Η Ευρώπη ως αυτάρεσκη νησίδα

 

Θα είχαμε τον πειρασμό, βλέποντας «τι τρέχει στην Ευρώπη» στην τελευταία αυτή στροφή των πραγμάτων, να παραπέμψουμε στο πόσο έδειξε αυτή η έννοια/παρουσία της «Ευρώπης» να είναι χλωμή με αφορμή της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου. Όπου η φραστική – αλλά πίσω από την φραστική ουσιωδέστατη – αψιμαχία του Αμερικανού Αντιπροέδρου Μάικλ Πενς με την Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, καθώς και οι βαθύτερες θεματικές της ασφάλειας, με ενέργεια/ψηφιακές απειλές/κέντρα έντασης και εκρηκτικότητας/χρηματοδότηση των εξοπλισμών στην πρώτη γραμμή, ανέδειξαν πόσο «πίσω» βρίσκεται ο ρόλος της Ευρώπης. «Μετρήθηκαν» οι απουσίες (Δίας της Γαλλάις, αλλάκαι των λεγόμενων θεσμικών οργάνων). Ή, με διαφορετική διατύπωση, καταδείχθηκε πόσο de facto Γερμανικό είναι το Ευρωπαϊκό αποτύπωμα – κι όχι επειδή η 55 Διάσκεψη Ασφαλείας διεξήχθη στην par excellence Γερμανική-Ευρωπαϊκή αυτή πόλη…

Φρόντισε όμως η προεκλογική εκστρατεία για τις Ευρωεκλογές, εκστρατεία που παρά την Ευρωληθαργικότητα ανεβάζει ταχύτητα, και τάραξε αλλιώς τα νερά. Το μέτωπο ανοιχτής αντιπαράθεσης μεταξύ Ευρωπαϊστικών/παραδοσιακών δυνάμεων και αντιΕυρωπαϊστών/αμφισβητησιακών του status quo δυνάμεων εντάθηκε μεταξύ του (απερχόμενου) Ζαν-Κλωντ Γιουνκέρ και του (όλο και πιο καθοδηγητικού) Βίκτορ Όρμπαν: το ρηχό προεκλογικό επεισόδιο της καμπάνιας του Ουγγρικού Fidesz, εναντίον της στάσης του συστήματος των Βρυξελλών για το μεταναστευτικό – αφίσα με διακωμώδηση/καταγγελία Γιουνκέρ, με συνωμοσιολογική διάσταση περί Σόρος κοκ – έφερε τον παραδοσιακά μειλίχιο και διπλωματικό Γιουνκέρ σε επίθεση. Προηγήθηκε έντονη αντίδραση του ημετέρου Μαργαρίτη Σχοινά, ως εκπροσώπου της Επιτροπής, κατά «των θεωριών συνωμοσίας» για το θέμα της προστασίας των συνόρων στην Ευρώπη. όμως το πολιτικά ενεργό ρήγμα προκλήθηκε πλέον ευθέως από τον Γιουνκέρ. Ο οποίος έθεσε ζήτημα αποπομπής του Fidesz από το ΕΛΚ/τους Ευρωπαίους Χριστιανοδημοκράτες…

Θα γίνει «παράπλευρη απώλεια» αυτής της φάσης η υποψηφιότητα Μάνφρεντ Βέμπερ – αρχιτέκτονα της διατήρησης Fidesz/Ορμπαν στο ΕΛΚ με λογική «συγκράτησης των άκρων» – για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Θα καταπέσει με αυτήν την αφορμή η μέθοδος επιλογής δια των Spitzenkandidaten,δηλαδή με την επίφαση της ανάδειξης μέσω λαϊκής ψήφου αλλά στην ουσία μέσω παζαριού παρασκηνίου ανάδειξη Προέδρου; Ήδη στις Βρυξέλλες (ξανά) κερδίζει έδαφος η υποψηφιότητα της (Δανέζας) Μαργκρέτε Βεστάγκερ, της θεωρούμενης μοναδικά δυναμικής Επιτρόπου Ανταγωνισμού, του αριστερόστροφου φιλελεύθερου Radikale Venstre στην χώρα της. «Αν η Mutti Ανγκελα ( η Καγκελάριος Μέρκελ, στοργικά) θέλει να διεκδικήσει την Προεδρία της Επιτροπής (δικός της προστατευόμενος, για λόγους ενδοΓερμανικών ισορροπιών, ο Βαυαρός Χριστιανοκοινωνιστής Μάνφρεντ Βέμπερ) να το κάνει για τον εαυτό της» είναι η χαρακτηριστική ατάκα Βρυξελλών.

Δεν θα πλήξουμε! Η αυτάρεσκα λειτουργούσα ως νησίδα «Ευρώπη» κινείται.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

 

Η Ευρώπη σε (αργή) κίνηση

 

Hieronymus Bosch, Κήπος των Επίγειων Απολαύσεων. (Λεπτομέρεια)

Με αργούς ρυθμούς δείχνει να ξαναπαίρνει μπροστά η “Ευρώπη” του 2019.  Που της έμελλε να πληροφορηθεί, στο γύρισμα του χρόνου, ότι η Ουάσιγκτων δεν την αναγνωρίζει πλέον ως οιονεί κρατική οντότητα, αλλ’ ως απλό διεθνή οργανισμό (όπως ο ΟΟΣΑ, ή η Ταχυδρομική Ένωση: άρα όχι δικαιούμενη Πρεσβεία, απλώς Αντιπροσωπεία…). Πάντως… άμα προσέξει κανείς καλύτερα, τα πράγματα τίθενται και πάλι σε κίνηση. Με την παραδοσιακή Ευρωπαϊκή λογική της συνέχειας-που-δεν-είναι-ακριβώς-συνέχεια.

Δείτε για παράδειγμα το μέτωπο Μακρόν/ “Κίτρινων Γιλέκων”. Πήγαν κάπως πίσω οι κινητοποιήσεις (γιορτές), όμως επανήλθαν. Ήδη , δημιουργείται αντι-κίνημα, τα “Κόκκινα Φουλάρια”, με σύνθημα “Κίτρινα Γιλέκα, φτάνει πια!”. Έκανε πίσω η Κυβέρνηση (φορολογία καυσίμων, αφορολόγητο υπερωριών, sanpoudrage περιοχών), αλλά στην διαχείριση της κόντρας με τα Γιλέκα δείχνεται πυγμή. Προσέξτε όμως από πιο κοντά: μέσα στις γιορτές, η Κυβέρνηση Μακρόν-Φιλίπ (ο Εντουάρ Φιλίπ/Le barbu για τους Γάλλους, κινδύνεψε να πληρώσει για την κατάσταση που του ξέφευγε: αυτό έμεινε για αργότερα, στα πλαίσια ευρύτερου ανασχηματισμού ως φαίνεται) προχώρησε σε πρόσθετα μέτρα για τα εργασιακά. Επαναπροσδιορίζει προς το αυστηρότερο το πότε διακόπτεται το επίδομα ανεργίας, αμα ο άνεργος αρνηθεί “εύλογη πρόταση” απασχόλησης/offer raisonnable d’ emploi  διακόπτεται το επίδομα, επίσης, επί 1-2-4 μήνες, άμα ο άνεργος δεν εμφανισθεί 1-2-3 και περισσότερες φορές στον εκεί ΟΑΕΔ, γενικώς ξαναγράφεται η “Σύμβαση κατά της Ανεργίας”/Convention-chomage. Η Κυβέρνηση λεει ότι οι ρυθμίσεις αυτές τίθενται/τέθηκαν σε διαβούλευση: τα συνδικάτα μιλούν για μονομερή και δόλια (surnoise) προώθηση. Κοιτάξτε, τώρα, την ουσία: έστω καθημαγμένα, τα Γαλλικά συνδικάτα – οι “ρεφορμιστικές” CFDT και CFTC, η σκληρότερη CGT – βλέπουν τώρα τον πειρασμό να στοιχηθούν μαζί με τα “Κίτρινα Γιλέκα”, ή και μπροστά απ’ αυτά, κωδικοποιώντας τα αιτήματα. Α, ναι, και εκ των υστέρων συμπαρατάσσεται με τα Κίτρινα Γιλέκα το δίδυμο Ντι Μάιο – Σαλβίνι, από την γειτονική Ιταλία…

Δείτε ακόμη την ευθραυστότητα του συστήματος των Βρυξελλών: μόλις πηγε να ταχθεί ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλωντ Γιουνκέρ υπέρ της καθιέρωσης (πάντως υπέρ της συζήτησης για καθιέρωση…) ασφάλισης ανεργίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο – σε συζήτηση με Die Welt, δε, όχι κάπου σκόρπια – και προκλήθηκαν ανησυχίες. Πού αλλού; Σε Βερολίνο-Χάγη-Ελσίνκι. Παρευθύς το Γραφείο Τύπου της ΕΕ στις Βρυξέλλες “συμμάζεψε” την τοποθέτηση Γιουνκέρ, εντάσσοντας την ιδέα στο (συμφωνημένο ήδη…) Σχέδιο για δράσεις διαρθρωτικών προγραμμάτων βοήθειας και για αντιστάθμιση “ασύμμετρων” εξωτερικών σοκ (Καλά καταλάβατε , πρόκειται για τα κατάλοιπα του φιλόδοξου Σχεδίου Μακρόν). Ούτε γάτα, ούτε ζημιά.

Α, ναι, κινείται και κάτι ακόμη: πολλές, μα πολλές-πολλές τεχνικές προετοιμασίες για την περίπτωση τελικής αστοχίας στο Brexit μετά το διστακτικό μενουέττο της Κυβέρνησης Μαίη, δηλαδή για την περίπτωση ασύντακτης εξόδου. Τόσο πολλές και τόσο δημόσιες-δια-διαρροής προετοιμασίες, που θυμίζουν πανηγυρική υποδοχή του αδιεξόδου.προετοιμασίες, που θυμίζουν πανηγυρική υποδοχή.

Αντώνης Παπαγιαννίδης.

Όταν συγκλίνουν οι προκλήσεις

 

Η βδομάδα που πέρασε λειτούργησε ουσιαστικά σαν προεισαγωγή σε μια σειρά πυκνών ραντεβού της Ευρώπης. Χωρίς αίσθηση υπερβολής, μερικά απ’ αυτά μπορεί να αποβούν ραντεβού με την Ιστορία. Μετρήστε:

Δεν θα θέλαμε να πατήσουμε στο συναρπαστικό ναρκοπέδιο στο οποίο εξελίσσεται για την Τερέζα Μαίη, την Κυβέρνησή της αλλά και συνολικά την Μεγ. Βρετανία η συζήτηση στην Βουλή των Κοινοτήτων για το Brexit. Αν  και σοκάρει το γεγονός ότι στο γεμάτο παράδοση (αλλά και ουσία) αυτό καθίδρυμα ανακλήθηκαν στην τάξη (με 311 ψήφους έναντι 293) για προσβολή του σώματος/contempt υπουργοί της Κυβέρνησης : τεχνικά αυτό οφειλόταν στο ότι δεν δόθηκε στο σώμα η πλήρης νομική γνωμοδότηση που είχε στην διάθεσή της η Κυβέρνηση για την τελική ευθεία του Brexit. ουσιαστικά όμως η Βουλή επαναδιεκδίκησε (και ανέλαβε) τον έλεγχο της διαδικασίας από τα χέρια της κλονισμένης Κυβέρνησης Μαίη. Όμως, στην άλλη πλευρά της Μάγχης είχαμε αντίστοιχα βαρύ κλίμα. Στα επιτελεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου έχουν στηθεί μηχανισμοί 24ωρης παρακολούθησης όσο θα πλησιάζει η Τρίτη, 11 Δεκεμβρίου όπου (υποτίθεται ότι) θα ψηφισθεί η συμφωνία Λονδίνου/ΕΕ “27», μάλλον κλίνοντας προς την εκδοχή καταψήφισης/μη-συμφωνημένης διαχείρισης του Brexit. Δηλαδή, προετοιμασία για άτακτη αποχώρηση της Μεγ. Βρετανίας – “Here be monsters”που έγραφαν και οι αρχαίοι χάρτες!

Ακόμη πιο αιχμηρά, “έπεσε”η είδηση ότι το Δικαστήριο της ΕΕ – στην τωρινή φάση η εισήγηση του Γενικού Εισαγγελέα Κάμπος Σάντσες-Μπορδόνα  – με βάση αίτημα Σκωτσέζικου δικαστηρίου (Court of Session) που το κέντρισαν Βρετανοί βουλευτές, αποφάνθηκε πως η Μεγάλη Βρετανία θα μπορούσε (κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, με ερμηνεία του διαβόητου άρθρου 50 της Συνθήκης ΕΕ) και μόνη της, χωρίς δηλαδή την σύμφωνη γνώμη των εταίρων, να ανακαλέσει την υποβληθείσα αίτηση για αποχώρηση από την Ένωση. Πρόκειται για μια μείζονα νομική προσέγγιση που θα σχολιάζεται επί χρόνια, καθώς σπάει την κλειστότητα του δικαίου της ΕΕ, λέγοντας ότι ο θεμελιώδης κανόνας του διεθνούς δικαίου (consensus contrarius) υπερέχει των Ευρωπαϊκών αυτοδεσμεύσεων – πάντως ανοίγει δρόμους για συνολική επανεξέταση του Brexit. Εν τω μεταξύ, σε μια τυπικά Βρυξελλιανού τύπου επιλογή, η Τερέζα Μαίη ενθαρρύνεται να αναβάλει την ψηφοφορία της 11ης Δεκεμβρίου…

Συγκρινόμενη με αυτήν την προοπτική, η “απλή”διαδικασία διαδοχής της Άνγκελας Μέρκελ στην ηγεσία του CDU – όχι όμως (ακόμη) στην Καγκελαρία – μπορεί να ακούγεται λιγότερο δραματική. Δεν είναι. Η Γερμανική Χριστιανοδημοκρατία είτε θα μετακινηθεί κάπως πιο συντηρητικά/δεξιά (αν επέλεγε την προτίμηση της ίδιας της Mutti Μέρκελ,, την Γ.Γ. του κόμματος Άννεγκρέτ Κράμπ-Καρενμπάουερ), είτε σαφώς δεξιότερα (αν προτιμούσε τον νυν υπουργό Υγείας 38χρονο Γιενς Σπαν, τον νεότερο των υποψηφίων – είχε εκλεγεί βουλευτής στα 22 του – που έχει την αδυναμία – για Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα σε συντηρητική κοινωνικά στροφή… – την ομολογημένη ομοφυλοφιλία του), είτε πολύ δεξιότερα (εδώ βρίσκεται ο προτιμώμενος από τον σεβαστικά ναφθαλινοποιημένο στην Προεδρία του Bundestag Βόλφγκανγκ Σώϋμπλε, 63χρονο Φρήντριχ Μερτς – αυτός έχει το μειονέκτημα, για την λουθηρανική Γερμανία, ότι είναι υπεραμειβόμενος δικηγόρος επιχειρηματικών κύκλων).

Στην πρώτη ψηφοφορία για εκλογή αρχηγού προηγήθηκε η ΑΚΚ, όπως είναι γνωστή η Γ.Γ. του κόμματος με 45,05%, με τον Φρήντριχ Μερτς στο 39,2% – ενώ ο Γιενς Σπαν περιορίστηκε σε 15,7%. Ακολούθησε δεύτερη ψηφοφορία προκειμένου να συγκεντρωθεί το 50%+1, με την οποία η ΑΚΚ με οριακή πλειοψηφία 51,75% εξελέγη στην ηγεσία στην θέση της Ανγκελας Μέρκελ – που είχε αποχαιρετήσει με μεσογειακή σχεδόν συγκίνηση.

Το πού θα οδηγηθεί η Ευρωπαϊκή πορεία της Γερμανίας, άρα… η Ευρώπη, έχει άμεση σύνδεση με το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας. Και ιδιαίτερο ενδιαφέρον – όχι;

Συγκρινόμενη με τα δυο αυτά, πρώτα μέτωπα, η συνεχιζόμενη αναταραχή των “κίτρινων γιλέκων»/gilets jaunes στην Γαλλία του (άλλοτε, μέχρι προ ολίγου…) πολλά υποσχόμενου Προέδρου Μακρόν, δείχνει να κινείται σε δεύτερο πλάνο. Καθώς μάλιστα ο Μακρόν επέλεξε τακτική υποχώρηση (κωλοτούμπα θα έλεγαν οι δικοί μας)/ανάκληση της φορολογίας καυσίμων που έβαλε φωτιά (κυριολεκτικά) στην πάντα εύφλεκτη Γαλλία.

Ασφαλώς, δε, ηχεί περίπου σαν αποκλιμάκωση του σασπένς των τελευταίων εβδομάδων η βαθμιαία υποχώρηση (κωλοτούμπα κι εδώ, θάλεγαν πάλι οι δικοί μας) της Ρώμης από την υψηλού προφίλ κόντρα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον Προϋπολογισμό 2019. Τόσο ο επικεφαλής της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι που ήταν ο πλέον εμπρηστικός, όσο κι εκείνος των 5 Αστέρων Λουϊτζι Ντι Μάϊο που πήγαινε να λειτουργήσει ως ΥΠΟΙΚ, έκαναν ένα-δυο βήματα πίσω. Αφήνοντας την καυτή πατάτα της σταδιακής υποχώρησης στον ΥΠΟΙΚ Τζιοβάννι Τρία (ο οποίος βρισκόταν στα πρόθυρα παραίτησης από την πίεση) και τον Πρωθυπουργό Τζιουζέππε Κόντε. Οι Βρυξέλλες πήραν πίσω τους υψηλούς τόνους, την άμεση αναφορά σε κυρώσεις κοκ – και θυμήθηκαν την συμβουλή του μακαρίτη Μιττεράν “Δώστε χρόνο στον χρόνο». Θα δείξει.

Και μ’ αυτό ακριβώς το φόντο, φθάνει στην Κορυφή της 13ης/14ης Δεκεμβρίου το πολυταλαιπωρημένο σχέδιο για ενίσχυση της Ευρωζώνης. Το οποίο ποιος θυμάται ότι ξεκίνησε με πρωτοβουλία Μακρόν; ότι συνοδεύθηκε από συμπόρευση Μέρκελ; ότι κατατέθηκε με νωπή κίνηση Ολαφ Σόλτς/Μπρυνό Λεμαίρ; Το “κρατάτε μικρό καλάθι”φαίνεται αυτήν την στιγμή η καλύτερη συμβουλή.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Ιδιότυπη ευρωπαϊκή σοφία

Ιερώνυμου Μπος, Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων. Λεπτομέρεια (η σοφή κουκουβάγια)

Αμα δεν είχε επικρατήσει η – εύλογη , αυτονόητη – αρχή του εντυπωσιασμού στην «Ευρωπαϊκή εβδομάδα» που κλείνει (είναι τόσο άνευρα τα Ευρωπαϊκά για την κοινή γνώμη, που μόνον κάτι δραματικό η θεωρούμενο δραματικό κατορθώνει να κρατήσει την προσοχή), η Ελληνική περίπτωση θα είχε καταγραφεί περισσότερο κι από την συνέχιση του Ιταλικού δράματος ή την βραδυπορία του Brexit.

Τι εννοούμε; Εκείνο που αναδείχθηκε με την χωρίς επιφυλάξεις αποδοχή του Ελληνικού προϋπολογισμού στα πλαίσια της αξιολόγησης των προϋπολογισμών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν η ανάγκη της ΕΕ να προσπεράσει την εποχή, όπου η Ελλάδα ήταν συνεχώς επανερχόμενο Ευρωπαϊκό πρόβλημα: Η Ελλάδα… σπρώχθηκε έξω από την εποχή των Μνημονίων, και παρακαλείται να μείνει εκεί, «εκτός κόκκινης ζώνης». Ταυτόχρονα, η μακρά λίστα από προβλήματα στην μετα-Μνημονιακή πορεία (από την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων μέχρι τον ρυθμό προσλήψεων στην ΑΑΔΕ, με αληθινή αιχμή το πρόβλημα των «κόκκινων δανείων» των τραπεζών) της Έκθεσης μετα-Μνημονιακής παρακολούθησης δείχνει ότι υπό μια άλλη έννοια η Ελλάδα μένει προσεκτικά σε τρυβλίο/Petri dish, κάτω από το μικροσκόπιο. Με άλλα λόγια, η Ελληνική περίπτωση έχει διπλή διάσταση: από την  μια μεριά είναι σε τυπική/επιβεβλημένη κανονικότητα ενόσω μένει εντός δημοσιονομικών στόχων, όπως κι αν αυτοί επιτυγχάνονται (γι αυτό και η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στους παλαιούς συνταξιούχους ήταν εφικτή), από την άλλη μένει στο μικροσκόπιο (αλλά, για να μην διαταραχθεί η προηγούμενη διάσταση, η μόνη συνέπεια των επιφυλάξεων ήταν η μη-ελευθέρωση της πρώτης επιστροφής κερδών των Κεντρικών Τραπεζών από τα Ελληνικά ομόλογα – κάποια 600 εκατ. ευρώ «ελεύθερα» – για μετά την νέα χρονιά). Δηλαδή αποδραματοποίηση. Και έξοδος από την – τραγικά ενσωματωμένη στην Ελληνική δημόσια συζήτηση… – εποχή της υπαγόρευσης πολιτικής.

Στο αντίθετο άκρο της ίδιας διαδικασίας – βέβαια με ασύγκριτα μεγαλύτερα μεγέθη – αφέθηκε να περιέλθει η Ιταλία. Τι εννοούμε; Η απόρριψη του Ιταλικού προϋπολογισμού, κίνηση δραματοποίησης, έγινε με επίγνωση του ότι τα βήματα μεχρις ότου υπάρξει πραγματική κύρωση για την Ιταλία – από το πάγωμα κονδυλίων Ευρωπαϊκών Ταμείων μέχρις επιβολής προστίμου έως 0,5% του Ιταλικού ΑΕΠ, δηλαδή κοντά 10 δις ευρώ – είναι βήματα που επιτρέπουν αναμέτρηση των δυο πλευρών. Και αναζήτηση εκτόνωσης. Και αμοιβαίο ζύγιασμα όχι τόσο αρχών – εθνική κυριαρχία για το Ιταλικό πολιτικό σύστημα σε μια λογική που θυμίζει εποχή Βαρουφάκη/2015, τήρηση των κανόνων του Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για την ΕΕ – όσο πολιτικών ισορροπιών: πορεία προς τις κάλπες των Ευρωεκλογών για Σαλβίνι/Ντι Μάϊο για την Ιταλία, χρόνος ανασύνταξης στην Γερμανία και την Γαλλία για την «Ευρώπη».

Ενώ δηλαδή στην (μικρή) Ελληνική περίπτωση έχουμε αποφασιστική (από πλευράς Ευρώπης) κανονικοποίηση, με διατήρηση ωστόσο κεντριού προειδοποίησης, στην (πολύ μεγαλύτερη) Ιταλική περίπτωση υπάρχει αποδοχή από τους κεντρικούς μηχανισμούς του ενδεχόμενου σύγκρουσης, αλλά με επίγνωση ότι τα βήματα που μεσολαβούν είναι τόσα/τέτοια που να επιτρέπουν εκτόνωση. Βέβαια – προσοχή! – όλα αυτά γίνονται υπό το δυσάρεστο βλέμμα των αγορών. Οι οποίες γενικώς δεν τις παρακολουθούν τις λεπτές ισορροπίες των Ευρωπαϊκών. “Red light flashing”, που λένε οι του χώρου.

Αντίθετα, στην ζώνη του αληθινά κόκκινου έχει περιέλθει η πορεία προς το Brexit. Όπου – θα μείνουμε σ’ αυτό από Ευρωπαϊκής πλευράς, αφήνοντας την Τερέζα Μαίη στις δικές της αναζητήσεις και τους Εργατικούς στο όνειρο εκλογών – επιλέγεται η χορήγηση μακρού διαστήματος προσαρμογής ίσως και σχεδόν δυο χρόνια για να αμβλυνθεί η επίπτωση του σοκ. «Δώστε χρόνο στον χρόνο», θάλεγε ο Πρόεδρος Μιττεράν: άλλη μια πλευρά της ιδιότυπης ευρωπαϊκής σοφίας, όπου ο καθένας ανακαλύπτει το κόστος, οι δε «λύσεις» αναζητούν τον εαυτό τους.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Λιγότερο ή περισσότερο ευρωκεντρικά

Δύσκολα η «Αμερικανική διάσταση» θα φύγει από τα Ευρωπαϊκά πράγματα. Δείτε: morning raid/αιφνίδια έφοδος, τύπου επιδρομής, στα γραφεία Μονάχου της (Αμερικανικής, διεθνούς) BlackRock. Το αντικείμενο της έρευνας είναι ένα μεγάλο (“larger than life”) φορολογικό σκάνδαλο, υπολογιζόμενου ύψους 55 δις ευρώ: βέβαια, με κεφάλαια υπό διαχείριση ύψους άνω των 5,6 τρισεκατομμυρίων, η BlackRock θα μπορούσε να το δει ψύχραιμα. Όμως… πρόεδρος της BlackRock Γερμανίας τυχαίνει να είναι ο Φρήντριχ Μέρτς, που υποτίθεται ότι είναι ο προτιμώμενος από την κομματική βάση διάδοχος της Άνγκελας Μέρκελ (οι συνεδριακές διαδικασίες της CSU αρχίζουν σε λιγότερο από ένα μήνα). Η ως άνω βάση δεν είχε συγκινηθεί έως τώρα με τον στενότατο δεσμό του Μέρτς με τον επιχειρηματικό κόσμο, πλην όμως τώρα ακούγονται τριγμοί – κι ας δίνεται επισήμως η εξήγηση ότι τα γεγονότα του φορολογικού σκανδάλου (που εμπλέκει και μια ντουζίνα τραπεζών, δι Ευρωπαϊκά) προηγήθηκαν της θητείας Μέρτς.
Εν τω μεταξύ, πιο «Ευρωκεντρικά» το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα/ΕΛΚ-ΕΡΡ, συνήλθε στο Ελσίνκι για να… μην εκλέξει επικεφαλής της καμπάνιας του προς τις Ευρωεκλογές και υποψήφιο για την Προεδρία της Επιτροπής/SpitzenKanditat τον αμφιτρύωνα (και πρώην υπουργό Ευρωπαϊκών Θεμάτων (2011-12), ύστερα πρωθυπουργό (2014-15) της Φινλανδίας), 50χρονο Αλεξ Στούμπ, αλλά τον έκπαλαι γνώριμο της Ελλάδας, από τις αυστηρές του τοποθετήσεις απέναντι στα διαδοχικά Προγράμματα «διάσωσης» 46χρονο Μάνφρεντ Βέμπερ (Βαυαρός/CSU, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΕΛΚ από το 2014). Aπογείωση, η καταγγελία ως ψεύτη στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου κατά του ομιλήσαντος Αλέξη Τσίπρα (τον οποίο κατά τα αλλα θεώρησε και «μείζον πρόβλημα ως κομμουνιστή») , με επέκταση τον χαρακτηρισμό όσων είχαν τότε χειροκροτήσει ως «εξτρεμιστών της Ευρώπης» . Στην τωρινή φάση, ο Βέμπερ προσέρχεται με την λογική «χτίζω γέφυρες και επιτυγχάνω συναινετικές αποφάσεις». Η ίδια προσέγγιση τον κάνει να είναι υπέρμαχος της παραμονής στο ΕΛΚ του Ουγγρικού Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν, παρά την έναρξη διαδικασίας εναντίον της Ουγγρικής Κυβέρνησης από το Ευρωκοινοβούλιο για παράβαση θεμελιωδών δικαιωμάτων, της ανεξαρτησία ςτης Δικαιοσύνης κοκ.
Η πλευρά των υπό δεινή πίεση Σοσιαλδημοκρατών /PES πήγε τα πράγματα με χαμηλότερο προφίλ: SpitzenKandidat ο (Ολλανδός) πρώην ΥΠΕΞ, νυν Αντιπρόεδρος της Επιτροπής 57χρονος Φρανς (Φρανσίσκους Κορνέλις Γκεράρδους Μαρία) Τίμμερμανς. Σιγά-σιγά, το τραπέζι των Ευρωεκλογών στήνεται π.χ. με τον Αλέξη Τσίπρα να καλείται να κάνει ένεση ενθουσιασμού στους συνέδρους του SPD, στην Γερμανία.
Ακόμη πιο κοντά στο κέντρο των Ευρωπαϊκών διαδικασιών, το Eurogroup της 6ης Νοεμβρίου προθεσμία, διέψευσε όσους θεωρούσαν ότι θα επιχειρηθεί συμβιβαστική λύση στο θέμα του Ιταλικού Προϋπολογισμού. Σε σύσκεψη όπου ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, βλέποντας τον Ιταλό ΥΠΟΙΚ Τζιοβάννι Τρία να πνίγεται από τα μικρόφωνα και να τυφλώνεται από τα φλας των δημοσιογράφων, ακούστηκε να μουρμουρίζει «that used to be me»/ «εγώ ήμουνα σ’ αυτήν την θέση, πριν» ο προεδρεύων Μάριο Σεντένο ανακοίνωσε ότι δόθηκε στην Ιταλία προθεσμία μιας εβδομάδας – δηλαδή λιγότερο από την μέχρι 21 Νοεμβρίου που λειτουργεί γενικά – προκειμένου να καταθέσει νέο Προϋπολογισμό και «αναθεωρημένο δημοσιονομικό πλαίσιο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Ύστερα, φάνηκε ότι η ουσιαστική προθεσμία λήγει σήμερα, 9 Νοεμβρίου. Το μελίσσι των ανταποκριτών Βρυξελλών βουίζει. Ο Κλάους Ρέγκλινγκ του ESM (με ποια ιδιότητα; Ίσως του μέλλοντος να υποδεχθεί κάποια στιγμή ως «πελάτη» την Ιταλία.!..) φρόντισε να δηλώσει ότι «μπορεί να μην είμαστε Ομοσπονδία, αλλά έχουμε διαμοιρασμένη κυριαρχία σε μια σειρά από θέματα».  
Πάντως, η «εποχή των Ιταλών» στην ΕΕ συνεχίζεται: με τον Μάριο Ντράγκι υπ’ ατμόν από την ΕΚΤ, διάδοχος της (Γαλλίδας) Ντανιέλ Νουϊ στον SSM – τον επόπτη των τραπεζών – προκρίθηκε ο (Ιταλός) Αντρέα Ενρία – έως τώρα πρόεδρος της ΕΒΑ/Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής.
Ιδεώδες φόντο, όλα αυτά, για την υπό εξέλιξη προεκλογική πορεία προς τις Ευρωεκλογές του Μαΐου 2019…

Αντώνης Παπαγιαννίδης

E.E.- Κωδικός: Αποδραματοποίηση

Ακριβώς επειδή τα Ευρωπαϊκά πράγματα έχουν συνήθως γκρίζα χρώματα, επειδή δεν καταφέρνουν να εμπνεύσουν, η γι αυτό “Ευρώπη” χαίρεται όταν μπορεί να βάλει λίγο δράμα στην σκηνή, λίγα χρώματα στην διαχείριση των πραγμάτων. Ακριβώς επειδή η Γερμανική πολιτική σκηνή λειτουργούσε παραδοσιακά σε ληθαργικούς ρυθμούς, οι ενέσεις έντασης – ακόμη και το κλίμα σοκ – γίνονται δεκτές με θετική διάθεση.

Ως ένα σημείο, όμως! Γιατί, τώρα τελευταία, το πολλά χρώματα και το περισσό δράμα δείχνουν να λειτουργούν αποδιαρθρωτικά. Οπότε βλέπουμε ένα εσπευσμένο μάζεμα: άλλο είναι να φθάσουμε στις Ευρωεκλογές με ζωηρή αντιπαράθεση (το στοίχημα Μακρόν για διχοτομία λαϊκιστών/αντι-λαϊκιστών, αντί της “παλιάς” Δεξιάς-Αριστεράς), άλλο όμως να καταλήξουμε και με το απρόβλεπτο επι σκηνής!

Έτσι, οι “Βρυξέλλες” σαν να αντελήφθησαν ότι αν επιχαίρονταν να δείξουν κυριαρχία απέναντι στον Ιταλικό Προϋπολογισμό και να διδάξουν δια του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου ότι pacta sunt servanda, καταλήγουν απλώς να… κάνουν την καμπάνια της Λέγκας και του Ματέο Σαλβίνι. Η ατάκα Σαλβίνι “Και 12 επιστολές να στείλουν μέχρι τα Χριστούγεννα, ο Προϋπολογισμός [της Ιταλίας] δεν αλλάζει” διαμορφώνει ήδη την δική του εκστρατεία ενόψει των Ευρωεκλογών του Μαΐου 2019, με τον πλέον ωμό τρόπο. Και τούτο την στιγμή που και ο Πρωθυπουργός Κόντε και ο ΥΠΟΙΚ Ντι Μάιο πάσχιζαν να αφήσουν χώρο για συμβιβαστική προσέγγιση: αφενός η παραδοχή ότι το έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ θα. μπορούσε να συμπιεσθεί (αλλά μέχρι το 2%…), αφετέρου με την αναφορά σε μείωση μεν των ελλειμμάτων αλλά σε ορίζοντα 4ετιας, η Ρώμη επιχειρούσε να αποφευχθεί ο εκτροχιασμός. Ε, σ’ αυτό ήρθε να συμπαραταχθεί η χρονική προθεσμία 3 εβδομάδων που έδωσαν οι Βρυξέλλες (για να συζητηθεί το ζήτημα). Σ’ αυτό και η παραίνεση του – Προέδρου της ΕΚΤ, αλλά και πολύπειρου περί τα Ιταλικά ζητήματα – Μάριο Ντράγκι “να πέσουν οι τόνοι” και να δειχθεί “αυτοσυγκράτηση από την Ιταλία”. Και, συνεχίζουμε να το επισημαίνουμε, η (σχετική) έκλειψη  των αστέρων των Βρυξελλών (Γιουνκέρ, Μοσκοβισί) από το θέμα.

Πριν προχωρήσουμε σε άλλα μέτωπα αποδραματοποίησης, μια ακόμη επισήμανση: η υφέρπουσα τάση να θεωρηθεί ότι η παραπομπή (από Βρυξέλλες/Φρανκφούρτη) του θέματος της Ιταλίας στην “πειθαρχία των αγορών” θα αποτελούσε πιο ασφαλή πολιτικά διαχείριση, μάλλον υποτιμά την προθυμία εκτροπής του πολιτικού λόγου της Λέγκας αλλά και των 5 Αστέρων, προς αντικαπιταλιστική/αντιΕυρωπαϊκή λογική…

Μέτωπο αποδραματοποίησης φαίνεται να επιχειρείται να στηθεί και στην Γερμανία. Όπου “χωνεύεται” ενόψει των μεθαυριανών εκλογών στην Έσση το ότι, σε τοπικό έστω επίπεδο (αν και ένα τοπικό επίπεδο που περιλαμβάνει την Φρανκφούρτη…), διαμορφώνεται ένα σκηνικό όπου στην ψαλίδα 20%-25% βρίσκονται  πλέον τρία κόμματα: η ψαλιδισμένη CDU, οι σε κατακόρυφη άνοδο Πράσινοι και οι σε ηχηρή υποχώρηση SPD. Ενώ όμως στον μη-Γερμανικό Τύπο δίνεται η εικόνα “αυριανής” κατάρρευσης – έξωσης της Άνγκελας Μέρκελ, αποχώρησης της SPD από τον GroKo/Μεγάλο Συνασπισμό, ενδεχόμενα Κυβέρνησης μειοψηφίας κατά Σώϋμπλε – τα πράγματα στην Γερμανία ακούγονται πιο συγκρατημένα. Ήδη, η επικεφαλής του SPD Αντρέα Νάλες φθάνει στις κάλπες της Έσσης δηλώνοντας ότι “δεν θα κριθεί” από το εκεί αποτέλεσμα. Στο Συνέδριο του CDU (τον Δεκέμβριο) δεν είναι και τόσο βέβαιο ότι η Άνγκελα Μέρκελ θα απωθηθεί από την Προεδρία του κόμματος (“Δεν έχω κουραστεί από την θέση”), ακόμη και μετά την αποτυχία της να επανεκλέξει τον “δικό της” Φόλκερ Κάουντερ επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της CDU.

Δραματοποίηση μετά τις κάλπες στην Έσση θα έχουμε μόνον άμα (α) οι Πράσινοι προσπεράσουν την SPD, αισθητά δε και (β) άμα τεθεί ζήτημα εκεί τοπικής Κυβέρνησης συνεργασίας Rot-Gruen, δηλαδή SPD-Πρασίνων, αλλά με πρωθυπουργό τον (αξιόλογο και μετρημένο) Ταρίκ Αλ-Ουαζίρ, επικεφαλής των Πρασίνων/Buendnis ’90. Κι εδώ, λοιπόν, τα πράγματα θα πάνε σιγά-σιγά…

Δεν έχει σχέση με τα παραπάνω, αλλά κρατήστε εκείνο που είπε για τα Ελληνικά θέματα – την περικοπή ή μη των συντάξεων, που έχει γίνει πλέον ΤΟ ζήτημα προς συζήτηση παρ’ ημιν όταν τα σκάνδαλα αφήνουν χώρο! – ο καλός μας Κλάους Ρέγκλινγκ του ESM: “Το κοιτάζουμε. Το συζητούμε. Το εξετάζουμε”. Δεν ενθουσιάζουν τα ευρωπαϊκά. Αλλά έχουν τον τρόπο τους. [Και το Brexit; θα ρωτήστε. Α, εδώ η Κυβέρνηση Μαίη πάει από την μια μέρα στην άλλη. Αρκεί αυτό; Δείχνει να αρκεί].

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Εκλογές στη Βαυαρία:Τι να προσέξουμε τώρα;

Σύμφωνα με κάθε λογική, όλα τα μάτια ενόψει της Κυριακής πρέπει να στρέφονται στην Γερμανία. Δηλαδή … στην Βαυαρία και τις εκλογές της- και τις συνέπειες των εκλογών αυτών για την υπόλοιπη Γερμανία και, συνεπώς,  για την Ευρώπη.
Οχι λόγω του γερμανικής λεπτότητας χιούμορ του Βαυαρού, CSU, υπουργού Εσωτερικών της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης και παρολίγον ολετήρα της Κυβέρνησης Συνασπισμού CDU/CSU-SPD Χορστ Ζέεχοφερ, που μας θύμισε ότι η Βαυαροκρατία υπήρξε η καλυτερη εκδοχή διακυβέρνησης της Ελλάδας! Αλλά λόγω της καθοδηγητικής λειτουργίας των Γερμανικών πραγμάτων στους μήνες που έρχονται.
Μολαταύτα, θα μας επιτρέψει ο αναγνώστης να ξεκινήσουμε από κάπου αλλού. Απο την “άλλη”φέρουσα μέλλον συνάντηση, Σαλβίνι-Λεπέν. Δείτε γιατί: “οι εχθροί της Ευρώπης είναι αυτοί που έχουν οχυρωθεί στις Βρυξέλλες”κατά τον Ματέο Σαλβίνι στην προ ημερών κοινή τοποθέτησή του με την Μαρίν ΛεΠεν. Οπου, επιπλέον, ανεκήρυξε “εχθρούς του Ευρωπαϊκού λαού τους Γιουνκέρ και Μοσκοβισί”. Η ΛεΠεν πήρε παρευθύς την μπάλα για να εξηγήσει ότι “η ΕΕ έχει οικοδομηθεί πάνω σε πολλές υποσχέσεις αλλα με πολύ λίγα επιτεύγματα καί με αποτελέσματα εντελως αξιοθρήνητα”.
Αμφότεροι οι Σαλβίνι και ΛεΠεν έσπευσαν όμως να ορκισθούν νομιμοφροσύνη στην Ευρώπη. Βέβαια, μια δική τους “Ευρώπη” : ο Ευρωσκεπτικισμός τους φθάνει μέχρι την αναφορά σε “μια εναλλακτική Ευρώπη”- και μάλιστα με τις Ευρωεκλογές του Μαίου να τίθενται ως σταθμός. “Το ραντεβού του Μαίου θα είναι το τέλος μιας διαδρομής, μια επανάσταση της κοινής λογικής”, με αναφορές στην μάχη κατά της επισφαλούς εργασίας και της ανεργίας ώστε να προσγειωθεί η συζήτηση σε κατι που να μιλάει στους ανθρώπους/αυριανούς ψηφοφόρους. Ενώ η Λεπέν πήγε πίσω σε μνήμες Στρατηγού Ντε Γκωλ με το: “τον Μάιο θα γραφτεί ιστορία, η ανάδυση μιας Ευρώπης των Εθνών”. Γιατί όλη αυτη η αναφορά; Επειδή και οι πλέον Ευρωσκεπτικιστές/ Ευρωφοβοι, μέσω “Ευρώπης”προσδιορίζονται. Κρατήστε το αυτό.
Πάμε όμως τώρα στις Βαυαρικές εκλογές: τι πρέπει να προσέξουμε; Πρώτον, με πόσο θα χάσει η μέχρι προ καιρού περίπου αυτοδύναμη CSU/ οι Σοσιαλκοινωνιστές, δεξιόστροφοι που πήγαν ακόμη πιο δεξιά για να ανακόψουν  την γνήσια ακραία AfD (κρατήστε, εδώ, μια επιφύλαξη). Μετριόταν η CSU στο 33-35%, “καταστροφικό”: να δούμε όμως. Δεύτερο κόμμα έχουν εγκατασταθεί οι Πράσινοι που σταθερά ανεβαίνουν: οι Βαυαροί Πράσινοι ειναι οι λιγότερο ριζοσπάστες του είδους, αλλά με 16-18% αφήνουν σαφέστατα πίσω το AfD στην τρίτη θέση, με 12-14%. Τι θα δώσει το αύριο ως δυνατότητες πρωτοβουλίας στους Πράσινους που εκτοπίζουν το SPD; (Εδώ μια πρόσθετη παρένθεση: μέχρι και την ιδιότυπη στήριξη Εβραιογερμανών ψηφοφόρων έχει πλέον το AfD – υποτίθεται λόγω των αντι-μεταναστευτικών επιλογών του. Που… ήρκεσαν για να σβήσουν τον αντισημιτισμό που το διακρίνει. Μην βιαζόμαστε να πούμε ότι “καταλαβαίνουμε”την Γερμανία). Τέταρτο κόμμα, άλλες δημοσκοπήσεις δίνουν το SPD/ Σοσιαλδημοκρατικό με 10-12%, άλλες τους “Ελευθερους Ψηφοφόρους”/FW, με 10-11% (Αυτοί είναι βαυαρική ιδιοτυπία, με προγραμματική βάση που θυμίζει patchwork). Φιλελεύθεροι/FDP και Αριστεροί/Die Linke ειναι στο 34,5%, στο όριο δηλαδή.
Α, ναι. Και την Δευτέρα θα πρέπει να βγει τοπική Κυβέρνηση: εδώ θα φανούν οι δυνατότητες συνασπισμού, που θα οδηγήσουν το αύριο στην Γερμανία – σε εθνικό πλέον επίπεδο, όταν κάποια στιγμή, ο Μεγάλος Συνασπισμός εκμετρήσει τον βίον του. Και απ’ εδώ θα ξεκινήσει άλλη μια διάσταση στην πορεία προς τις Ευρωεκλογές.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Μετρήσεις και ατάκες

Διαδηλωτές κατά της ακροδεξιάς στη Γερμανία

Όσο θα πλησιάζουν οι εκλογές στην Βαυαρία – θυμίζουμε: ήταν για τις 14 Οκτωβρίου, λίγες μέρες αργότερα έχουμε έκτακτη Κορυφή της ΕΕ για το Brexit: τόσο όλοι θα ασχολούμεθα με το πόσο έχει φθαρεί το άλλοτε κυρίαρχο CSU/οι Χριστιανοκοινωνιστές, πόσο έχει αναδυθεί το ακραίο AfD, πόσο ( ακόμη και στην Βαυαρία) έχουν ανέβει οι Πράσινοι.

Θα προτείναμε στον αναγνώστη να σταθεί σε κάτι άλλο: την βαθύτερη μετακίνηση των συνολικών ισορροπιών στην Γερμανία, σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Δείτε το έτσι: βλέπουμε σήμερα στην χώρα-καρδιά της Ευρώπης (η διατύπωση δεν έχει αξιολογικό χαρακτήρα, σίγουρα όχι συναισθηματικό…) να διαμορφώνονται τρεις ανομοιογενείς ομάδες, αν μείνουμε στα ποσοστά. Προηγούνται,πάνω-πάνω αλλά με εντυπωσιακή υποχώρηση οι Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές (με κατι σαν 26-28%). Στην συνέχεια, με την πτώση των Σοσιαλδημοκρατών/SPD, την σταθερή άνοδο της AfD αλλά και την ακόμη ζωηρότερη στις τελευταίες εβδομαδες των Πρασίνων, διαμορφώνεται μια τριπλέτα (στην ψαλίδα 15-18%): την προσοχή «κρατάει» συνήθως το ότι η AfD προσπέρασε το SDP, πέρασε δεύτερο κόμμα, όμως το γεγονός ότι οι Πράσινοι (σαφώς λίγοτερο ριζοσπάστες απο άλλοτε, αλλά… Πράσινοι) γράφουν και πάνω απο το 15% επιτρέπει/επιβάλλει και διαφορετικές αναγνώσεις. Την τρίτη ομάδα αποτελεί το ανόμοιο ζεύγος Φιλελεύθέρων /FDP και Αριστερών (εδώ η ψαλίδα είναι 9-11,5%, με προηγοήμενη Die Linke).

Τι θα πουν αυτά; Οτι, με τον Μεγάλο Συνασπισμό CDU/CSU-SPD να τραντάζεται σε κάθε στροφή, με μια «λυση Δεξιά» (CDU-FDP-AfD) να αποτελεί ακόμη ταμπού στην Γερμανία (δεν είναι στην Αυστρία, εντάξει;), ο ρόλος των Πρασίνων υπόσχεται/απειλεί να γίνει ενδιαφέρων. Πάντως ο σημερινός (μη) Μεγάλος Συνασπισμός, ζήτημα είναι αν προσπερνάει ένα σχήμα Rot-Rot-Gruen, δηλαδή SPD – Die Linke -Πρασίνων.

Και μπορεί εκλογές στην (άλλοτε) σταθερή, εύτακτη κλπ. Γερμανία να μην βρίσκονται στο ραντάρ, πλην ανοιχτής κρίσεις/κατολίσθησης. (Για μας, πιθανότερος εκλυτικός παράγων οι εσωτερικές πιέσεις στην SPD να περάσει στην αντιπολιτευση, πριν λιώσει ολότελα – PASOK sierung/PASOK ification λέγεται αυτό, ήδη). Όμως η αντανάκλαση αυτών των εξελίξεων σε ΕυρωπαΪκό επίπεδο δημιουργεί άλλες σκέψεις. Εκει που το μετέωρο βήμα Μακρόν διερευνούσε συστράτευση με τους Φιλελεύθερους/ALDE (σημαιοφόρος ο αρκετά ξεπερασμένος Γκυ Φέρχοφσταντ) , σε μια λογική αντιπαράθεσης με την δεξιά/Δεξιά ενός Λαϊκόυ Κόμματος/ΡΡΕ (με σημαιοφόρο Μάνφρεντ Βέμπερ, κυρίως όμως μη-αρνούμενο την παρουσία Ορμπαν) τώρα η άνοδος των Πρασίνων ανοίγει άλλου τύπου προοπτικές, άμα συνδυαστεί με των Σοσιαλδημοκρατών/PES την αίσθηση ότι λιώνουν στο χιόνι.

Αν αυτά σας ηχούν πολύ Βόρειο-Ευρωπαϊκά, ξανα διαβάστε τον τρόπο με τον οποίο η Ιταλια ξεκίνησε την πορεία στην κατεύθυνση Χρονικού Προεξαγγελμένης Κόντρας με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο/το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και όλα όσα «ανακαλύπτουμε» επ’ εσχάτων στην Ελλάδα. «Να είναι αυτός ο προϋπολογισμός του λαού, των πολιτών που στο παρελθόν υπέφεραν και ταπεινώθηκαν από το Κράτος» ήταν η κεντρική διατύπωση στην απόφαση της Κυβέρνησης Κόντε (δηλαδή Σαλβίνι/Ντι Μάιο) να ξεκινήσει στην διαδικασία Προϋπολογισμού με ένα στόχο ελλείμματος 2,4% του ΑΕΠ. Ακολούθησαν αναταράξεις. Άνοδος των αποδόσεων των Ιταλικών ομολόγων, επιθετικές δηλωσεις… βουλευτών, κι άλλες αναταράξεις. Ύστερα ο ΥΠΟΙΚ της Ιταλίας Τζιοβάννι Τρία το μάζεψε – Ευρωπαϊκότατα – υποσχόμενος μείωση ελλείμματος σε ορίζοντα 2020.
Η ατάκα όμως ανεπανάληπτη.

Αντώνης Παπαγιαννίδης

Η ετερογονία των σκοπών στη θεσμική Ευρώπη

Pieter Bruegel (the elder), Η σφαγή των αθώων. c. 1565-67)

Για μιαν ακόμη φορά, η θεσμική δομή της ΕΕ βρέθηκε την βδομάδα που πέρασε να ανακόπτει την προσπάθεια επίλυσης συγκεκριμένων – σημαντικών – αδιεξόδων. Στην άτυπη Κορυφή του Ζάλτσμπουργκ, μέτωπα όπως του Μεταναστευτικού (που συνειδητά τέθηκε από την Αυστριακή Προεδρία σε φόντο ασφάλειας) και της τελικής διεκπεραίωσης του Brexit (όπου οι χρόνοι για να υπάρξει λειτουργική συμφωνία για την σχέση ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου εξαντλούνται) δεν κατορθώθηκε να προωθηθούν – γιατί;

Η αυστηρή θεσμική λειτουργία/η διαφύλαξη της «κλειστής» λειτουργίας του Κοινοτικού/Ενωσιακού Δικαίου απέκλεισε την αναζήτηση ελαστικών λύσεων για το Brexit: η υπόθεση του συνόρου στην Ιρλανδία, που θα προκύψει αναγκαστικά άμα τηρηθεί η επιλογή της μη-συμμετοχής στην Ενιαία Εσωτερική Αγορά, είναι η πιο χαρακτηριστική πτυχή. όμως ήδη ο όγκος των συμβιβασμών που θα απαιτούσε ένα λειτουργικό Brexitεξαντλεί τον χρόνο. Το Λονδίνο άγεται σε αδιέξοδο, το Brexit-χωρίς-συμφωνία δεν μπορεί να αποκλειστεί. Η αντίστροφη διάσταση της θεσμικής λειτουργίας, δηλαδή η ανυπαρξία λειτουργικής δεσμευτικότητας για τα Κράτη μέλη των κανόνων που επιχειρούν να ρυθμίσουν το Μεταναστευτικό οδήγησαν στο «δεν έγιναν επαρκείς υποχωρήσεις» και στο να μείνει χωρίς ουσιαστική πρόοδο ακόμη και η (δεκτή απ’ όλους  ως απαραίτητη) τροποποίηση του καθεστώτος του ηλικίας 15 ετών Κανονισμού Δουβλίνου-2, που ουσιαστικά αφήνει στα χέρια του Κράτους πρώτης εισόδου στην ΕΕ την ευθύνη διαχείρισης του Μεταναστευτικού.

Αυτή η συνειδητοποίηση δεν ήρκεσε ώστε να πείσει τον Ελληνα Πρωθυπουργό, στην ίδια Κορυφή, ότι προτάσεις όπως για την δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας (με χρηματοδότηση από τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό, ίδια μέσα, λειτουργία άμεσης επέμβασης…) δύσκολα θα περνούσαν από τον χώρο της συγκυριακής/συμβολικής πρωτοβουλίας (βαριά σκιά της πυρκαγιάς στο Μάτι, αλλά και συνολικά των πυρκαγιών «νέας εποχής» από Πορτογαλία μέχρι Σουηδία) σε εκείνον της λειτουργικής λύσης.

Σε εντελώς άλλο μήκος κύματος, η πρωτοβουλία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν να προτείνει υποψηφιότητα του ημέτερου Γιάνη (ένα «ν») Βαρουφάκη για συμμετοχή από πλευράς Ευρωπαϊκής Αριστεράς στην διαδικασία του Spitzenkandidaten για ανάδειξη Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πριν 5 χρόνια, στην ίδια διαδικασία από την ίδια θέση είχε συμμετάσχει ο Αλέξης Τσίπρας…. Η διάσταση αυτή (του ορισμού Προέδρου της Ευρω. Επιτροπής, όχι της επανεμφάνισης Γ. Βαρουφάκη) έχει το ενδιαφέρον της: θα επανέλθουμε.

Αντώνης Παπαγιαννίδης