μέλλοντος να υποδεχθεί κάποια στιγμή ως «πελάτη» την Ιταλία.!..) φρόντισε να δηλώσει ότι «μπορεί να μην είμαστε Ομοσπονδία, αλλά έχουμε διαμοιρασμένη κυριαρχία σε μια σειρά από θέματα».  
Πάντως, η «εποχή των Ιταλών» στην ΕΕ συνεχίζεται: με τον Μάριο Ντράγκι υπ’ ατμόν από την ΕΚΤ, διάδοχος της (Γαλλίδας) Ντανιέλ Νουϊ στον SSM – τον επόπτη των τραπεζών – προκρίθηκε ο (Ιταλός) Αντρέα Ενρία – έως τώρα πρόεδρος της ΕΒΑ/Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής.
Ιδεώδες φόντο, όλα αυτά, για την υπό εξέλιξη προεκλογική πορεία προς τις Ευρωεκλογές του Μαΐου 2019…

Αντώνης Παπαγιαννίδης

E.E.- Κωδικός: Αποδραματοποίηση

Ακριβώς επειδή τα Ευρωπαϊκά πράγματα έχουν συνήθως γκρίζα χρώματα, επειδή δεν καταφέρνουν να εμπνεύσουν, η γι αυτό “Ευρώπη” χαίρεται όταν μπορεί να βάλει λίγο δράμα στην σκηνή, λίγα χρώματα στην διαχείριση των πραγμάτων. Ακριβώς επειδή η Γερμανική πολιτική σκηνή λειτουργούσε παραδοσιακά σε ληθαργικούς ρυθμούς, οι ενέσεις έντασης – ακόμη και το κλίμα σοκ – γίνονται δεκτές με θετική διάθεση.

Ως ένα σημείο, όμως! Γιατί, τώρα τελευταία, το πολλά χρώματα και το περισσό δράμα δείχνουν να λειτουργούν αποδιαρθρωτικά. Οπότε βλέπουμε ένα εσπευσμένο μάζεμα: άλλο είναι να φθάσουμε στις Ευρωεκλογές με ζωηρή αντιπαράθεση (το στοίχημα Μακρόν για διχοτομία λαϊκιστών/αντι-λαϊκιστών, αντί της “παλιάς” Δεξιάς-Αριστεράς), άλλο όμως να καταλήξουμε και με το απρόβλεπτο επι σκηνής!

Έτσι, οι “Βρυξέλλες” σαν να αντελήφθησαν ότι αν επιχαίρονταν να δείξουν κυριαρχία απέναντι στον Ιταλικό Προϋπολογισμό και να διδάξουν δια του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου ότι pacta sunt servanda, καταλήγουν απλώς να… κάνουν την καμπάνια της Λέγκας και του Ματέο Σαλβίνι. Η ατάκα Σαλβίνι “Και 12 επιστολές να στείλουν μέχρι τα Χριστούγεννα, ο Προϋπολογισμός [της Ιταλίας] δεν αλλάζει” διαμορφώνει ήδη την δική του εκστρατεία ενόψει των Ευρωεκλογών του Μαΐου 2019, με τον πλέον ωμό τρόπο. Και τούτο την στιγμή που και ο Πρωθυπουργός Κόντε και ο ΥΠΟΙΚ Ντι Μάιο πάσχιζαν να αφήσουν χώρο για συμβιβαστική προσέγγιση: αφενός η παραδοχή ότι το έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ θα. μπορούσε να συμπιεσθεί (αλλά μέχρι το 2%…), αφετέρου με την αναφορά σε μείωση μεν των ελλειμμάτων αλλά σε ορίζοντα 4ετιας, η Ρώμη επιχειρούσε να αποφευχθεί ο εκτροχιασμός. Ε, σ’ αυτό ήρθε να συμπαραταχθεί η χρονική προθεσμία 3 εβδομάδων που έδωσαν οι Βρυξέλλες (για να συζητηθεί το ζήτημα). Σ’ αυτό και η παραίνεση του – Προέδρου της ΕΚΤ, αλλά και πολύπειρου περί τα Ιταλικά ζητήματα – Μάριο Ντράγκι “να πέσουν οι τόνοι” και να δειχθεί “αυτοσυγκράτηση από την Ιταλία”. Και, συνεχίζουμε να το επισημαίνουμε, η (σχετική) έκλειψη  των αστέρων των Βρυξελλών (Γιουνκέρ, Μοσκοβισί) από το θέμα.

Πριν προχωρήσουμε σε άλλα μέτωπα αποδραματοποίησης, μια ακόμη επισήμανση: η υφέρπουσα τάση να θεωρηθεί ότι η παραπομπή (από Βρυξέλλες/Φρανκφούρτη) του θέματος της Ιταλίας στην “πειθαρχία των αγορών” θα αποτελούσε πιο ασφαλή πολιτικά διαχείριση, μάλλον υποτιμά την προθυμία εκτροπής του πολιτικού λόγου της Λέγκας αλλά και των 5 Αστέρων, προς αντικαπιταλιστική/αντιΕυρωπαϊκή λογική…

Μέτωπο αποδραματοποίησης φαίνεται να επιχειρείται να στηθεί και στην Γερμανία. Όπου “χωνεύεται” ενόψει των μεθαυριανών εκλογών στην Έσση το ότι, σε τοπικό έστω επίπεδο (αν και ένα τοπικό επίπεδο που περιλαμβάνει την Φρανκφούρτη…), διαμορφώνεται ένα σκηνικό όπου στην ψαλίδα 20%-25% βρίσκονται  πλέον τρία κόμματα: η ψαλιδισμένη CDU, οι σε κατακόρυφη άνοδο Πράσινοι και οι σε ηχηρή υποχώρηση SPD. Ενώ όμως στον μη-Γερμανικό Τύπο δίνεται η εικόνα “αυριανής” κατάρρευσης – έξωσης της Άνγκελας Μέρκελ, αποχώρησης της SPD από τον GroKo/Μεγάλο Συνασπισμό, ενδεχόμενα Κυβέρνησης μειοψηφίας κατά Σώϋμπλε – τα πράγματα στην Γερμανία ακούγονται πιο συγκρατημένα. Ήδη, η επικεφαλής του SPD Αντρέα Νάλες φθάνει στις κάλπες της Έσσης δηλώνοντας ότι “δεν θα κριθεί” από το εκεί αποτέλεσμα. Στο Συνέδριο του CDU (τον Δεκέμβριο) δεν είναι και τόσο βέβαιο ότι η Άνγκελα Μέρκελ θα απωθηθεί από την Προεδρία του κόμματος (“Δεν έχω κουραστεί από την θέση”), ακόμη και μετά την αποτυχία της να επανεκλέξει τον “δικό της” Φόλκερ Κάουντερ επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της CDU.

Δραματοποίηση μετά τις κάλπες στην Έσση θα έχουμε μόνον άμα (α) οι Πράσινοι προσπεράσουν την SPD, αισθητά δε και (β) άμα τεθεί ζήτημα εκεί τοπικής Κυβέρνησης συνεργασίας Rot-Gruen, δηλαδή SPD-Πρασίνων, αλλά με πρωθυπουργό τον (αξιόλογο και μετρημένο) Ταρίκ Αλ-Ουαζίρ, επικεφαλής των Πρασίνων/Buendnis ’90. Κι εδώ, λοιπόν, τα πράγματα θα πάνε σιγά-σιγά…

Δεν έχει σχέση με τα παραπάνω, αλλά κρατήστε εκείνο που είπε για τα Ελληνικά θέματα – την περικοπή ή μη των συντάξεων, που έχει γίνει πλέον ΤΟ ζήτημα προς συζήτηση παρ’ ημιν όταν τα σκάνδαλα αφήνουν χώρο! – ο καλός μας Κλάους Ρέγκλινγκ του ESM: “Το κοιτάζουμε. Το συζητούμε. Το εξετάζουμε”. Δεν ενθουσιάζουν τα ευρωπαϊκά. Αλλά έχουν τον τρόπο τους. [Και το Brexit; θα ρωτήστε. Α, εδώ η Κυβέρνηση Μαίη πάει από την μια μέρα στην άλλη. Αρκεί αυτό; Δείχνει να αρκεί].

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Τι συμβαίνει με το Σχίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία

Από εγκύκλιο του Άρχοντα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αντωνίου Λυμπεράκη (Βλέπε Υ.Γ.)

H εκκλησιαστική θύελλα που προκάλεσε  η ανακοίνωση της Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου 11ης Οκτωβρίου,, διαλύει τις αυταρχικές / νεο- αυτοκρατορικές φιλοδοξίες του Βλαντιμίρ Πούτιν και γίνεται ιστορικός  σταθμός στην δημιουργία της Ουκρανικής εθνικής ταυτότητας.

Την επαύριο της ανακοίνωσης, που ανοίγει τον δρόμο για την αναγνώριση αυτοκέφαλης Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας ,  ο Βλαντιμίρ Πούτιν συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας (14 Οκτωβρίου) για να εξετάσει τις επιπτώσεις της απόφασης, ενώ ό Ουκρανός  Πρόεδρος Petro Poroshenko, θεώρησε την ιστορική κίνηση  ως “μέρος της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Δύση”.  Για το Κρεμλίνο η απόφαση είναι “πρόκληση” στην έννοια του “Ρωσικού Κόσμου”,  έννοια ιδιαίτερα προσφιλή στην Πρόεδρο Πούτιν που θεωρεί ότι “Ρωσικός Κόσμος” ενώνεται από τις  κοινές ορθόδοξες ρίζες του, και περιλαμβάνει την Ουκρανία και την Λευκορωσία. Για την ρωσική Εθνική διήγηση , έτσι όπως διαμορφώνεται με το καθεστώς Πούτιν,  το Κίεβο ο τόπος του εκχριστιανισμού των Ρώσων, δεν μπορεί να βρίσκεται εκτός Ρωσικής -τουλάχιστον- εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας.

Αλλά ενώ ό πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται για 5η χρονιά , όλο και περισσότεροι οι Ουκρανοί θεωρούν ότι μία πλήρως ανεξάρτητη Εθνική Εκκλησία είναι απαραίτητη για να απομακρυνθούν  από την τροχιά της Μόσχας Η επίσημα αναγνωρισμένη Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα , βρίσκεται υπό τον μητροπολίτη Κιέβου Ονούφριο, στενό σύμμαχο του προέδρου Πούτιν.

Η Μόσχα,  απέφυγε να καλέσει τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες να διακόψουν την επικοινωνία τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αντιθέτως τους ζήτησε να ασκήσουν πιεσεις στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.   Αλλά απαγόρευσε στους πιστούς του Πατριαρχείου της Μόσχας να εκκλησιάζονται σε ναούς που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ένα μέτρο που κρύβει τον νομικό και οικονομικό πόλεμο που θα εξελιχθεί στην Ουκρανία (και το Αγιο Ορος) γύρω από τους χιλιαδες ναούς και μνημεία που θα περάσουν στον  στον έλεγχο του Ουκρανού Δημοσίου. (Ηδη το Ουκρανικό Κοινοβούλιο ,  παρέδωσε τον εμβληματικό καθεδρικό ναό του Αγίου Ανδρέα στο Κίεβο στο Οικουμενικό Πατριαρχείο)

Η Εκκλησιαστική περιπέτεια αυτή καθαυτή, δεν αιφνιδιάζει κανέναν.  Για περισσότερο από 20 χρόνια οι εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες στην Ουκρανία είναι μόνιμο θέμα Πατριαρχικών Επιτρόπων στο Φανάρι. Μόνιμες είναι επίσης οι επισκέψεις της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της Ουκρανίας που μεταφέρουν συνεχώς το αίτημα της εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας από την Μόσχα.

Όλα αυτά τα χρόνια ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος -πρώτος μεταξύ ισων – στην Ορθόδοξη Εκκλησία, απέφευγε να πάρει την αναπόφευκτη απόφαση . Εξάντλησε τα περιθώριο συνεννόησης και και επιρροής (όχι χωρίς ανταπόκριση ) για να απομακρύνει την Μόσχα από την “εθνοφυλετική” αντίληψη της Εκκλησίας.  Αλλά τελικά η Ρωσική Εκκλησία προσαρτήθηκε πλήρως στο άρμα της νεο-αυτοκρατορικής ιδεολογίας του Πούτιν. Μετά την ρωσική εισβολή στην Κριμαία και την συμπαράσταση προς τους Ουκρανούς ολόκληρης της (χριστιανικής) Δύσης ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος θεώρησε ότι δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις που απαιτούσαν να ασκήσει ουσιαστικά τον ηγετικό του ρόλο στην Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η εξουσία του στηρίζεται στον 28ο κανόνα της Οικουμενικής Συνόδου της Χαλκηδόνος (451 μ. Χ.)  . Με μία προσεκτική μελέτη και προετοιμασία της απόφασης για την Ουκρανία, επιτροπές του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις οποίες συχνά συμμετείχαν και Ρώσοι λόγιοι ,  ιστορικοί και κανονολόγοι, ανέδειξαν την σωστή ερμηνεία της Πατριαρχικής κανονικής επιστολής του 1686 που έδινε στο Πατριαρχείο της Μόσχας το δικαίωμα να χειροτονεί τον Πατριάρχη του Κιέβου.  Το δικαίωμα / προνόμιο αυτό είχε συγκυριακό χαρακτήρα .

Η  επιστολή του 1686 ανακλήθηκε στις 11 Οκτωβρίου του 2018,  μαζί με την κατάργηση των δύο αναθεμάτων που βάραιναν τους επικεφαλής των “σχισματικών Ορθοδόξων Εκκλησιών της Ουκρανίας.  Οι τρεις αυτές κινήσεις ανοίγουν τον δρόμο για την αναγνώριση μιας ενιαίας αυτοκέφαλης Ουκρανικής Εκκλησίας, όπως έχει ήδη παλαιότερα αποφασίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο (και δεν ήθελε να πιστέψει η Μόσχα) .

Η Μόσχα βέβαια υποστηρίζει οτι οι αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου συνιστούν “εισπήδηση” και “παράνομη ενέργεια “στην δική της εκκλησιαστική δικαιοδοσία.  Αλλά η επιχειρηματολογία της δεν φαίνεται να έχει μεγάλη απήχηση. Όσο η Μόσχα συμπεριφέρεται ως εθνο-φυλετική δικαιοδοσία, ως “εθνική” εκκλησία που προάγει και υπηρετεί στόχους μιας κοσμικής /πολιτικής  ιδεολογίας , τόσο γίνεται ευκολότερα κατανοητή παντού η ανάγκη της επέμβαση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου .

Υ.Γ. Η κατάρρευση του σοβιετικού καθεστώτος και η ανάδειξη ανεξαρτήτου Ουκρανικού κράτους βρήκε την Ορθόδοξη Εκκλησία μοιρασμενη σε τρεις δικαιοδοσίες . Ο Φιλάρετος  που έχει αποσχισθεί από τη Ρωσική Εκκλησία το 1997 για τη διαίρεση της λεγόμενη Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου του Κιέβου (Ukrainian Orthodox Church of the Kiev Patriarchate), ο  Μητροπολίτης Μακάριος που ηγείται μιας μικρότερης εκκλησίας της Αυτοκεφάλου Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, (Ukrainian Autocephalous Orthodox Church) και της επίσημα αναγνωρισμένης Εκκλησία που υπαγεται στην Μόσχα με  επικεφαλής τον μητροπολίτη Κιέβου Ονούφριο (βλ.το γράφημα του άρχοντα Αντωνίου Λυμπεράκη).

Άλκης Κούρκουλας

 

 

 

 

 

Ο Φιλάρετος  που έχει αποσχισθει από τη Ρωσική Εκκλησία το 1997 για τη διαίρεση της λεγόμενη Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου του Κιέβου (Ukrainian Orthodox Church of the Kiev Patriarchate), ο  Μητροπολίτης Μακάριος που ηγείται μιας μικρότερης εκκλησίας της Αυτοκεφάλου Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, (Ukrainian Autocephalous Orthodox Church) και της επισημα αναγνωρισμένης Εκκλησία που υπαγεται στην Μόσχα με  επικεφαλης τον μητροπολίτη Κιέβου Ονούφριο .(βλέπε το γράφημα του άρχοντα Αντωνίου Λυμπεράκη .

 

Εκλογές στη Βαυαρία:Τι να προσέξουμε τώρα;

Σύμφωνα με κάθε λογική, όλα τα μάτια ενόψει της Κυριακής πρέπει να στρέφονται στην Γερμανία. Δηλαδή … στην Βαυαρία και τις εκλογές της- και τις συνέπειες των εκλογών αυτών για την υπόλοιπη Γερμανία και, συνεπώς,  για την Ευρώπη.
Οχι λόγω του γερμανικής λεπτότητας χιούμορ του Βαυαρού, CSU, υπουργού Εσωτερικών της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης και παρολίγον ολετήρα της Κυβέρνησης Συνασπισμού CDU/CSU-SPD Χορστ Ζέεχοφερ, που μας θύμισε ότι η Βαυαροκρατία υπήρξε η καλυτερη εκδοχή διακυβέρνησης της Ελλάδας! Αλλά λόγω της καθοδηγητικής λειτουργίας των Γερμανικών πραγμάτων στους μήνες που έρχονται.
Μολαταύτα, θα μας επιτρέψει ο αναγνώστης να ξεκινήσουμε από κάπου αλλού. Απο την “άλλη”φέρουσα μέλλον συνάντηση, Σαλβίνι-Λεπέν. Δείτε γιατί: “οι εχθροί της Ευρώπης είναι αυτοί που έχουν οχυρωθεί στις Βρυξέλλες”κατά τον Ματέο Σαλβίνι στην προ ημερών κοινή τοποθέτησή του με την Μαρίν ΛεΠεν. Οπου, επιπλέον, ανεκήρυξε “εχθρούς του Ευρωπαϊκού λαού τους Γιουνκέρ και Μοσκοβισί”. Η ΛεΠεν πήρε παρευθύς την μπάλα για να εξηγήσει ότι “η ΕΕ έχει οικοδομηθεί πάνω σε πολλές υποσχέσεις αλλα με πολύ λίγα επιτεύγματα καί με αποτελέσματα εντελως αξιοθρήνητα”.
Αμφότεροι οι Σαλβίνι και ΛεΠεν έσπευσαν όμως να ορκισθούν νομιμοφροσύνη στην Ευρώπη. Βέβαια, μια δική τους “Ευρώπη” : ο Ευρωσκεπτικισμός τους φθάνει μέχρι την αναφορά σε “μια εναλλακτική Ευρώπη”- και μάλιστα με τις Ευρωεκλογές του Μαίου να τίθενται ως σταθμός. “Το ραντεβού του Μαίου θα είναι το τέλος μιας διαδρομής, μια επανάσταση της κοινής λογικής”, με αναφορές στην μάχη κατά της επισφαλούς εργασίας και της ανεργίας ώστε να προσγειωθεί η συζήτηση σε κατι που να μιλάει στους ανθρώπους/αυριανούς ψηφοφόρους. Ενώ η Λεπέν πήγε πίσω σε μνήμες Στρατηγού Ντε Γκωλ με το: “τον Μάιο θα γραφτεί ιστορία, η ανάδυση μιας Ευρώπης των Εθνών”. Γιατί όλη αυτη η αναφορά; Επειδή και οι πλέον Ευρωσκεπτικιστές/ Ευρωφοβοι, μέσω “Ευρώπης”προσδιορίζονται. Κρατήστε το αυτό.
Πάμε όμως τώρα στις Βαυαρικές εκλογές: τι πρέπει να προσέξουμε; Πρώτον, με πόσο θα χάσει η μέχρι προ καιρού περίπου αυτοδύναμη CSU/ οι Σοσιαλκοινωνιστές, δεξιόστροφοι που πήγαν ακόμη πιο δεξιά για να ανακόψουν  την γνήσια ακραία AfD (κρατήστε, εδώ, μια επιφύλαξη). Μετριόταν η CSU στο 33-35%, “καταστροφικό”: να δούμε όμως. Δεύτερο κόμμα έχουν εγκατασταθεί οι Πράσινοι που σταθερά ανεβαίνουν: οι Βαυαροί Πράσινοι ειναι οι λιγότερο ριζοσπάστες του είδους, αλλά με 16-18% αφήνουν σαφέστατα πίσω το AfD στην τρίτη θέση, με 12-14%. Τι θα δώσει το αύριο ως δυνατότητες πρωτοβουλίας στους Πράσινους που εκτοπίζουν το SPD; (Εδώ μια πρόσθετη παρένθεση: μέχρι και την ιδιότυπη στήριξη Εβραιογερμανών ψηφοφόρων έχει πλέον το AfD – υποτίθεται λόγω των αντι-μεταναστευτικών επιλογών του. Που… ήρκεσαν για να σβήσουν τον αντισημιτισμό που το διακρίνει. Μην βιαζόμαστε να πούμε ότι “καταλαβαίνουμε”την Γερμανία). Τέταρτο κόμμα, άλλες δημοσκοπήσεις δίνουν το SPD/ Σοσιαλδημοκρατικό με 10-12%, άλλες τους “Ελευθερους Ψηφοφόρους”/FW, με 10-11% (Αυτοί είναι βαυαρική ιδιοτυπία, με προγραμματική βάση που θυμίζει patchwork). Φιλελεύθεροι/FDP και Αριστεροί/Die Linke ειναι στο 34,5%, στο όριο δηλαδή.
Α, ναι. Και την Δευτέρα θα πρέπει να βγει τοπική Κυβέρνηση: εδώ θα φανούν οι δυνατότητες συνασπισμού, που θα οδηγήσουν το αύριο στην Γερμανία – σε εθνικό πλέον επίπεδο, όταν κάποια στιγμή, ο Μεγάλος Συνασπισμός εκμετρήσει τον βίον του. Και απ’ εδώ θα ξεκινήσει άλλη μια διάσταση στην πορεία προς τις Ευρωεκλογές.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Μετρήσεις και ατάκες

Διαδηλωτές κατά της ακροδεξιάς στη Γερμανία

Όσο θα πλησιάζουν οι εκλογές στην Βαυαρία – θυμίζουμε: ήταν για τις 14 Οκτωβρίου, λίγες μέρες αργότερα έχουμε έκτακτη Κορυφή της ΕΕ για το Brexit: τόσο όλοι θα ασχολούμεθα με το πόσο έχει φθαρεί το άλλοτε κυρίαρχο CSU/οι Χριστιανοκοινωνιστές, πόσο έχει αναδυθεί το ακραίο AfD, πόσο ( ακόμη και στην Βαυαρία) έχουν ανέβει οι Πράσινοι.

Θα προτείναμε στον αναγνώστη να σταθεί σε κάτι άλλο: την βαθύτερη μετακίνηση των συνολικών ισορροπιών στην Γερμανία, σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Δείτε το έτσι: βλέπουμε σήμερα στην χώρα-καρδιά της Ευρώπης (η διατύπωση δεν έχει αξιολογικό χαρακτήρα, σίγουρα όχι συναισθηματικό…) να διαμορφώνονται τρεις ανομοιογενείς ομάδες, αν μείνουμε στα ποσοστά. Προηγούνται,πάνω-πάνω αλλά με εντυπωσιακή υποχώρηση οι Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές (με κατι σαν 26-28%). Στην συνέχεια, με την πτώση των Σοσιαλδημοκρατών/SPD, την σταθερή άνοδο της AfD αλλά και την ακόμη ζωηρότερη στις τελευταίες εβδομαδες των Πρασίνων, διαμορφώνεται μια τριπλέτα (στην ψαλίδα 15-18%): την προσοχή «κρατάει» συνήθως το ότι η AfD προσπέρασε το SDP, πέρασε δεύτερο κόμμα, όμως το γεγονός ότι οι Πράσινοι (σαφώς λίγοτερο ριζοσπάστες απο άλλοτε, αλλά… Πράσινοι) γράφουν και πάνω απο το 15% επιτρέπει/επιβάλλει και διαφορετικές αναγνώσεις. Την τρίτη ομάδα αποτελεί το ανόμοιο ζεύγος Φιλελεύθέρων /FDP και Αριστερών (εδώ η ψαλίδα είναι 9-11,5%, με προηγοήμενη Die Linke).

Τι θα πουν αυτά; Οτι, με τον Μεγάλο Συνασπισμό CDU/CSU-SPD να τραντάζεται σε κάθε στροφή, με μια «λυση Δεξιά» (CDU-FDP-AfD) να αποτελεί ακόμη ταμπού στην Γερμανία (δεν είναι στην Αυστρία, εντάξει;), ο ρόλος των Πρασίνων υπόσχεται/απειλεί να γίνει ενδιαφέρων. Πάντως ο σημερινός (μη) Μεγάλος Συνασπισμός, ζήτημα είναι αν προσπερνάει ένα σχήμα Rot-Rot-Gruen, δηλαδή SPD – Die Linke -Πρασίνων.

Και μπορεί εκλογές στην (άλλοτε) σταθερή, εύτακτη κλπ. Γερμανία να μην βρίσκονται στο ραντάρ, πλην ανοιχτής κρίσεις/κατολίσθησης. (Για μας, πιθανότερος εκλυτικός παράγων οι εσωτερικές πιέσεις στην SPD να περάσει στην αντιπολιτευση, πριν λιώσει ολότελα – PASOK sierung/PASOK ification λέγεται αυτό, ήδη). Όμως η αντανάκλαση αυτών των εξελίξεων σε ΕυρωπαΪκό επίπεδο δημιουργεί άλλες σκέψεις. Εκει που το μετέωρο βήμα Μακρόν διερευνούσε συστράτευση με τους Φιλελεύθερους/ALDE (σημαιοφόρος ο αρκετά ξεπερασμένος Γκυ Φέρχοφσταντ) , σε μια λογική αντιπαράθεσης με την δεξιά/Δεξιά ενός Λαϊκόυ Κόμματος/ΡΡΕ (με σημαιοφόρο Μάνφρεντ Βέμπερ, κυρίως όμως μη-αρνούμενο την παρουσία Ορμπαν) τώρα η άνοδος των Πρασίνων ανοίγει άλλου τύπου προοπτικές, άμα συνδυαστεί με των Σοσιαλδημοκρατών/PES την αίσθηση ότι λιώνουν στο χιόνι.

Αν αυτά σας ηχούν πολύ Βόρειο-Ευρωπαϊκά, ξανα διαβάστε τον τρόπο με τον οποίο η Ιταλια ξεκίνησε την πορεία στην κατεύθυνση Χρονικού Προεξαγγελμένης Κόντρας με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο/το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και όλα όσα «ανακαλύπτουμε» επ’ εσχάτων στην Ελλάδα. «Να είναι αυτός ο προϋπολογισμός του λαού, των πολιτών που στο παρελθόν υπέφεραν και ταπεινώθηκαν από το Κράτος» ήταν η κεντρική διατύπωση στην απόφαση της Κυβέρνησης Κόντε (δηλαδή Σαλβίνι/Ντι Μάιο) να ξεκινήσει στην διαδικασία Προϋπολογισμού με ένα στόχο ελλείμματος 2,4% του ΑΕΠ. Ακολούθησαν αναταράξεις. Άνοδος των αποδόσεων των Ιταλικών ομολόγων, επιθετικές δηλωσεις… βουλευτών, κι άλλες αναταράξεις. Ύστερα ο ΥΠΟΙΚ της Ιταλίας Τζιοβάννι Τρία το μάζεψε – Ευρωπαϊκότατα – υποσχόμενος μείωση ελλείμματος σε ορίζοντα 2020.
Η ατάκα όμως ανεπανάληπτη.

Αντώνης Παπαγιαννίδης